Polityczne trzęsienie ziemi w RPA. „Przebłysk politycznego geniuszu godny Nelsona Mandeli”

Zacznijmy od odrobiny kontekstu. Afrykański Kongres Narodowy powstał w 1912 roku i aż do 1990 nie został uznany za legalnie działającą partię, na początku przez brytyjskie władze kolonialne, a później przez apartheidowskie władze niepodległej Południowej Afryki. Jego działacze próbowali walczyć o prawa czarnej większości metodami legalnymi, stosują obywatelskie nieposłuszeństwo, organizując strajki, aż wreszcie sięgnęli po terroryzm.

Wolność udało się odzyskać dopiero na skutek wieloletniej presji międzynarodowej, sankcjom gospodarczym i działalności ANC wewnątrz RPA, co wszystko razem doprowadziły do rozmów z białymi władzami.

Na mocy osiągniętych porozumieć ANC zostało zalegalizowane jako partia, jego lider Nelson Mandela wyszedł z więzienia po 27 latach odsiadki, a w Południowej Afryce zorganizowano w 1994 roku pierwsze prawdziwie demokratyczne wybory. W wyborach z 1994 roku ANC zdobyło 63 proc. głosów, co przełożyło się na samodzielną większość, którą partia utrzymała przez sześć kolejnych kadencji, a którą straciła 29 maja bieżącego roku.

Nowy naród

Nelson Mandela został wybrany przez parlament pierwszym czarnym prezydentem Południowej Afryki i zabrał się za budowę nowego, tęczowego narodu. Na początek zaprosił do koalicji wszystkie partie znajdujące się w parlamencie i postulował konieczność jedności wszystkich obywateli.

Tylko dzięki jego autorytetowi i przenikliwości nie doszło w Południowej Afryce do wojny domowej czy też krwawych rozliczeń z białą mniejszością.

Po okresie początkowego entuzjazmu koalicja zaczęła się sypać, a za jej symboliczny koniec można uznać odejście pierwszego wiceprezydenta Frederica Willema de Klerka, który do 1994 był prezydentem rasistowskiego państwa i architektem porozumienia z Mandelą, za co obaj dostali Pokojową Nagrodę Nobla.