„Nie oddam władzy aż do śmierci”. Oto 6 zasad, których przestrzega każdy „porządny” autokrata

„Nie oddam władzy aż do śmierci”. Oto 6 zasad, których przestrzega każdy „porządny” autokrata

Władimir Putin i Szawkat Mirzijojew
Władimir Putin i Szawkat Mirzijojew Źródło: kremlin.ru
Według Democracy Index tylko 24 państwa na świecie można zaliczyć do grupy krajów w pełni demokratycznych. Kolejnych 48 to „wadliwe demokracje”, mamy też 36 „reżimów hybrydowych” oraz 59 „reżimów autorytarnych". Ta ostatnia kategoria okazuje się być najpopularniejszym sposobem sprawowania władzy na świecie, może więc warto bliżej się jej przyjrzeć.

„Nieliczni wątpią, że wydłużenie kadencji prezydenckich w styczniowym referendum w Uzbekistanie toruje drogę do dożywotniej prezydentury dla Islama Karimowa. Reżim uzbecki buduje dającą się kontrolować demokrację, łącząc rozwój wyglądających na demokratyczne instytucji z ograniczaniem wolności obywatelskich i praw człowieka”.

Te słowa napisał Aliszer Ilchamow ówczesny dyrektor Open Society Institute w Taszkencie w 2002 r. Od tamtego czasu minęło 20 lat, ale identyczne słowa można by napisać o kolejnym prezydencie – Szawkacie Mirzijojewie, organizującym swoje referendum konstytucyjne 30 kwietnia. Stawką jest, oczywiście, wydłużenie jego kadencji. Tak oto Uzbekistanem rządzić będzie kolejny w jego historii dożywotni przywódca, dlatego właśnie ten kraj jest doskonałym przykładem tego, jak pod demokratycznym sztafażem można rządzić w autorytarny sposób.

Dominacja „wadliwych demokracji” i „reżimów hybrydowych”

Według najnowszego Democracy Index z 2022 r. (opracowywanego przez tygodnik „The Economist”) tylko 24 z 167 przebadanych państw zalicza się do grupy krajów w pełni demokratycznych. Kolejnych 48 to „wadliwe demokracje”. Daje to razem 72 kraje demokratyczne, albo jak kto woli 43 proc. Pozostałych 95 to 36 „reżimów hybrydowych” i 59 „reżimów autorytarnych".

Polska w tym zestawieniu ląduje na miejscu 46., pomiędzy Republiką Południowej Afryki a Indiami – w koszyku z „wadliwymi demokracjami”. Grupę tę na 72. miejscu zamyka Macedonia Północna.

Cały artykuł dostępny jest w 19/2023 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.