Książki

Ostatnia podróż

Zawsze uważałem, że Tove Jansson była pisarką wybitną – niezależnie od tego, że zaszufladkowano ją jako autorkę literatury dziecięcej, a z Doliny Muminków uczyniono fabrykę pieniędzy. Jansson była przede wszystkim mistrzynią krótkiej formy, a czy pisała akurat dla dzieci, czy też dla dorosłych, to naprawdę sprawa drugorzędna. Pod koniec życia ułożyła na prośbę wydawcy zbiór „dorosłych” opowiadań, który jest podsumowaniem jej długiej kariery artystycznej. Znajdziemy więc w „Wiadomości” i fragmenty stricte autobiograficzne, i listy, i sporo utworów prozatorskich. W czasach, gdy z każdego okładkowego blurbu krzyczy do nas słowo „arcydzieło”, rzadko zdarza mi się używać tego określenia, ale w tym przypadku właściwie nie mam wątpliwości – „Wiadomość” jest literackim arcydziełem. Minimalistycznym, wysmakowanym werbalnie, bazującym na tym, co kryje się w gestach, w niedopowiedzeniach, w grze światła i cienia. Dominującym motywem tego zbioru jest podróż – ta, na którą nigdy nie będziemy umieli się odważyć, ta, która doszła do skutku, i ta, którą „zmarnujemy na tęsknotę za domem”. Po zakończeniu lektury, a nawet jeszcze w jej trakcie, człowiek zaczyna odczuwać nagłą potrzebę, by ruszyć przed siebie i dogonić własne rozczarowanie. Tak, mniej więcej, jak zwykł to czynić Włóczykij, zanim stał się postacią z japońskiej kreskówki.

TOVE JANSSON, „WIADOMOŚĆ”, PRZEŁ. TERESA CHŁAPOWSKA, JUSTYNA CZECHOWSKA, MARGINESY 2015

Szlachta wraca

TO DOŚĆ OSOBLIWA FUCHA – BYĆ KASZTELANEM NA ZAMKU. Evžen Boček od ponad dwóch dekad pracuje właśnie jako kasztelan na zamku w południowomorawskich Miloticach. A przy okazji jest jednym z najpopularniejszych pisarzy w Czechach. Ów status Boček zawdzięcza opowieściom o ciężkim losie szlachty odzyskującej po 1989 r. swoje rodzinne posiadłości. Uwaga: nie znajdziecie tu romantycznego męczeństwa, „Ostatnia arystokratka” to książka rozbrajająco surrealistycznie zabawna, płynąca od skeczu do skeczu, od puenty do puenty.

EVŽEN BOČEK, „OSTATNIA ARYSTOKRATKA”, PRZEŁ. MIROSŁAW ŚMIGIELSKI, STARA SZKOŁA 2015

Wzlot i upadek

ŚWIETNE „UDERZENIE W CZERŃ” TRAKTUJE O CIEMNYCH STRONACH gwałtownej modernizacji Państwa Środka, ale nie z punktu widzenia mas, lecz z perspektywy elit władzy zaangażowanych w wojnę o prestiż, wpływy i fortunę. Mowa tu o wzlocie i upadku Bo Xilaia, burmistrza 30-milionowego Chongqingu, polityka uosabiającego dla wielu powrót do maoistowskiego idealizmu. Historia opisana przez chińskich dziennikarzy to i dramat polityczny, i gangsterska ballada godna dobrego kryminału.

PIN HO, WENGUANG HUANG, „UDERZENIE W CZERŃ. MORDERSTWO, PIENIĄDZE I WALKA O WŁADZĘ W CHINACH”, PRZEŁ. DOMINIKA CIEŚLA-SZYMAŃSKA, CZARNE 2015

TOP10 KSIĄŻKI:

1. „Zniszcz ten dziennik”, Keri Smith, K.E. LIBER

2. „To nie książka”, Keri Smith, K.E. LIBER

3. „Ciemniejsza strona Greya”, E.L. James, SONIA DRAGA

4. „Pięćdziesiąt twarzy Greya”, E.L. James, SONIA DRAGA

5. „Nowe oblicze Greya”, E.L. James, SONIA DRAGA

6. „Być kobietą i wreszcie zwariować”, Katarzyna Miller, W.A.B.

7. „Labirynt Lukrecji”, Agnieszka Chylińska, PASCAL

8. „House of Cards”, Michael Dobbs, ZNAK

9. „Gniew”, Zygmunt Miłoszewski, W.A.B.

10. „Bóg nigdy nie mruga”, Regina Brett, INSIGNIS