Jak wspomóc eksport?
Bohdan Wyżnikiewicz
Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową
Wyniki tegorocznego eksportu są niepokojące. Sprzedaż towarów do Rosji drastycznie się kurczy, a na Zachód - tylko nieznacznie wzrasta. Rosnący deficyt w handlu zagranicznym wymaga podjęcia działań przez rząd. Ograniczenia wynikające z umów międzynarodowych wykluczają jakiekolwiek formy bezpośredniego dopłacania do eksportu. Regulacje OECD i Unii Europejskiej dopuszczają jednak wspieranie eksportu przez budżet państwa głównie w drodze ubezpieczania, gwarantowania kredytów eksportowych i dopłat do oprocentowania tych kredytów. W podobny sposób wspierane mogą też być tzw. przedsięwzięcia proeksportowe. Prace nad uruchomieniem takich instrumentów trwają. Inną, niedostatecznie wykorzystywaną formą wspierania eksportu są działania promocyjne za granicą, targi, szkolenia czy znoszenie barier biurokratycznych. Łączne działanie wszystkich tych form publicznej pomocy mogłoby przynieść kilkuprocentowy wzrost eksportu, gdyż zachęciłoby do niego firmy, dla których sprzedaż produktów za granicę jest teraz na granicy opłacalności.
Prof. Marian Paszyński
Instytut Koniunktur
i Cen Handlu Zagranicznego
Im bardziej struktura eksportu zależy od surowców i produktów prostych, tym bardziej jest wrażliwa na wahania koniunktury zagranicznej. Im mniej konkurencyjna jest produkcja krajowa, tym bardziej ograniczone są szanse zdobycia i utrzymania rynków zagranicznych. Zmiana struktury produkcji i obniżenie jej kosztów wymaga wzrostu inwestycji i restrukturyzacji przedsiębiorstw. To zaś zależne jest od tempa prywatyzacji, otwierania gospodarki na inwestycje zagraniczne i konsekwencji we wdrażaniu reform rynkowych. Opór wobec tych zmian musi się odbić ujemnie na eksporcie. Na przykład żądania ochrony produkcji krajowej przed importem nie tylko hamują zmiany strukturalne, ale zwiększają koszty, ponieważ znaczna część produkcji eksportowej zależna jest od "wsadu materiałowego" z zagranicy. Typowe, zgodne z regułami międzynarodowymi, instrumenty wspierania eksportu, jak ubezpieczanie ryzyka eksportu, gwarantowanie środków na jego kredytowanie i promocję, są potrzebne, ale jako wsparcie "drugiej linii". Bez zapewnienia międzynarodowej konkurencyjności produkcji niewiele pomogą.
Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową
Wyniki tegorocznego eksportu są niepokojące. Sprzedaż towarów do Rosji drastycznie się kurczy, a na Zachód - tylko nieznacznie wzrasta. Rosnący deficyt w handlu zagranicznym wymaga podjęcia działań przez rząd. Ograniczenia wynikające z umów międzynarodowych wykluczają jakiekolwiek formy bezpośredniego dopłacania do eksportu. Regulacje OECD i Unii Europejskiej dopuszczają jednak wspieranie eksportu przez budżet państwa głównie w drodze ubezpieczania, gwarantowania kredytów eksportowych i dopłat do oprocentowania tych kredytów. W podobny sposób wspierane mogą też być tzw. przedsięwzięcia proeksportowe. Prace nad uruchomieniem takich instrumentów trwają. Inną, niedostatecznie wykorzystywaną formą wspierania eksportu są działania promocyjne za granicą, targi, szkolenia czy znoszenie barier biurokratycznych. Łączne działanie wszystkich tych form publicznej pomocy mogłoby przynieść kilkuprocentowy wzrost eksportu, gdyż zachęciłoby do niego firmy, dla których sprzedaż produktów za granicę jest teraz na granicy opłacalności.
Prof. Marian Paszyński
Instytut Koniunktur
i Cen Handlu Zagranicznego
Im bardziej struktura eksportu zależy od surowców i produktów prostych, tym bardziej jest wrażliwa na wahania koniunktury zagranicznej. Im mniej konkurencyjna jest produkcja krajowa, tym bardziej ograniczone są szanse zdobycia i utrzymania rynków zagranicznych. Zmiana struktury produkcji i obniżenie jej kosztów wymaga wzrostu inwestycji i restrukturyzacji przedsiębiorstw. To zaś zależne jest od tempa prywatyzacji, otwierania gospodarki na inwestycje zagraniczne i konsekwencji we wdrażaniu reform rynkowych. Opór wobec tych zmian musi się odbić ujemnie na eksporcie. Na przykład żądania ochrony produkcji krajowej przed importem nie tylko hamują zmiany strukturalne, ale zwiększają koszty, ponieważ znaczna część produkcji eksportowej zależna jest od "wsadu materiałowego" z zagranicy. Typowe, zgodne z regułami międzynarodowymi, instrumenty wspierania eksportu, jak ubezpieczanie ryzyka eksportu, gwarantowanie środków na jego kredytowanie i promocję, są potrzebne, ale jako wsparcie "drugiej linii". Bez zapewnienia międzynarodowej konkurencyjności produkcji niewiele pomogą.
Więcej możesz przeczytać w 34/1999 wydaniu tygodnika Wprost .
Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App Store i Google Play.