Tajemnice działania Wikipedii ujawnione. Wikipedyści opowiedzieli o kulisach swojej pracy

Tajemnice działania Wikipedii ujawnione. Wikipedyści opowiedzieli o kulisach swojej pracy

Czy aby edytować np. artykuł o tematyce historycznej konieczne jest posiadanie wykształcenia w tym zakresie?

K.M.: Jak wspomniałem, w Wikipedii jesteśmy anonimowymi internautami. Społeczność nie ma możliwości weryfikacji, czy dany wikipedysta jest profesorem belwederskim czy może gimnazjalistką bez żadnego formalnego wykształcenia. Ale nie ma to większego znaczenia, bowiem cała treść dodawana do Wikipedii opiera się na źródłach. I to wykształcenie ich autorów ma znaczenie, nie wykształcenie tych, którzy streszczają te prace. Natomiast zawsze brakuje nam rąk do pracy i chętnych historyków, tak zawodowców, jak i pasjonatów.

M.K.: W żadnym wypadku! Na Wikipedii liczy się wiedza i umiejętności, nie dyplomy.

M.P.: Nie, chociaż zawsze jest to pomocne. Sam skończyłem matematykę, jednak dużo bardziej pociągało mnie pisanie artykułów z zakresu historii. Od czasu, gdy zachęcony przez Wikipedię rozpocząłem studia historyczne, na wiele aspektów patrzę inaczej niż wcześniej. Na Wikipedii najważniejsze są jednak chęci. Jeżeli amator napisze artykuł, w którym coś będzie zgrzytało, to znajdzie się zwykle ktoś z odpowiednim wykształceniem chętny do pomocy.

Na czym polega instytucja wikipedysty-rezydenta? Jak wygląda współpraca Wikipedii z instytucjami kultury i nauki, np. muzeami? Jakie daje to możliwości obu stronom?

Maria Drozdek, (Gytha), wikipedystka-rezydent w Muzeum Narodowym w Warszawie: Wikipedysta-rezydent to osoba będąca pewnego rodzaju łącznikiem między instytucją kultury, a społecznością Wikimediów. Jej podstawowym zadaniem jest stworzenie warunków, dzięki którym współpraca przyniesie korzyści obu stronom. Korzyść, która odnosi Wikipedia to przede wszystkim pozyskanie nowych treści: fotografii obrazów, rzeźb, wnętrz czy archiwaliów, ale także innych plików multimedialnych czy tekstów. Z kolei placówka kultury i nauki ma możliwość zaprezentowania się w medium będącym w czołówce oglądalności stron internetowych, a przy tym zrealizowania swoich zadań związanych z udostępnianiem zbiorów czy dydaktyką.

Polscy wikipedyści od dłuższego czasu starali się nawiązać współpracę z placówkami GLAM, czyli galeriami, bibliotekami, archiwami i muzeami. Początkowo zainteresowanie było niewielkie, ale w ostatnich latach udało się przeprowadzić kilka projektów, a ciągle pojawiają się kolejne. Jednym z nich jest współpraca z Muzeum Narodowym w Warszawie, w ramach której przeprowadzono dwa duże projekty – jeden związany z wystawą czasową pasteli, drugi mający za temat galerię Faras. Dzięki temu Wikipedia wzbogaciła się nie tylko o setki fotografii, ale i o blisko setkę świetnie napisanych, zaopatrzonych w przypisy bibliograficzne artykułów i to nie tylko w polskiej wersji językowej. Współpraca z MN, a także np. Muzeum Etnograficznym w Warszawie zachęciła do nawiązania bliższych kontaktów z Wikipedią także inne instytucje kultury, co już przynosi widoczne efekty, a przyszłość rysuje się jeszcze bardziej obiecująco.

Osobiście – jako wikipedystka-rezydentka w MN – jestem bardzo zadowolona i z rezultatów naszej współpracy, i z samego jej przebiegu. Szczerze mówiąc, to po prostu pękam z dumy, że udało nam się uzyskać takie efekty.

Jak wygląda działalność Fundacji Wikimedia pod względem strukturalnym? W jaki sposób finansowana jest Fundacja Wikimedia i podległe jej projekty?

K.M.: Wikipedia jako taka nie ma żadnej sztywnej struktury – ani nawet sztywnych reguł. Nie ma też użytkowników o większym wpływie na jej treść: administrator to funkcja czysto techniczna. Jest społecznością osób, które pewnego dnia postanowiły wspólnymi siłami stworzyć encyklopedię.

Natomiast dość szybko okazało się, że trudno będzie Wikipedii się rozwijać bez jakiegokolwiek wsparcia instytucjonalnego. Taką instytucją jest działająca w Stanach Zjednoczonych Wikimedia Foundation. Nie jest ona wydawcą Wikipedii w rozumieniu naszego prawa prasowego, nie jest też jej właścicielką. Jest natomiast właścicielką praw do znaków towarowych Wikipedii i serwerów, na których działają wszystkie wersje językowe.

Fundacja organizuje także zbiórki pieniężne i występuje o granty, a zebrane środki przeznacza m.in. na utrzymanie serwerów, rozwój oprogramowania MediaWiki, tworzenie nowych projektów czy wsparcie społeczności wikipedystów w wielu krajach świata. W Polsce partnerem fundacji jest Stowarzyszenie Wikimedia Polska, zajmujące się wspieraniem polskich projektów Wikimedia – polskiej, śląskiej czy kaszubskiej Wikipedii, ale także m.in. Wikisłownika czy Wikicytatów. Stowarzyszenie jest organizacją pożytku publicznego i utrzymuje się głównie z dobrowolnych darowizn oraz z jednego procenta podatku przeznaczanego na naszą organizację przez osoby prywatne. Środki te przeznaczamy m.in. na program mikrograntowy wspierający rozbudowę Wikimediów, na konkursy fotograficzne dzięki którym uzupełniamy dokumentację fotograficzną polskich zabytków i stref przyrody chronionej, na projekty współpracy z instytucjami kultury czy edukacji.