Niedawno na Litwę dotarł zaprojektowany we Włoszech reaktor, który stanowi kluczowy element instalacji hydrokrakingu, która umożliwi pogłębiony przerób ropy. Cała inwestycja ma być gotowa już w 2025 roku, co pozwoli wytwarzać więcej produktów wysokomarżowych. Zwiększy to rentowność rafinerii, przyczyniając się jednocześnie do wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego całego regionu.
Wyzwanie logistyczne
Realizacja transportu reaktora o wadze ok. 1500 ton, długości prawie 100 metrów, szerokości 6,5 m i wysokości 10 m stanowi wyjątkowe wyzwanie logistyczne. Po przycumowaniu statku olbrzymi element został przeładowany na 88-osiową modułową naczepę, która została zaprojektowana specjalnie do obsługi tak wielkiego ładunku.
Przewóz, zgodnie z założeniami, odbywa się w godzinach nocnych, aby zminimalizować ewentualne zakłócenia w ruchu drogowym i zapewnić bezpieczeństwo na trasie. Prędkość transportu wynosi średnio 3 km/h, co jest niezbędne, aby zapewnić stabilność i bezpieczeństwo reaktora podczas jego przemieszczania. Trasa transportu, która ma łączną długość około 145 km, została starannie przygotowana we współpracy z Litewską Generalną Dyrekcją Dróg. Podczas przejazdu aż 178 skrzyżowań energetycznych będzie musiało zostać zdemontowanych, a następnie odtworzonych po przejechaniu konwoju. Cała operacja logistyczna ma potrwać około dwóch tygodni, co oznacza, ze reaktor dotrze do Możejek prawdopodobnie 21 sierpnia.
Największa inwestycja na Litwie
– Budowa instalacji pogłębionego przerobu ropy w rafinerii ma olbrzymie znaczenie nie tylko dla Orlen Lietuva, ale również całego koncernu – Inwestycja Grupy ORLEN w Możejkach to największy w historii Polski projekt realizowany na Litwie. Działamy zgodnie z założonym harmonogramem. Instalacja znacząco poprawi rentowność i marże rafinerii w Możejkach, a tym samym mocniej uniezależni spółkę od zmiennego otoczenia makroekonomicznego. Dzięki temu możliwy będzie dalszy rozwój firmy w kierunku nowych produktów i wydłużania łańcucha wartości – mówi Daniel Obajtek, prezes ORLENU.
Zgodnie z założeniami, inwestycja w Możejkach ma przyczynić się do wzrostu EBITDA o około 68 mln euro rocznie. Dzięki nowej instalacji ma zwiększyć się udział uzysku produktów wysokomarżowych w całkowitych zyskach z obecnych 72 proc. do poziomu 84 proc. Osiągnięcie tych celów finansowych będzie oparte na optymalizacji procesu przetwarzania ropy. Wprowadzenie instalacji hydrokrakingu pozwoli na bardziej efektywne wykorzystanie surowca i generowanie większej ilości produktów o wyższej wartości dodanej. Możliwe będzie produkowanie większej ilości paliw wysokogatunkowych przy mniejszym zużyciu surowca, co przełoży się na wyższą rentowność. Obecnie ORLEN Lietuva przetwarza około 10 mln ton ropy rocznie, aby osiągnąć pożądany wolumen paliw. Po uruchomieniu instalacji hydrokrakingu, możliwe będzie osiągnięcie podobnej produkcji przy zapotrzebowaniu na poziomie 8 mln ton surowca rocznie.
Jest to również istotne z tego względu, ze rafineria w Możejkach już w pełni zrezygnowała z dostaw rosyjskiej ropy. Obecnie pozyskuje surowiec głównie z Morza Północnego, a także z Zatoki Perskiej i Afryki Zachodniej. Dostawy do Możejek odbywają się drogą morską przez Butyngę, gdzie znajduje się terminal ropy naftowej należący do ORLEN Lietuva. Nowe kierunki to z jednej strony większa dywersyfikacja dostaw, ale z drugiej rodzi pewne ryzyka związane z wahaniami cen i kosztami transportu. Mniejsze zapotrzebowanie na ropę, z pewnością nie tylko poprawi zyski, ale zwiększy również bezpieczeństwo energetyczne.
W modernizację Możejek zaangażował się również litewski rząd. Owocna współpraca między ORLENEM a Ministerstwem Energetyki Litwy pokazuje, jak ważny jest ten projekt dla całego państwa. Inwestycje w rozwój spółki przynoszą korzyści nie tylko koncernowi, ale także całej tamtejszej gospodarce. ORLEN Lietuva, będąc największym przedsiębiorstwem na Litwie i czołowym płatnikiem podatków, ma ogromny wpływ na zatrudnienie i rozwój kraju.
Strategiczne położenie
Litwa pełni kluczową rolę w regionie bałtyckim. Położenie kraju na pograniczu wschodniego i zachodniego obszaru Europy sprawia, że ma on istotny wpływ na stabilizację polityczną, gospodarczą i energetyczną całego obszaru.
Strategiczne kierunki rozwojowe koncernu skupiają się między innymi na rozbudowie potencjału energetyki wiatrowej, zarówno na lądzie, jak i na morzu. Dlatego ORLEN planuje inwestować na tamtejszym rynku nie tylko w przerób ropy, ale również w odnawialne źródła energii. W tym celu została powołana między innymi spółka ORLEN Neptunas, zajmująca się rozwojem morskiej energetyki wiatrowej. Jest to prawdopodobnie związane z planowanymi aukcjami na koncesję na morskie farmy wiatrowe o ogólnej mocy 700 MW na litewskiej części Bałtyku.
ORLEN analizuje również możliwości inwestycji w lądowe farmy wiatrowe zlokalizowane w pobliżu rafinerii w Możejkach. Łączna moc turbin ma wynieść 57 MW. Jednak OZE na Litwie nie ogranicza się tylko do energetyki wiatrowej. Grupa planuje również inwestycje w produkcję zielonego wodoru oraz mały atom, które mają stanowić kolejne kroki w kierunku neutralności emisyjnej do 2050 roku. Ta ambitna wizja nie tylko współgra z celami zrównoważonego rozwoju, ale także zwiększa bezpieczeństwo energetyczne regionu, poprzez dywersyfikację źródeł energii.