W katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 roku zginęło 96 najważniejszych osób w państwie, w tym prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski oraz dowódcy wszystkich rodzajów sił zbrojnych wraz z szefem Sztabu Generalnego gen. Franciszkiem Gągorem. Na pokładzie znajdowała się także liczna reprezentacja Sejmu i Senatu oraz urzędnicy Kancelarii Prezydenta.
Wylot z Warszawy
Maszyna z delegacją, która miała upamiętnić ofiary sowieckiej zbrodni na polskich jeńcach, znanej jako zbrodnia katyńska, wystartował z Wojskowego Portu Lotniczego Warszawa Okęcie o godzinie 7:27. Nagranie z kamer przemysłowych, na którym widać ostatnie minuty sprzed odlotu opublikowała w 2017 roku Służba Kontrwywiadu Wojskowego. Wcześniej było ono wykorzystywane w trakcie prób wyjaśnienia przyczyn katastrofy.
Czytaj też:
SKW „uzyskała nagranie”. Lasek: W takim tempie za 2 lata „znajdą” raport komisji Millera
Po niemal godzinie lotu, o 8:22 czasu polskiego, prezydencki samolot przekroczył granicę rosyjskiej przestrzeni powietrznej i załoga rozpoczęła procedurę przygotowania do lądowania na lotnisku wojskowym Smoleńsk-Siewiernyj.
Zderzenie z ziemią
19 minut po tym, jak maszyna znalazła się w Rosji, zderzyła się z ziemią. Według ustaleń przedstawionych przez MAK oraz Komisję Millera, po nieudanym podejściu do lądowania, piloci próbowali poderwać samolot, który jednak na około 60 metrów od pasa startowego uderzył skrzydłem o brzozę. W efekcie zderzenia część skrzydła miała odpaść, a samolot uderzyć w ziemię. Taki przebieg zdarzeń jest jednak kwestionowany przez część opinii publicznej oraz szefa MON Antoniego Macierewicza.
Rosyjski minister ds. sytuacji nadzwyczajnych, gen. Siergiej Szojgu poinformował premiera Rosji Władimira Putina, że Tu-154 zniknął z radarów o godz. 10:50 czasu moskiewskiego (8:50 czasu polskiego) i taka godzina zgonów była wpisywana do protokołów identyfikacji zwłok.
Identyfikacja
Czytaj też:
Trumna z ciałem prezydenta Kaczyńskiego będzie we wtorek wystawiona na widok publiczny
Przez kilkanaście kolejnych dni trwała identyfikacja ofiar katastrofy smoleńskiej oraz sprowadzanie ciał do Polski. Już dzień po katastrofie, w Warszawie wylądowała wojskowa CASA, na pokładzie której znajdowała się trumna z ciałem prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Dwa dni później w kraju znalazło się ciało Marii Kaczyńskiej. Do dnia pogrzebu (18 kwietnia - red.) około 180 tysięcy Polaków oddało hołd zmarłym przed trumnami pary prezydenckiej w Pałacu Prezydenckiej.
Czytaj też:
Polacy oddają już hołd parze prezydenckiej
Żałoba
Państwowe uroczystości żałobne w intencji wszystkich 96 ofiar odbyły się 17 kwietnia na stołecznym Placu Piłsudskiego. Dzień później w Krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów spoczęła para prezydencka.
Czytaj też:
Lech i Maria Kaczyńscy spoczęli na Wawelu
Po katastrofie smoleńskiej pełniący obowiązki prezydenta ówczesny marszałek Sejmu Bronisław Komorowski ogłosił żałobę narodową. Trwająca od 10 do 18 kwietnia żałoba była najdłuższą w historii. Poza Polską, żałobę narodową w związku z katastrofą ogłosiło 23 państwa na świecie, w Tym Rosja, Węgry, Ukraina, Turcji, Brazylia, Rumunia, Niemcy, Litwa, Łotwa czy Kanada.
Pełna lista ofiar
- Lech Kaczyński, prezydent RP (ur. 1949)
- Maria Kaczyńska, małżonka prezydenta RP (ur. 1942)
- Ryszard Kaczorowski, b. prezydent RP na uchodźstwie (ur. 1919)
- Joanna Agacka-Indecka, przewodnicząca Naczelnej Rady Adwokackiej (ur. 1964)
- Ewa Bąkowska, przedstawicielka Rodzin Katyńskich, wnuczka gen. bryg. Mieczysława Smorawińskiego (ur. 1962)
- gen. broni Andrzej Błasik, dowódca Sił Powietrznych RP (ur. 1962)
- Krystyna Bochenek, wicemarszałek Senatu RP (ur. 1953)
- Anna Maria Borowska, przedstawicielka Rodzin Katyńskich i innych organizacji (ur. 1928)
- Bartosz Borowski, przedstawiciel Rodzin Katyńskich, wnuk Anny (ur. 1978)
- gen. dyw. Tadeusz Buk, dowódca Wojsk Lądowych RP (ur. 1960)
- gen. bryg. abp Miron Chodakowski, prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego (ur. 1957)
- Czesław Cywiński, przewodniczący Światowego Związku Żołnierzy AK (ur. 1926)
- Leszek Deptuła, przedstawiciel Parlamentu RP,poseł (ur. 1953)
- ppłk Zbigniew Dębski, osoba towarzysząca (ur. 1922)
- Grzegorz Dolniak, przedstawiciel Parlamentu RP (poseł) (ur. 1960)
- Katarzyna Doraczyńska, osoba towarzysząca (ur. 1978)
- Edward Duchnowski, sekretarz generalny Związku Sybiraków (ur. 1930)
- Aleksander Fedorowicz, tłumacz języka rosyjskiego (ur. 1971)
- Janina Fetlińska, przedstawiciel Parlamentu RP (senator) (ur. 1952)
- ppłk Jarosław Florczak, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1969)
- st. chor. Artur Francuz, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1971)
- gen. Franciszek Gągor, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (ur. 1951)
- Grażyna Gęsicka, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1951)
- gen. bryg. Kazimierz Gilarski, dowódca Garnizonu Warszawa (ur. 1955)
- Przemysław Gosiewski, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1964)
- ks. prałat Bronisław Gostomski, (ur. 1948)
- Mariusz Handzlik, podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP (ur. 1965)
- ks. prał. Roman Indrzejczyk, kapelan Prezydenta RP (ur. 1931)
- por. Paweł Janeczek, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1973)
- Dariusz Jankowski, biuro obsługi Kancelarii Prezydenta RP (ur. 1955)
- Izabela Jaruga-Nowacka, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1950)
- o. Józef Joniec, prezes stowarzyszenia "Parafiada" (ur. 1959)
- Sebastian Karpiniuk, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1972)
- wiceadm. Andrzej Karweta, dowódca Marynarki Wojennej RP (ur. 1958)
- Mariusz Kazana, dyrektor protokołu dyplomatycznego Ministerstwa Spraw Zagranicznych (ur. 1960)
- Janusz Kochanowski, Rzecznik Praw Obywatelskich (ur. 1940)
- gen. bryg. Stanisław Komornicki, przedstawiciel Kapituły Orderu Virtuti Militari (ur. 1924)
- Stanisław Jerzy Komorowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej (ur. 1953)
- chor. Paweł Krajewski, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1975)
- Andrzej Kremer, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (ur. 1961)
- ks. Zdzisław Król, kapelan Warszawskiej Rodziny Katyńskiej 1987-2007 (ur. 1935)
- Janusz Krupski, kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (ur. 1951)
- Janusz Kurtyka, prezes Instytutu Pamięci Narodowej (ur. 1960)
- ks. Andrzej Kwaśnik, kapelan Federacji Rodzin Katyńskich (ur. 1956)
- gen. broni Bronisław Kwiatkowski, dowódca operacyjny Sił Zbrojnych RP (ur. 1950)
- płk dr hab. Wojciech Lubiński, lekarz prezydenta RP (ur. 1969)
- Tadeusz Lutoborski, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych organizacji (ur. 1926)
- Barbara Mamińska, dyrektor w Kancelarii Prezydenta RP (ur. 1957)
- Zenona Mamontowicz-Łojek, przedstawicielka Rodzin Katyńskich i innych organizacji (ur. 1937)
- Stefan Melak, prezes Komitetu Katyńskiego (ur. 1946)
- Tomasz Merta, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego (ur. 1965)
- Stanisław Mikke, wiceprzewodniczący Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (ur. 1947)
- Aleksandra Natalli-Świat, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1959)
- Janina Natusiewicz-Mirer, osoba towarzysząca (ur. 1940)
- ppor. Piotr Nosek, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1975)
- Piotr Nurowski, Prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego (ur. 1945)
- Bronisława Orawiec-Löffler, przedstawicielka Rodzin Katyńskich i innych organizacji (ur. 1929)
- ks. ppłk Jan Osiński, wicekanclerz Kurii Polowej Wojska Polskiego (ur. 1975)
- ks. płk Adam Pilch, Ewangelickie Duszpasterstwo Polowe (ur. 1965)
- Katarzyna Piskorska, polska artystka rzeźbiarka i medalierka, przedstawicielka Rodzin Katyńskich (ur. 1937)
- Maciej Płażyński, prezes stowarzyszenia "Wspólnota Polska", przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1958)
- gen. dyw. bp Tadeusz Płoski, ordynariusz polowy Wojska Polskiego (ur. 1956)
- gen. dyw. Włodzimierz Potasiński, dowódca Wojsk Specjalnych RP (ur. 1956)
- Andrzej Przewoźnik, Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (ur. 1963)
- Krzysztof Putra, wicemarszałek Sejmu RP (ur. 1957)
- ks. prof. Ryszard Rumianek, rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (ur. 1947)
- Arkadiusz Rybicki, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1953)
- Andrzej Sariusz-Skąpski, prezes Federacji Rodzin Katyńskich (ur. 1937)
- Wojciech Seweryn, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych organizacji (ur. 1939)
- Sławomir Skrzypek, prezes Narodowego Banku Polskiego (ur. 1963)
- Leszek Solski, przedstawiciel Rodzin Katyńskich i innych organizacji (ur. 1935)
- Władysław Stasiak, szef Kancelarii Prezydenta RP (ur. 1966)
- chor. Jacek Surówka, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1974)
- Aleksander Szczygło, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego (ur. 1963)
- Jerzy Szmajdziński, wicemarszałek Sejmu RP (ur. 1952)
- Jolanta Szymanek-Deresz, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1954)
- Izabela Tomaszewska, dyrektor Zespołu Protokolarnego Prezydenta (ur. 1955)
- chor. Marek Uleryk, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1975)
- Anna Walentynowicz, działaczka Wolnych Związków Zawodowych (ur. 1929)
- Teresa Walewska-Przyjałkowska, przedstawicielka Rodzin Katyńskich, przewodnicząca Fundacji "Golgota Wschodu" (ur. 1939)
- Zbigniew Wassermann, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1949)
- Wiesław Woda, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1946)
- Edward Wojtas, przedstawiciel Parlamentu RP, poseł (ur. 1955)
- Paweł Wypych, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP (ur. 1968)
- Stanisław Zając, przedstawiciel Parlamentu RP, senator (ur. 1949)
- Janusz Zakrzeński, polski aktor (ur. 1936)
- Gabriela Zych, przedstawicielka Rodzin Katyńskich i innych organizacji (ur. 1941)
- kpt. Dariusz Michałowski, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1975)
- mł. chor. Agnieszka Pogródka-Węcławek, funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (ur. 1975)
- kpt pilot Arkadiusz Protasiuk, członek załogi (ur. 1974)
- mjr pilot Robert Grzywna, członek załogi (ur. 1974)
- por. pilot Artur Ziętek, członek załogi (ur. 1978)
- chor. Andrzej Michalak, członek załogi (ur. 1973)
- Barbara Maciejczyk, stewardesa (ur. 1981)
- Natalia Januszko, stewardesa (ur. 1987)
- Justyna Moniuszko, stewardesa (ur. 1985)