Koncesja na wolność
Udostępnij1 Skomentuj
Tygodnik Wprost Wydanie: 22/2016 (1738)
Okładka tygodnika Wprost nr 22/2016 (1738)
Dziękujemy, że jesteś z nami. Tylko prawda jest ciekawa, piszemy o niej wprost.
Czytaj lub pobierz
Platformy prasy cyfrowej:

Koncesja na wolność

Dodano:   /  Zmieniono: 
Dwadzieścia siedem lat temu Polacy mieli nadzieję, że czas opresji skończył się na stałe. Dziś wiedzą, że wolność nie jest w naszym kraju prawem, ale przywilejem.

Rocznica wyborów 4 czerwca 1989 r. właściwie powinna być tak symboliczną datą dla Polaków, jak 11 listopada, 10 kwietnia, 15 sierpnia czy 1 września. Tego dnia społeczeństwo zadało przecież komunistom straszliwą klęskę. Pokazało im, że przez pół wieku rządzili bez najmniejszej legitymacji społecznej, a jedynym ich oparciem były milicyjne pałki i sowieckie bagnety. 4 czerwca nigdy jednak nie stał się symbolem polskiej wolności. Pewnie dlatego, że elita ówczesnych zwycięzców spod znaku Solidarności zdecydowała się na zbyt daleko idące kompromisy. Uznała, że bezpieczniej będzie współrządzić z ustępującymi elitami niż ryzykować budowę państwa od zera. W ten sposób przywódcy ogromnego wolnościowego ruchu zaczęli zarażać się nihilizmem zdegenerowanych aparatczyków totalitarnego państwa. Nowe kadry urzędnicze przejmowały zwyczaje swoich poprzedników wrogo nastawionych do obywateli, nie mówiąc o odziedziczonej machinie korupcyjnej. Z czasem potomkowie PRL-owskich elit stawali się bliżsi nowym elitom niż masy, które wyniosły ich do władzy po 1989 r. Coś, co nazwano sobie historycznym kompromisem, w rzeczywistości oznaczało petryfikacje dawnego układu środowiskowego poszerzonego o nowe socjaldemokratyczne elity. Wolność słowa, wolny rynek, swobody obywatelskie, wszystko to, co wywalczyliśmy sobie, pozostało, ale stopniowo było kanalizowane i koncesjonowane w ramach nowych konstrukcji państwowo-prawnych.

Ukryty powrót cenzury

Jedną z najbardziej znienawidzonych instytucji w PRL był Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk, czyli cenzura. Likwidacja tej instytucji nie oznaczała jednak zniesienia całkowitej kontroli. W imię niedojrzałości polskiego społeczeństwa nowa stara elita władzy blokowała na przykład dostęp do esbeckich teczek. Bez tego trudno było zrozumieć sieć powiązań i błyskotliwe kariery w mediach i biznesie. Nie oznacza to jednak, że zakaz obowiązywał wszystkich. Dostęp do archiwów bezpieki mieli funkcjonariusze dawnego reżimu oraz ich wybrańcy – jak choćby Adam Michnik. Właściwie nie wiadomo na jakiej podstawie. Każdy, kto domagał się dostępu do tej wiedzy, był w praktyce eliminowany z życia publicznego. Zostawał nazwany prawicowym, oszalałym z nienawiści oszołomem lub rewanżystą. Szybko znikał z mediów, tych publicznych, i największych tytułów silnie związanych z nową starą elitą. Koncesjonowanie dostępu do źródeł umożliwiło utworzenie z wielu donosicieli autorytetów moralnych, które miały wpływ na kształtowanie opinii publicznej. 

Więcej możesz przeczytać w 22/2016 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.

© ℗ Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy tygodnika Wprost.
Regulamin i warunki licencjonowania materiałów prasowych.

Spis treści tygodnika Wprost nr 22/2016 (1738)

  • Jak zepsuć ideę29 maj 2016, 20:00 — Czasem wielka idea może odmienić losy narodów, ale wielka idea głupio użyta zawsze kończy się klęską. Warto o tym pamiętać w chwili, kiedy wydaje nam się, że nasze racje mogą wyrastać ponad głowami zwykłych wyborców.  1. Za każdym razem, kiedy...3
  • 500 plus odsetki29 maj 2016, 20:00 — Jak się okazuje, niektóre z nich wykorzystują rządowe środki, żeby na tym zarobić. Stanisław Łukaszczyk, wójt Bukowiny Tatrzańskiej, tłumaczy, że to wszystko przez niesprawny system informatyczny i przedłużające się negocjacje z bankiem. Bukowina...8
  • Zbliża się koniec ery antybiotyków?29 maj 2016, 20:00 — Przypadek ujawniony w ubiegłym tygodniu w Stanach Zjednoczonych przez Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC), agencję rządową zajmującą się kontrolą i zwalczaniem chorób zakaźnych, po raz kolejny zdaje się sygnalizować, że medycyna przegrywa...10
  • Bunt przeciw rewolucji29 maj 2016, 20:00 — Związkowe walki z policją.11
  • Trio do Rio29 maj 2016, 20:00 — Igrzyska Olimpijskie12
  • Banknoty kontra bitcoiny29 maj 2016, 20:00 — Emma Luxton ze Światowego Forum Ekonomicznego przekonuje, że śmierć czeków, wzrastające użycie kart kredytowych i debetowych, a także cyfrowe innowacje takie jak PayPal i Bitcoin wydeptały już całkiem wyraźną ścieżkę do świata bez gotówki. Badania...13
  • Zagadka tygodnia: dlaczego Ogórek nie śpiewa?29 maj 2016, 20:00 — Zdarzyło się jutro14
  • Apostołowie polskiej wolności29 maj 2016, 20:00 — O części z nich piszą w podręcznikach, o innych zapomniano. O jednych piszą prawdę, o innych półprawdy, są też tacy, których legenda opiera się na kłamstwie pierworodnym.16
  • Wolność jest w Polsce olbrzymia29 maj 2016, 20:00 — Wykonaliśmy ogromny skok ekonomiczny. W 1989 r. byliśmy bankrutem, a teraz doganiamy pod względem PKB takie kraje jak Grecja czy Portugalia.20
  • Koncesja na wolność29 maj 2016, 20:00 — Dwadzieścia siedem lat temu Polacy mieli nadzieję, że czas opresji skończył się na stałe. Dziś wiedzą, że wolność nie jest w naszym kraju prawem, ale przywilejem.23
  • Większość jest głupia29 maj 2016, 20:00 — Demokracja to jeden procent historii ludzkości – i nieodmiennie kończyła się zalewem głupoty i korupcji: Ateny i Rzeczpospolita... Trzeba obalić ten ustrój – mówi Janusz Korwin-Mikke, prezes partii KORWiN, poseł do Parlamentu Europejskiego.26
  • W stronę średniowiecza29 maj 2016, 20:00 — Potrzeba silnego Ojca, który powie, co robić, skarci, gdy trzeba i zapewni porządek, tkwi w znacznej części z nas, zapewne jeszcze od czasów zaborów. Kaczyński potrzebę tę zaspokaja. Dla mnie to dramat – mówi prof. Magdalena Środa, filozof, etyk.27
  • Można było lepiej29 maj 2016, 20:00 — Naszą bolączką jest poprawiające rynek państwo – mówi Robert Gwiazdowski, prawnik, komentator gospodarczy, ekspert w dziedzinie podatków w Centrum im. Adama Smitha.28
  • Fanatycy równości29 maj 2016, 20:00 — Jedną z cech dzisiejszej dzisiejszej debaty publicznej jest totalne pomieszanie pojęć. I łatwość z jaką używa się mocnych określeń w celu zaatakowania przeciwników.29
  • Gdzie teraz świecą zgasłe gwiazdy polityki29 maj 2016, 20:00 — Zaliczali się do najbardziej wpływowych polityków. Wystarczyło pół roku, byśmy o nich całkowicie zapomnieli. Scena polityczna świetnie się bez nich obywa, a wyborcy nie tęsknią. Każdy z nich upadał inaczej, wmawiając sobie i innym, że mieli dość...30
  • Kopacz należy do naszej rodziny29 maj 2016, 20:00 — Dostałam od męża samochód, bo mój mąż jest koszmarnym kierowcą. Nigdy nie przekracza 50 km/h i prowadzi fatalnie – mówi „Wprost” Anna Kamińska, menedżer ds. marketingu i komunikacji, żona Michała Kamińskiego.34
  • Super-Polki29 maj 2016, 20:00 — Wywodzą się z pokolenia trzydziestolatków, wydawałoby się najbardziej straconego w Polsce. Tymczasem to właśnie im udaje się bez kompleksów robić fantastyczną karierę na Zachodzie i spełniać swoje najskrytsze marzenia.36
  • Jak wychować szczęśliwego jedynaka29 maj 2016, 20:00 — Samolubny, nieradzący sobie w kontaktach społecznych – taki stereotyp jedynaka pokutuje od wieków. Wiemy, co zrobić, żeby nie był prawdziwy. Edyta Żółtowska-Górska, psycholog dziecięcy wysłuchała Magda Kozińska43
  • Ranking: Najbardziej dochodowe kierunki studiów7 cze 2016, 15:48 — Tuż po ukończeniu studiów na rynku pracy najlepiej radzą sobie prawnicy z dyplomem warszawskiej SWPS. Równie skuteczni w znajdowaniu pracy są absolwenci farmacji z UM z Poznania. Ich pierwsza pensja to ponad 4 tys. zł.44
  • Polska, Chiny czy Emiraty? Gdzie Polacy pojadą na wakacje29 maj 2016, 20:00 — Polacy przestraszyli się terrorystów. Wolą spędzić lato w Polsce lub jechać tam, gdzie wydaje im się bezpiecznie. Bliski Wschód omijają szerokim łukiem.46
  • Będą pieniądze na innowacje29 maj 2016, 20:00 — Wspieranie projektów zgodnie z zasadą „od pomysłu do rynku” służących zwiększeniu innowacyjności i konkurencyjności firm należy do unijnych priorytetów. Przed przedsiębiorcami otwierają się nowe szanse.52
  • Jak się robi biznes na dzieciach29 maj 2016, 20:00 — Przedszkolaki z RPA bawią się w piaskownicy polskimi grabkami i łopatką. Amerykanie budują z naszych klocków modele Titanica. Polskimi zabawkami chce się bawić cały świat.54
  • Zyski w dół, płace w górę29 maj 2016, 20:00 — Ponad 17 lat musi pracować statystyczny Polak na roczną pensję prezesa giełdowej spółki. Najwięcej zarabiają szefowie spółek Skarbu Państwa, mimo że same spółki notują straty.56
  • Czar dużego parkietu29 maj 2016, 20:00 — Notowane na NewConnect firmy uciekają na główny parkiet GPW. Inwestorom raczej nie zagwarantuje to zysków, ale spółki zyskują prestiż i większą płynność.60
  • Polskie firmy uhonorowane29 maj 2016, 20:00 — Optymizm i patriotyzm gospodarczy zdominowały 23 maja salę notowań warszawskiej giełdy. W siedzibie GPW odebrali nagrody zwycięzcy trzech rankingów tygodnika „Wprost”: największych, najszybciej rozwijających się oraz odnoszących sukcesy za granicą...62
  • Cel uświęca środki – pozyskiwanie dowodów z naruszeniem przepisów29 maj 2016, 20:00 — Mimo licznych głosów krytyki ze strony polityków oraz wybitnych przedstawicieli nauki zajmujących się prawem karnym 15 kwietnia 2016 r. został zmieniony art. 168a kpk.65
  • KOD czeka los węgierskiego salami29 maj 2016, 20:00 — Polscy politycy mogliby się wiele nauczyć, obserwując Węgrów. Nie tylko rząd może nauczyć się sprytu Orbána, ale też polska opozycja, patrząc na węgierską, mogłaby zrozumieć, że jej projekt o nazwie KOD prowadzi ją na manowce.66
  • Czekając na Turków29 maj 2016, 20:00 — Fatalne porozumienie z Ankarą nie uchroni Europy przed nową falą imigracji. Co najwyżej zamiast Syryjczyków i Afgańczyków do strefy Schengen wjadą Turcy.69
  • Jeszcze zagram ze Stonesami29 maj 2016, 20:00 — Zagranie koncertu, a później rozluźnienie i impreza z pięknymi kobietami! To jest prawdziwy rock and roll. Nawet zmęczenie zawsze można jakoś przewalczyć – mówi Jan Borysewicz, lider Lady Pank i żywa legenda polskiego rocka.72
  • Crowe i Gosling – równi goście29 maj 2016, 20:00 — Kiedy goście na imprezie zaczną się bić trzeba płynąć z prądem. Z takiej bójki też można zrobić coś fajnego – mówią twórcy fi lmu „Nice Guys. Równi goście”, reżyser Shane Black i producent Joel Silver.76
  • John Paul II Superstar29 maj 2016, 20:00 — Historię opowiada się w Polsce przede wszystkim w filmach, a nie musicalem historycznym. Postanowiliśmy spróbować – mówi Michał Kaczmarczyk, który jest autorem scenariusza i jednym z pomysłodawców przedsięwzięcia. Pomysł na „Karola” pojawił się...77
  • Układ trzech mocarstw29 maj 2016, 20:00 — Podpisane przed 100 laty tajne porozumienie francusko-brytyjskie Sykes-Picot uważane jest za źródło wszelkiego zła na Bliskim Wschodzie. Mało kto pamięta, że trzecim uczestnikiem była Rosja, sięgająca po panowanie w regionie.80
  • I kto tu jest silny29 maj 2016, 20:00 — W Polsce tradycję powielają nawet ci, którzy w dni powszednie z nią walczą. To nie zarzut, ale raczej dowód uznania.88
  • Celiakia, czyli życie bez chleba29 maj 2016, 20:00 — Dieta bezglutenowa ostatnio robi zawrotną karierę, zarówno w mediach, jak w restauracjach, klubach fitness i prywatnych domach. „Nietolerancję glutenu” rozpoznaje u siebie coraz więcej Polaków, a wielu zaklina się, że to właśnie diecie...90
  • Gluten bez tajemnic29 maj 2016, 20:00 — Obecna pszenica bardzo różni się od tej sprzed 50 lat już na poziomie chromosomalnym. I szkodzi coraz większej liczbie osób – mówi Małgorzata Źródlak, prezes Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej.96
  • Lekarstwo na talerzu29 maj 2016, 20:00 — Dieta w cukrzycy typu 2 to podstawa. Nie tylko reguluje poziom glukozy w organizmie, ale w niektórych przypadkach sprawia, że choroba ustępuje.98
  • Bolesne mleko29 maj 2016, 20:00 — Nietolerancja laktozy może być objawem groźnych chorób, takich jak celiakia.100
  • Klinika ciała i duszy29 maj 2016, 20:00 — Potrzeby naszych klientów są dla nas autentycznie ważne – mówi Elżbieta Gozdecka, dyrektor Profemed Medycyna Estetyczna.102
  • Czego nie lubią nasze uszy29 maj 2016, 20:00 — O tym, jak dbać o słuch i co może zaszkodzić naszym uszom, mówi dr n. med. Elżbieta Włodarczyk, ordynator oddziału w Klinice Audiologii i Foniatrii w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach.104
  • Najwięksi grają lokalnie29 maj 2016, 20:00 — Zdanych Stowarzyszenia Sprzedaży Bezpośredniej wynika również, że w minionym roku wartość całego sektora sprzedaży bezpośredniej osiągnęła 3,1 mld zł. W porównaniu z rokiem 2014 rynek ten wzrósł o 4 proc. Taka dynamika utrzymuje się od lat106
  • Bezpieczeństwo: nie pytaj „czy”, ale „jak”29 maj 2016, 20:00 — Z zagrożeniem informatycznym jest trochę tak jak z wypadkami drogowymi: często wydaje nam się, że nas nie dotyczą. A właściwie to gorzej, bo na drodze z reguły zachowujemy choć minimum ostrożności108
  • Jak przekuć zysk w dobro – i odwrotnie29 maj 2016, 20:00 — Moda, przymus czy sposób na sukces? Jedno jest pewne: bez działań wpisujących się w społeczną odpowiedzialność biznesu trudno robić poważny biznes.110
  • CSR pod napięciem29 maj 2016, 20:00 — PGE Polska Grupa Energetyczna prowadzi biznes odpowiedzialny społecznie. Rekultywacja dawnych wyrobisk, edukacja dzieci i młodzieży, bliska współpraca z lokalnymi społecznościami to tylko niektóre przejawy takiego rozumienia biznesu.116
  • Człowiek człowiekowi ratownikiem29 maj 2016, 20:00 — Program ratownictwa przedmedycznego był inicjatywą pracowników Enei. Ci przeszkoleni w udzielaniu pierwszej pomocy sami zaczęli szkolić innych. Do dziś przekazali swoje umiejętności już ponad 33 tys. osób.117
  • Jazda do banku29 maj 2016, 20:00 — Nauka jazdy z rajdowcami, gry ekonomiczne dla twoich dzieci oraz koncerty muzyki klasycznej. W dziedzinie ambitnych projektów społecznych Bank Zachodni WBK gra pierwsze skrzypce.118
  • Siła innowacji oparta na tradycji29 maj 2016, 20:00 — Chcemy działania CSR, czyli z dziedziny społecznej odpowiedzialności biznesu, kierować do całych rodzin, bo relacje rodzinne są silnie wpisane w naszą historię i w tym kierunku rozwijamy swoje produkty – mówi Katarzyna Milanovic, dyrektor...120
  • Z misją29 maj 2016, 20:00 — W Żywiec-Zdrój wierzymy, że misją firmy powinno być aktywne działanie na rzecz wspólnego dobra. Na co dzień zachęcamy ludzi, by pili zdrowiej, i jesteśmy po stronie natury – mówi Edyta Krysiuk-Kowalczyk, dyrektor ds. zapewnienia jakości i ochrony...122