Zbiory Państwowego Muzeum na Majdanku wzbogaciły się o niezwykle interesujące i cenne materiały dotyczące Heleny Pawluk, byłej więźniarki niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku i więzienia na Zamku w Lublinie. Pamiątki z rodzinnej kolekcji przekazali krewni Heleny Pawluk. Państwowe Muzeum na Majdanku podkreśla, że „przekazana kolekcja jest bezcennym źródłem wiedzy na temat funkcjonowania KL Lublin i dostarcza wielu ciekawych informacji o przedwojennym Lublinie”. „Najcenniejszym nabytkiem jest akt oskarżenia Heleny Pawluk sporządzony przez niemiecką prokuraturę dla sądu specjalnego w Lublinie, wniesiony przeciwko niej za udzielenie pomocy w ucieczce z Majdanka więźniowi żydowskiemu” – czytamy w informacji Muzeum.
Kim była Helena Pawluk?
Helena Pawluk urodziła się w 1899 roku w Chmielu. Uczyła się w Żeńskim Gimnazjum Filologicznym Heleny Czarnieckiej, później studiowała na Wydziale Prawa i Nauk Ekonomiczno-Społecznych Uniwersytetu Lubelskiego. Po studiach pracowała m.in. w Kuratorium Lubelskiego Okręgu Szkolnego i Radzie Głównej Opiekuńczej. W czasie niemieckiej okupacji była zaangażowana w działalność konspiracyjną. Brała udział m.in. w dostarczaniu żywności partyzantom AK, organizowaniu punktów opatrunkowych czy też udzielaniu schronienia przesiedleńcom z Pomorza i Wielkopolski.
Jak podaje Muzeum, 23 października 1943 roku została aresztowana za pomoc w ucieczce z Majdanka żydowskiemu więźniowi, dr. Naumowi Pryłuckiemu, którego następnie przez pięć dni ukrywała na terenie majątku Radlin. W KL Lublin przebywała do 7 stycznia 1944 roku, a następnie przeniesiono ją do więzienia na Zamku w Lublinie, które opuściła 22 lipca 1944 roku.
Helena Pawluk mieszkała w Lublinie do 1954 roku. Z obawy przed aresztowaniem przeniosła się na stałe do Warszawy, gdzie zmarła w 1994 roku. Za swoją działalność oraz zasługi otrzymała m.in. Krzyż Oświęcimski, Medal Zwycięstwa i Wolności oraz Odznakę Grunwaldzką.