Miażdżenie miażdżycy - gdzie się leczyć (2)

Naszą specjalnością są operacje przy użyciu robotów chirurgicznych - mówi prof. Andrzej Bochenek, szef I Kliniki Kardiochirurgii Śląskiej Akademii Medycznej. W rankingu szpitali tygodnika "Wprost" to najlepszy w naszym kraju ośrodek w dziedzinie kardiochirurgii. W działającej od 15 lat klinice przeprowadza się wszystkie operacje kardiochirurgiczne z wyjątkiem transplantacji serca (na Śląsku specjalizuje się w nich klinika w Zabrzu). Dotychczas wykonano ponad 300 zabiegów przy użyciu robotów, głównie wszczepienia tzw. bypassów (pięciu pacjentom tą samą metodą wymieniono zniszczone zastawki serca). Roboty to przyszłość kardiochirurgii, za 10-15 lat będą wykorzystywane w większości zabiegów. W takich operacjach nie trzeba rozcinać mostka. Chirurg siada w fotelu, zakłada gogle i mikrofon ze słuchawkami, zamiast skalpela posługuje się joystickiem. W ciele chorego wykonywane są jedynie 3-4 centymetrowe boczne rozcięcia (tzw. tracheotomia boczna), przez które wprowadza się za pośrednictwem robota mikronarzędzia chirurgiczne.
- Szczególnie dumni jesteśmy z nowatorskich zabiegów stosowanych w terapii choroby wieńcowej, polegających na wstrzykiwaniu w światło lewej komory serca genów, co powoduje wzrost naczyń - mówi prof. Zbigniew Religa, szef Instytutu Kardiologii w Warszawie, lidera w kraju w dziedzinie kardiologii. Ośrodek przoduje w leczeniu zabiegowym ubytków przegrody, zastawek serca (stosując tzw. walwuloplastykę) i elektrokardiologii (czyli terapii zaburzeń czynności elektrycznych serca). Takie próby leczenia zaawansowanej miażdżycy, wykonywane w instytucie przez zespół prof. Witolda Rużyłły, są prowadzone jedynie w kilku klinikach na świecie (podobnie jak nowa terapia polegająca na zastosowaniu komórek macierzystych w regeneracji mięśnia sercowego u chorych po zawale serca). W ośrodku rozwijana jest również telemedycyna (typu online i offline). Lekarz na przykład z Ostrołęki przesyła elektronicznie wyniki badania pacjenta do prof. Rużyłły, aby dzięki jego konsultacji wybrać najlepszą metodę leczenia.
Ostre zawały najskuteczniej są leczone w zabrzańskim Śląskim Centrum Chorób Serca. Ten ośrodek oceniliśmy najwyżej w dziedzinie kardiologii inwazyjnej i angioplastyce. - W 1985 r. tylko trzy ośrodki w Europie - w Tuluzie, w Zwolu w Holandii i w Zabrzu - zajmowały się leczeniem zawału metodą angioplastyki wieńcowej - mówi prof. Marian Zembala, szef centrum. Dziś tego rodzaju zabiegi wykonywane są także w ośrodkach pozaakademickich, m. in. w Opolu, Lubiniu, Rzeszowie, Olsztynie, Wałbrzychu i Jeleniej Górze. W Warszawie powstał jeden z najlepiej zorganizowanych systemów ratowania chorych z zawałem serca dzięki natychmiastowym zabiegom angioplastyki, jakiego nie ma nawet w Berlinie, Paryżu i Londynie - uważa prof. Religa. Chory z zawałem przywożony jest do jednego z pięciu ośrodków kardiologicznych, gdzie lekarze udrażniają zatkane naczynia wieńcowe serca, wprowadzając w tętnicę cewnik.
- Kardiologia w ostatnich latach z metody diagnostycznej przeobraziła się w dyscyplinę zabiegową, interwencyjną - powiedział "Wprost" prof. Zembala. Przykładem jest zamykanie pozawałowych ubytków międzykomorowych bez przeprowadzania operacji na otwartym sercu i odsysanie skrzeplin podczas poszerzania zwężonego naczynia przy użyciu cewnika. Zabrzańska placówka jest jedynym oprócz Centrum Zdrowia Dziecka ośrodkiem, w którym wykonywane są małoinwazyjne zabiegi leczenia wad wrodzonych serca u dzieci.
Z kolei kamicę nerkową i nowotwory dróg moczowych najskuteczniej leczy się na oddziale urologicznym Szpitala im. prof. E. Michałowskiego w Katowicach. Katowicka placówka okazała się najlepszym szpitalem urologicznym w rankingu tygodnika "Wprost". Jedynie w dziedzinie terapii przerostu prostaty - uwzględniając najpoważniejsze schorzenia urologiczne - wyższą lokatę zajął Wojewódzki Szpital Specjalistycznym im. L. Rydygiera w Krakowie. - Szpital im. prof. E. Michałowskiego dysponuje jedynym w kraju tzw. laserem holmowym używanym w leczeniu przerostu prostaty, bezoperacyjnym kruszeniu kamieni nerkowych i usuwaniu guzów nerek - mówi dr Wiesław Duda, ordynator oddziału.
Miażdżenie miażdżycy genami, użycie chirurgów ze stali czy swego rodzaju plastra na zawał to dziś wizytówki krajowej medycyny, metody terapii wręcz nie do pomyślenia w Polsce jeszcze kilka lat temu. Niestety, w większości naszych placówek wciąż raczej stosuje się plaster na gangrenę chorego, marnotrawnego systemu tzw. opieki zdrowotnej.


Za pomoc w przygotowaniu ankiet w wyżej omawianych specjalnościach dziękuję prof. Zbigniewowi Kwiasowi z Poznania, prof. Grzegorzowi Opolskiemu z Warszawy i prof. Stanisławowi Wosiowi z Katowic.