"Nie będę ukrywał, że szereg zawartych w niej przepisów wzbudziło niepokój moich współpracowników i ekspertów" - zaznacza Lech Kaczyński w oświadczeniu opublikowanym na stronie internetowej swojej kancelarii. Według niego, nowe przepisy dają szerokie pole do interpretacji, nawet takiej, która umożliwi poszerzanie zakresu świadczeń współpłaconych przez obywateli. Prezydent podkreśla jednak, że wszystko zależy od treści rozporządzeń do ustawy, które w najbliższej przyszłości wydać musi minister zdrowia.
"Minister Ewa Kopacz - w obecności ministrów mojej kancelarii i swoich współpracowników z Ministerstwa Zdrowia - stwierdziła jednoznacznie, że wejście w życie omawianej ustawy w żadnym stopniu nie doprowadzi do zwiększenia zakresu świadczeń współfinansowanych przez pacjentów, ani też w żaden inny sposób nie przyczyni się do ograniczenia dostępu pacjentów do świadczeń z zakresu ochrony zdrowia. Wręcz przeciwnie, Pani Minister zapewniała, że obecna trudna sytuacja ulegnie poprawie, a rząd premiera Donalda Tuska przyjmuje na siebie pełną odpowiedzialność za skutki działania tej ustawy" - informuje Lech Kaczyński. Dodaje też, iż z uwagą będzie obserwował działania rządu w tym zakresie.
Kopacz: to początek drogi naprawy systemu
Zdaniem Kopacz wejście w życie ustawy przyczyni się do racjonalnej wyceny świadczeń zdrowotnych, a przez to poprawi się kondycja finansowa szpitali i przychodni - tym samym mają się skrócić kolejki do lekarzy. Zdaniem Kopacz, ustawa gwarantuje równy dostęp do porad i zabiegów medycznych i eliminuje sytuację, w której są "są równi i równiejsi".
Jak podkreśla minister zdrowia, koszyk świadczeń ma być początkiem drogi naprawy systemu, kolejny etap to ustawa o dodatkowych dobrowolnych ubezpieczeniach zdrowotnych. Według szacunków resortu zdrowia do zagospodarowania jest 24 mld zł, które są obecnie poza publiczną ochroną zdrowia.
Związkowcy nie kryją obaw
Trzy największe centrale związkowe jednogłośnie prosiły Lecha Kaczyńskiego o niepodpisywanie ustawy. Związkowcy chcieli, by wobec "wielu wątpliwości konstytucyjnych" ustawę ocenił TK. Zdaniem OPZZ ustawa wprowadzając "niejasną i wieloznaczną definicję świadczenia gwarantowanego, może naruszać zasady solidaryzmu społecznego".
Według związkowców ustawa może doprowadzić do wprowadzenia współpłacenia za świadczenia medyczne. Podobne zdanie wyrażali podczas posiedzeń sejmowej komisji zdrowia posłowie opozycji.
Nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych, przewiduje, że minister zdrowia będzie określał w rozporządzeniu wykaz świadczeń gwarantowanych, czyli świadczeń opieki zdrowotnej częściowo lub całkowicie finansowanych ze środków publicznych.
Nowela określa kryteria, które będą uwzględniane przy kwalifikowaniu świadczeń jako gwarantowanych. Zakwalifikowanie danego świadczenia do koszyka świadczeń zdrowotnych będzie oznaczało jego finansowanie w całości lub w części ze środków publicznych.
Wykaz świadczeń gwarantowanych ma być dla pacjentów źródłem informacji o tym, jakie świadczenia będą finansowane w ramach obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, a za które będą musieli częściowo zapłacić - chodzi o świadczenia, do których już są dopłaty, np. stomatologia, sanatoria, leki. Minister zdrowia będzie określał w rozporządzeniu, jaka część świadczenia będzie finansowana ze środków publicznych, a jaka przez pacjenta.
Postępowaniem w sprawach kwalifikowania świadczeń zdrowotnych gwarantowanych będzie zajmowała się Agencja Oceny Technologii Medycznych (AOTM). Podejmowane przez nią decyzje będą poprzedzane opiniami konsultantów krajowych z danej dziedziny medycyny, prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia i Rady Konsultacyjnej. Dopiero po uzyskaniu tych wszystkich rekomendacji minister zdrowia zdecyduje, które świadczenia, w jakim stopniu i na jakich warunkach będą gwarantowane. Jego decyzja będzie niezależna od rekomendacji AOTM.
Nowe przepisy regulują również procedurę usuwania świadczenia z "koszyka" lub zmiany sposobu finansowania. W tych przypadkach Agencja będzie musiała przygotować raport, w którym znajdzie się szczegółowy opis uzasadniający podjęcie decyzji o usunięciu świadczenia z wykazu. Wnioski w sprawie usunięcia świadczenia z "koszyka" będą mogli składać do ministra zdrowia konsultanci krajowi, prezes NFZ oraz stowarzyszenia i fundacje działające na rzecz ochrony praw pacjenta. Ostateczna rekomendacja prezesa Agencji będzie poprzedzona opinią Rady Konsultacyjnej.
Zmieniono także przepisy dotyczące świadczeń wysokospecjalistycznych. Będą one świadczeniami gwarantowanymi, finansowanymi z części budżetu państwa, której dysponentem jest minister zdrowia. Określono tryb przekazywania środków publicznych na te świadczenia oraz sposób ustalania ceny za ich wykonanie. Podstawą do ich wykonania ma być umowa zawarta ze świadczeniodawcą. Ceny świadczeń będą ustalane na drodze negocjacji. Minister zdrowia dokona wyboru świadczeniodawców w drodze konkursu ofert.
Nowela przewiduje także zmianę struktury organizacyjnej i statusu AOTM. Instytucja ta uzyska osobowość prawną, dzięki czemu będzie mogła swobodnie występować we własnym imieniu i na własny rachunek, posiadając odrębny majątek. Nadzór nad Agencją sprawować będzie minister zdrowia.
Na konieczność określenia zakresu świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących w ramach środków publicznych zwrócił uwagę Trybunał Konstytucyjny w wyroku ze stycznia 2004 r., w którym to stwierdza się niezgodność ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym w NFZ z konstytucją.
pap, dar/bcz, ND