"Nie zamiera szeroka społeczna dyskusja, odnosząca się przede wszystkim do zagadnienia, czy wprowadzenie stanu wojennego i związane z nim zbrodnie mogą być w jakikolwiek sposób usprawiedliwione. Trwa spór o to, czy Polska była w 1981 r. zagrożona przez interwencję wojsk Układu Warszawskiego. Instytut Pamięci Narodowej pragnie ułatwić tę debatę, zamieszczając na tej stronie podane w przystępnej formie podstawowe fakty, chronologię wydarzeń, relacje świadków, a także umożliwiając zapoznanie się z publikacjami naukowymi i filmami dokumentalnymi" - czytamy na głównej stronie portalu www.13grudnia81.pl.
Można tam m.in. wysłuchać przemówienia gen. Wojciecha Jaruzelskiego ogłaszającego rankiem 13 grudnia 1981 r. wprowadzenie stanu wojennego. Dokumenty z archiwów IPN obrazują przygotowania władz już od jesieni 1980 r. do siłowego stłumienia aspiracji wolnościowych. Każdy z 586 dni stanu wojennego (zniesionego formalnie 22 lipca 1983 r.) jest odnotowany w kalendarium.
Portal prezentuje zdjęcia i biogramy ustalonych 56 śmiertelnych ofiar stanu wojennego, wśród nich 9 górników z kopalni "Wujek". Obszerna jest dokumentacja fotograficzna najważniejszych wydarzeń. Oddzielną zakładkę poświęcono fenomenowi niezależnej kultury, m.in. podziemnych wydawnictw, Radia Solidarność.
W specjalnym quizie można sprawdzić swą wiedzę o stanie wojennym. Jej niedostatki mogą uzupełnić umieszczone na portalu internetowe wydania książek, jak np. "Stan wojenny w dokumentach władz PRL (1980-1983)", "Sędziowie warszawscy w czasie próby 1981-1988".
Stan wojenny, który miał zdławić NSZZ "Solidarność" i zapewnić utrzymanie władzy przez partię komunistyczną, wprowadzono w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. Internowano ok. 10 tys. aktywistów "Solidarności" i członków opozycji. Podczas strajków i demonstracji dochodziło do walk z milicją, która używała broni palnej. Stan wojenny spowodował co najmniej 91 ofiar śmiertelnych.
Tylko nielicznych funkcjonariuszy PRL skazano po 1989 r. za zbrodnie tego czasu (np. w tym roku - milicjantów z "Wujka"). W kwietniu tego roku pion śledczy IPN oskarżył o bezprawne wprowadzenie stanu wojennego m.in. 84-letniego Jaruzelskiego, 82- letniego Czesława Kiszczaka, b. szefa MSW i 80-letniego Stanisława Kanię, b. I sekretarza PZPR. Wciąż nie wiadomo, kiedy przed sądem w Warszawie ruszy ich proces.
j/pap