Jutro przeczytam to w Tok FM:
Mili Państwo,
Nie dalej jak przedwczoraj w Muzeum Powstania Warszawskiego odbyła się miła choć skromna uroczystość inaugurująca 50-lecie Polskiej Szkoły Filmowej. Byli wszyscy. Pokazano „Kanał” Wajdy po renowacji – technicznej oraz to, co udało się ocalić przed cenzurą, która film chlastała. Nie mocno, bo premiera wypadła w odwilż popaździernikową, ale jednak. I to było miłe.
Gorzej, że do mikrofonu dorywały się co chwila ględzioły, co to od siebie ani jednego w miarę oryginalnego zdania. Za to: że mistrz, że arcydzieła, że doniosłe dokonania i podobne pitu pitu. Ale ich traktujemy jak dopust Boży i pogodę – nie mamy na to wpływu. I żeby nie było, że ja też pitu pitu, pomyślałem, że nic o dokonaniach Polskiej Szkoły. W zamian ciut o atmosferce tamtych czasów. I też nie od siebie, lecz cytatami.
Więc:
Rok 1960 i cytacik:
„Filmy te nie wiążą martyrologii narodu i bohaterstwa ze świadomą walka o Polskę Ludową, są one także pozbawione elementów krytycznych pod adresem sanacji, czy też reakcyjnych sił politycznych odpowiedzialnych za klęski narodu” – z Uchwały komisji Sekretariatu KC oceniającej dorobek filmowy lat 1956-1960. Krytyka dotyczyła m.in.. dokonań Andrzeja Wajdy i Andrzeja Munka.
Rok 1960, 17 lipca, Olsztyn. Uroczysta premiera „Krzyżaków” w reż. Aleksandra Forda. Film nakręcono dla uczczenia 550 rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Do końca roku obejrzy go 5 mln widzów, głównie wycieczek organizowanych przez szkoły. „Idźcie wszyscy! Jest to obowiązkowa wizyta narodowa u lekarza neurologa” – pisał Zygmunt Kałużyński. Kolejny cytat: „Niestety, cała nasza praca została przekreślona takim filmem jak „Krzyżacy” – Andrzej Wajda.
Rok 1961
Cytat: „Liczba wyświetlanych tytułów z krajów socjalistycznych musi wynosić 50%, a w miejscowościach, gdzie jest tylko jedno kino - 60% całego repertuaru” – z Rozporządzenia Ministra Kultury i Sztuki w sprawie repertuaru filmowego.
Rok 1962
Cytat: „Mąż nie pozwala. Twierdzi, że kobieta mająca 4 dzieci powinna zajmować się garnkami. Uważa, że do kina chodzą tylko kobiety zepsute i tam psują się jeszcze bardziej. Dlatego mam przykrości, bo albo dostaję lanie, albo muszę stać do późnych godzin pod zamkniętymi drzwiami” – wypowiedź czytelniczki tygodnika „Nowa Wieś” na temat seansów w kinie objazdowym.
Z opinii Komisji do spraw Filmu, Radia, Telewizji i Teatru działającej przy Episkopacie Polskim:
„Zuzanna i chłopcy” – „zbyt atrakcyjnie uwypuklone sceny swawolnych tańców”.
„Zaduszki” – „kapłan poza kiepskim dowcipem, oznaczony zamiłowaniem do kart i kieliszka”.
„Niewinni czarodzieje” – „uderza cynizm i kompletna ignorancja religijna”.
Rok 1963
Przyznanie po raz pierwszy Nagrody Ministra Obrony Narodowej. Otrzymał ją Jerzy Passendorfer za film „Skąpani w ogniu” opowiadający o utrwalaniu władzy ludowej na Ziemiach Zachodnich.
Początek zdjęć do pierwszego polskiego serialu telewizyjnego „Jan i Barbara”, opowiadającego o przygodach reporterów jednej z warszawskich gazet. W roli głównej Jan Kobuszewski.
W Bielsku-Białej powstają pierwsze odcinki dobranocki „Bolek i Lolek”.
Rok 1964
170 ton gipsu, 2000 metrów sześciennych drewna, 10 tys. kostiumów, a także 320 kauczukowych odciętych rak i naturalnej wielkości wisielec z gumy – oto niektóre akcesoria z planu filmu „Faraon”. Zygmunt Kałużyński: „Film polski pracuje w muzeum albo pogrąża się w miernotę. Nie należy się po nim wiele spodziewać”
Rok 1965
Cytat: „Żeromski pokazał tragedie polskich żołnierzy, Wajda przedstawił ich jako barbarzyńców bez ludzkich uczuć, uznających tylko rozkazy. To jest złe, wręcz szkodliwe dla Polski” – z wypracowania ucznia na temat „Popiołów” Andrzeja Wajdy. Oficjalna propaganda oceniała film bardzo nieprzychylnie.
Rozpoczęcie zdjęć do seriali: „Kapitan Sowa na tropie”, „Czterej pancerni i pies”, „Wojna domowa”.
Rok 1967
Przy zespołach filmowych powstają Rady Programowe – kolegia, które mają za zadanie nadzorować pracę twórców. W ich składzie co najmniej dwóch „działaczy społeczno-politycznych”, których obowiązkiem jest cytuję: „krok po kroku śledzić, co dzieje się w zespołach i wpływać na prace programową”. Hitem tego roku jest film „Sami swoi” – pomysł z „Zemsty” Fredry (walka o mur graniczny), przeniesiony w realia Ziem Odzyskanych.
1968
„Czterej pancerni i pies” – odcinki w wersji kinowej. Największy przebój roku – 5 mln widzów.
„Jako pracownicy frontu ideologicznego zdecydowanie potępiamy elementy warcholskie, które popchnęły część młodzieży akademickiej do burd ulicznych i wystąpień przeciw władzy ludowej. Potępiamy organizatorów tych zajść – ośrodki reakcyjne i syjonistyczne, sprzężone z centrami decyzyjnymi wrogich Polsce ugrupowań światowego imperializmu” – z Rezolucji Podstawowej Organizacji Partyjnej Naczelnego Zarządu Kinematografii.
Rok 1968 22 lipca, w ówczesne święto narodowe, w polskich kinach pokazywano : „Angelikę wśród piratów”, kreskówka Disneya „101 dalmatyńczyków”, film „Fantomas contra Scotland Yard”. Wieczorem w telewizji (jeden czarno-biały kanał) pokazano pierwszy odcinek „Przygód pana Michała”. Film przerwano, by pokazać transmisje z lądowania Apolla 11 na Księżycu.
Dziękuję Państwu