Żaba w kwaśnym mleku
Jacek Malczewski, jakiego nie znamy! Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie sprowadziła ze Lwowa 65 obrazów i rysunków naszego najwybitniejszego i najdroższego symbolisty (za jego "Polonię" zapłacono na aukcji 1,6 mln zł). Jeden z kolegów po pędzlu żartował, że Malczewski pewnego dnia namaluje żabę w kwaśnym mleku, a obok - zbawienie Polski. Lwowskie dzieła tej opinii nie potwierdzają. Martyrologia występuje tu w postaci śladowej. Przeważają portrety wybitnych Galicjan, rusałek i muz.
Nos Sfinksa, ciało Kleopatry
We Francji 15 milionów widzów - a jak będzie u nas? Premiera "Asterix i Obelix: misja Kleopatra" w Polsce już 19 lipca. Francuzcy filmowcy po raz drugi zabrali się za słynny komiks o mężnych Galach i tępych Rzymianach. Dodajmy od razu - jest to podejście udane. Dowcipy tym razem nie obrażają inteligencji widzów. Część z nich wymyślili autorzy polskiego dubbingu. W filmie wyjaśniono też kilka zagadek historycznych - na przykład, co się stało z nosem Sfinksa. Ale przede wszystkim jest Kleopatra w ciele pięknej Moniki Bellucci i z głosem Magdaleny Wójcik. Jest na co popatrzeć i czego posłuchać.

Świat

Orgazm Stalina
Wydawało się, że o Stalinie i Chruszczowie powiedziano już wszystko. A jednak nie wiedzieliśmy, że obu genseków łączyło uczucie zgoła nieplatoniczne. Rzecz całą wyjawił światu niejaki Władimir Sorokin w swej nowej powieści "Błękitna słonina". Eksperci z rosyjskiego ministerstwa kultury stwierdzili, że autor rozpowszechnia pornografię. Nie orzekli jednak, który z przywódców był w tym związku stroną dominującą, choć nietrudno się domyślić. Teraz pisarz zostanie oskarżony ze słynnego paragrafu: "za obrazę ojczyzny". Trudno wymarzyć sobie lepszą reklamę.
Otwierajcie stare pudełka
12 milionów dolarów znalazł dyrektor Galerii Narodowej w Edynburgu w magazynie jednego z nowojorskich muzeów. Na tyle oszacowano nieznany rysunek Michała Anioła, który przedstawia siedmioramienny świecznik - menorę. Na niewielką kartkę szkocki ekspert natknął się przypadkiem, kiedy otwierał pudełko z napisem "Sprzęt oświetleniowy". Szkic kupiono podczas wojny za 60 dolarów, nie rozpoznając w nim dzieła mistrza.

Wrocław

Jazz w hotelu Plaza
Przez całe lato w hotelu Plaza rozbrzmiewają ballady, swing i rytmy latynoskie. Wykonawcami są znani polscy artyści. Koncerty łączy muzyka grywana niegdyś przez Milesa Davisa, który w nowojorskiej Plazie dał jeden z najlepszych występów. Przyciągają też kuchnia śródziemnomorska i bar.

Sopot

Przetańczyć całą noc
Głos Grażyny Brodzińskiej i wdzięk Lucjana Kydryńskiego to największe atrakcje wielkiej rewii przebojów operetki i musicalu w Operze Leśnej (20 lipca). Hity ze "Skrzypka na dachu" czy "My Fair Lady" nigdy się nie znudzą.

Malbork

101 arcydzieł
W zamku można oglądać wystawę "101 arcydzieł dawnych mistrzów od XV do XVIII wieku". Zbiory sprowadzono z Sankt Petersburga. Dominują arcydzieła sztuki płatnerskiej - zbroje, miecze i tarcze wykonane w najsłynniejszych europejskich warsztatach. Wartość prezentowanych eksponatów szacuje się na 8 mln USD.

Warszawa

Wiadomości z Olimpu
Trzy lata po wystawie "Boginie, muzy, bachantki" Muzeum Pałac w Wilanowie doceniło brzydszą płeć. "Bogowie, herosi, śmiertelnicy" to zbiór 64 dzieł od XVI do XIX wieku, które powstały z inspiracji sztuką antyku. Dobra wiadomość dla leniuchów: nie trzeba przychodzić z "Mitologią" pod pachą - obok eksponatów umieszczono streszczenia legend.

Katowice

Gary Moore w Spodku
19 lipca fani słynnego gitarzysty usłyszą kompozycje z jego nowej płyty, której premiera odbędzie się jesienią. Z pewnością podczas koncertu nie zabraknie bluesa i popularnej rockowej ballady "Paryżanki".

Płyty

Papa Chaos
To było do przewidzenia! Na muzyczną scenę wkracza pokolenie wychowane na Telewizyjnej Liście Przebojów, na przebojach Kombi, Papa Dance i Kapitana Nemo. Kompozycje zebrane na płycie "Disco chaos" nawiązują do stylu "new romantic", który dwadzieścia lat temu wylansowały brytyjskie zespoły Visage i New Order. Wykonawcy, ukrywający się pod wdzięcznymi pseudonimami typu Blondyni i Lady Electra, uważają, że polska muzyka pop schamiała w latach 90. i zamierzają przywrócić jej utraconą niewinność. Nie są to czcze pogróżki. Świadkowie zapewniają, że podczas promocyjnego koncertu publika oszalała, słysząc znajomy, syntezatorowy beat.
Zatrzymaj się!
Miśkiewicz to nazwisko dobrze znane miłośnikom jazzu. Od niedawna trzeba jednak pytać o imię, bo po świetnym saksofoniście Henryku, na estradzie pojawiła się jego córka - Dorota. Młoda wokalistka nie ma wielkiego głosu, ale potrafi się nim posługiwać, a przy tym jest zdolną kompozytorką, autorką tekstów i... gitarzystką basową. Wszystkie te umiejętności demonstruje na debiutanckiej płycie z grupą Dorota Goes To Heaven. Jazzujące, melodyjne piosenki w akustycznym brzmieniu przypominają repertuar, w jakim kiedyś sukcesy odnosiła Grażyna Łobaszewska. Tytułowa piosenka "Zatrzymaj się" to dobry materiał na lekki, wakacyjny przebój.

Wideo

Małpa to brzmi dumnie
Nowa wersja "Planety małp", kultowego filmu science fiction z 1968 r., nie rzuciła krytyków na kolana. Uznali, że Tima Burtona, reżysera "Soku z żuka" i "Batmana", stać na więcej. Innego zdania byli amerykańscy widzowie, którzy wypełnili sale kinowe. Najmocniejszą stroną opowieści o świecie rządzonym przez małpy jest charakteryzacja autorstwa Ricka Bakera, sześciokrotnego laureata Oscara. To prawdziwy cudotwórca! Sprawił, że Helena Bonham-Carter nawet jako szympansica jest warta grzechu.

Książki

Cesarz przeklęty
Cesarz Fryderyk II, z niemieckiej dynastii Staufów, był jedną z najbarwniejszych postaci średniowiecza. Poeta, ornitolog, patron uczonych, marzył o władzy absolutnej i stworzeniu imperium na miarę starożytnego Rzymu. Ernst W. Wies, autor pierwszej wydanej w Polsce biografii cesarza, surowo osądza jego politykę i cechy charakteru.
I chyba ma rację. Nie da się zaprzeczyć, że ulubiony władca Friedricha Nietzschego był krwawym despotą, kobieciarzem, krzywoprzysięzcą i ateistą. Kolejni papieże obkładali "antychrysta" ekskomunikami, a Innocenty IV nawet próbował go otruć. Klątwy w końcu podziałały - Fryderyk umarł nagle, zaś losy jego potomków potoczyły się wyjątkowo tragicznie.
Duży Miodek
"Słownik ojczyzny polszczyzny" (w języku potocznym "duży Miodek") wydany nakładem wrocławskiej oficyny Europa to nie tylko zbiór językowych reguł i zaleceń. Prof. Jan Miodek, wybitny językoznawca, twórca programu telewizyjnego "Ojczyzna polszczyzna", zafundował nam słownik, który czyta się jak beletrystykę. Rozmiłowany w dawnej polszczyźnie Miodek okazuje się przy okazji językoznawcą nader tolerancyjnym, często ustępującym wobec norm zwyczajowych, co tłumaczy w ten sposób, że "skoro 99 procent społeczeństwa tak właśnie mówi...". "Duży Miodek" to prawdziwe kompendium wiedzy tajemnej o zawiłościach naszego języka.
Czuła uważność
Czesław Miłosz o jednym z wierszy Jane Hirshfield powiedział, że jest w nim "wszystko, czego potrzebujemy, żeby uświadomić sobie nasze miejsce w świecie". Amerykańska poetka ceniona jest za czułość i... absurdalne poczucie humoru. Swoje widzenie świata kształtowała podczas kilku lat spędzonych w klasztorze Zen. "Uważność" to wybór jej najlepszych wierszy z ostatnich 15 lat (w świetnym tłumaczeniu Magdy Haydel). Wiersz "Umarli nie chcą byśmy umierali" powstał cztery dni po nowojorskiej tragedii. 18 lipca poetka rozpocznie wizytę w Krakowie. Będzie gościem Międzynarodowego Spotkania Poetów w synagodze Tempel.
Nie tylko dywany
Profesor Zdzisław Żygulski ma dwie pasje: starą broń i sztukę Bliskiego Wschodu. A ta ostatnia najlepiej rozwinęła się w Persji. Dzieła tamtejszych artystów i rzemieślników zachwycały starożytnych Greków i Rzymian oraz nowożytnych Sarmatów. Polski szlachcic nie byłby sobą bez kontusza przewiązanego jedwabnym pasem, zakrzywionej szabli i perskiego kobierca zdobiącego ścianę rodzinnego dworu. Stara miłość nie rdzewieje, choć dzisiaj bardziej cenimy perską architekturę, ceramikę i malarstwo miniaturowe. "Sztuka perska" to prawdziwe edytorskie cacko i lektura obowiązkowa nie tylko dla iranistów, ale dla wszystkich zainteresowanych Orientem.

Więcej możesz przeczytać w 29/2002 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.