Ponad 5 mln złotych stracił Skarb Państwa z powodu nadużyć przy zakupie i sprzedaży nieruchomości AWRSP za pośrednictwem spółki T.O.N "Agro" SA, stwierdza raport NIK.
Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa nie zgadza się z zarzutami Najwyższej Izby Kontroli jakoby powstały "mechanizmy korupcjogenne" przy sprzedaży nieruchomości i gruntów przez spółkę zależną TON Agro.
"Nie zgadzamy się co do ocen, które są zawarte w informacji NIK" - powiedział PAP Ryszard Brzezik, dyrektor zespołu finansowego w Biurze Prezesa AWRSP.
Jednocześnie powiedział, że "z przytaczanymi faktami trudno jest dyskutować, bo na ogół miały one miejsce. To, że NIK wystąpiła do prokuratury nie świadczy jeszcze, że prokurator coś tam niewłaściwego znalazł. My też czekamy na wyniki tego postępowania" - powiedział Brzezik.
"Negatywnie należy ocenić występowanie mechanizmów korupcjogennych przy zakupie i sprzedaży nieruchomości z zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa za pośrednictwem T.O.N. +Agro+ SA i jego spółek zależnych" - czytamy w informacji NIK dotyczącej wyników kontroli działalności spółek prawa handlowego z udziałem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.
"Przedstawiciele Agencji czasami zapominali, że reprezentują interesy Skarbu Państwa" - ocenił podczas konferencji prasowej wiceprezes NIK Zbigniew Wesołowski.
W T.O.N "Agro", największej ze spółek, dysponującej kilkoma milionami hektarów ziemi i nieruchomościami, NIK stwierdziła "występowanie mechanizmów korupcjogennych" między innymi przy sprzedaży nieruchomości, korzystaniu z majątku Zasobu Agencji Rolnej Skarbu Państwa w celu podwyższenia kapitału spółki i udzielaniu pożyczek.
AWRSP posiada 99,9 proc. udziałów w spółce TON Agro SA.
Według Wesołowskiego, zastanawiające jest, że Agencja uzyskiwała "jedynie szczupłą dywidendę" ze spółek, w których ma udziały. Ponadto "Agencja otrzymywała dywidendę tylko z 6 spółek, z czego 95 proc. kwot pochodziło od spółki TON Agro SA" - wyjaśnił wiceprezes.
Również jako niecelowe i niegospodarne oceniła NIK zwiększenie zaangażowania kapitałowego Agencji w TON Agro SA na przestrzeni trzech lat. Jako niecelowe i niegospodarne NIK oceniła zwiększanie zaangażowania kapitału AWRSP w spółkach prawa handlowego z jej udziałem. Zaangażowany kapitał wzrósł o 86 proc. z 102,1 mln zł do 189,5 mln zł, podczas gdy liczba spółek w tym samym okresie zmniejszyła się o 28 proc. ze 104 do 75.
Stwierdzono także inne nieprawidłowości. W dwóch spółkach zaniżono koszty deklarowanego podatku VAT o 131,3 tys. zł. W efekcie musiały one zapłacić odsetki za zwłokę w wysokości ponad 142 tys. zł.
W jednej z badanych spółek z przeważającym udziałem kapitału zagranicznego stwierdzono stosowanie praktyk mających na celu nie osiągnięcie zysku z działalności gospodarczej.
Kontrola wykazała również, że środki finansowe bądź aporty Agencji - przeznaczone na objęcie udziałów lub akcji spółek - zaangażowano bez wcześniejszego przeprowadzenia rzetelnych analiz opłacalności tych przedsięwzięć i określenia spodziewanych efektów.
Jak wynika z raportu, około 1/3 spółek nie prowadziła w ogóle działalności gospodarczej, a z pozostałych tylko połowa osiągała dodatnie wyniki finansowe.
Izba "szczególnie negatywnie" oceniła zwiększenie z 11,6 mln zł do 114,5 mln zł zaangażowanie kapitału w TON Agro SA.
Kontrola NIK wykazała również, że Agencja udzielała, na zasadach ustalonych przez prezesa, pomocy finansowej w formie pożyczek i subwencji, m.in. spółkom, w których posiada mniej niż 100 proc. udziałów lub akcji. Pożyczki były udzielane na finansowanie bieżącej działalności spółek.
NIK podaje, że Agencja udzieliła pożyczek 10 spółkom o wartości 64,7 mln zł. "Przy udzielaniu pożyczek występowały uchybienia i nieprawidłowości" - powiedział Wesołowski.
NIK zwróciła się do ministra Skarbu Państwa o zwiększenie nadzoru nad działalnością AWRSP w zakresie obrotu nieruchomościami oraz rozważanie możliwości sprzedaży przez Agencję akcji TON Agro SA i udziałów w spółkach od niej zależnych.
Jak poinformował Wesołowski, minister Skarbu Państwa zrezygnował z możliwości załączenia swojego stanowiska do kontroli NIK.
Sposób powoływania członków rad nadzorczych spółek oraz sposób sprawowania przez Agencję nadzoru nad działalnością spółek z jej udziałem także wzbudził zastrzeżenia NIK.
Od kilku miesięcy, w prokuraturach w Warszawie, Wrocławiu i Szczecinie toczą się postępowania w sprawach nadużyć, ujawnionych przez NIK.
Kontrola Izby wykazała jednak, że 80 proc. spółek, których udziały posiada Agencja w zasadzie należycie wykonywało zobowiązania wobec Skarbu Państwa. "Na pozytywną ocenę zasługuje dokumentacja prowadzona przez spółki, pozwoliła ona na przeprowadzenie oceny korzyści z gospodarowania zasobami Agencji" - podkreślił wiceprezes.
Kontrolę przeprowadzono na przełomie 2001 i 2002 roku.
em, pap
"Nie zgadzamy się co do ocen, które są zawarte w informacji NIK" - powiedział PAP Ryszard Brzezik, dyrektor zespołu finansowego w Biurze Prezesa AWRSP.
Jednocześnie powiedział, że "z przytaczanymi faktami trudno jest dyskutować, bo na ogół miały one miejsce. To, że NIK wystąpiła do prokuratury nie świadczy jeszcze, że prokurator coś tam niewłaściwego znalazł. My też czekamy na wyniki tego postępowania" - powiedział Brzezik.
"Negatywnie należy ocenić występowanie mechanizmów korupcjogennych przy zakupie i sprzedaży nieruchomości z zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa za pośrednictwem T.O.N. +Agro+ SA i jego spółek zależnych" - czytamy w informacji NIK dotyczącej wyników kontroli działalności spółek prawa handlowego z udziałem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.
"Przedstawiciele Agencji czasami zapominali, że reprezentują interesy Skarbu Państwa" - ocenił podczas konferencji prasowej wiceprezes NIK Zbigniew Wesołowski.
W T.O.N "Agro", największej ze spółek, dysponującej kilkoma milionami hektarów ziemi i nieruchomościami, NIK stwierdziła "występowanie mechanizmów korupcjogennych" między innymi przy sprzedaży nieruchomości, korzystaniu z majątku Zasobu Agencji Rolnej Skarbu Państwa w celu podwyższenia kapitału spółki i udzielaniu pożyczek.
AWRSP posiada 99,9 proc. udziałów w spółce TON Agro SA.
Według Wesołowskiego, zastanawiające jest, że Agencja uzyskiwała "jedynie szczupłą dywidendę" ze spółek, w których ma udziały. Ponadto "Agencja otrzymywała dywidendę tylko z 6 spółek, z czego 95 proc. kwot pochodziło od spółki TON Agro SA" - wyjaśnił wiceprezes.
Również jako niecelowe i niegospodarne oceniła NIK zwiększenie zaangażowania kapitałowego Agencji w TON Agro SA na przestrzeni trzech lat. Jako niecelowe i niegospodarne NIK oceniła zwiększanie zaangażowania kapitału AWRSP w spółkach prawa handlowego z jej udziałem. Zaangażowany kapitał wzrósł o 86 proc. z 102,1 mln zł do 189,5 mln zł, podczas gdy liczba spółek w tym samym okresie zmniejszyła się o 28 proc. ze 104 do 75.
Stwierdzono także inne nieprawidłowości. W dwóch spółkach zaniżono koszty deklarowanego podatku VAT o 131,3 tys. zł. W efekcie musiały one zapłacić odsetki za zwłokę w wysokości ponad 142 tys. zł.
W jednej z badanych spółek z przeważającym udziałem kapitału zagranicznego stwierdzono stosowanie praktyk mających na celu nie osiągnięcie zysku z działalności gospodarczej.
Kontrola wykazała również, że środki finansowe bądź aporty Agencji - przeznaczone na objęcie udziałów lub akcji spółek - zaangażowano bez wcześniejszego przeprowadzenia rzetelnych analiz opłacalności tych przedsięwzięć i określenia spodziewanych efektów.
Jak wynika z raportu, około 1/3 spółek nie prowadziła w ogóle działalności gospodarczej, a z pozostałych tylko połowa osiągała dodatnie wyniki finansowe.
Izba "szczególnie negatywnie" oceniła zwiększenie z 11,6 mln zł do 114,5 mln zł zaangażowanie kapitału w TON Agro SA.
Kontrola NIK wykazała również, że Agencja udzielała, na zasadach ustalonych przez prezesa, pomocy finansowej w formie pożyczek i subwencji, m.in. spółkom, w których posiada mniej niż 100 proc. udziałów lub akcji. Pożyczki były udzielane na finansowanie bieżącej działalności spółek.
NIK podaje, że Agencja udzieliła pożyczek 10 spółkom o wartości 64,7 mln zł. "Przy udzielaniu pożyczek występowały uchybienia i nieprawidłowości" - powiedział Wesołowski.
NIK zwróciła się do ministra Skarbu Państwa o zwiększenie nadzoru nad działalnością AWRSP w zakresie obrotu nieruchomościami oraz rozważanie możliwości sprzedaży przez Agencję akcji TON Agro SA i udziałów w spółkach od niej zależnych.
Jak poinformował Wesołowski, minister Skarbu Państwa zrezygnował z możliwości załączenia swojego stanowiska do kontroli NIK.
Sposób powoływania członków rad nadzorczych spółek oraz sposób sprawowania przez Agencję nadzoru nad działalnością spółek z jej udziałem także wzbudził zastrzeżenia NIK.
Od kilku miesięcy, w prokuraturach w Warszawie, Wrocławiu i Szczecinie toczą się postępowania w sprawach nadużyć, ujawnionych przez NIK.
Kontrola Izby wykazała jednak, że 80 proc. spółek, których udziały posiada Agencja w zasadzie należycie wykonywało zobowiązania wobec Skarbu Państwa. "Na pozytywną ocenę zasługuje dokumentacja prowadzona przez spółki, pozwoliła ona na przeprowadzenie oceny korzyści z gospodarowania zasobami Agencji" - podkreślił wiceprezes.
Kontrolę przeprowadzono na przełomie 2001 i 2002 roku.
em, pap