RODO, CETA, roaming i torby foliowe. Tym zajmował się PE w latach 2014-2018

Dodano: 23 maja 2019 16:53

Posiedzenie Parlamentu Europejskiego Źródło: Flickr / European Parliament

Już 26 maja wybierzemy przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego na nową kadencję. Zanim jednak udamy się do urny wyborczych warto sprawdzić, czym w kadencji 2014-2018 zajmowali się eurodeputowani.

Parlament Europejski znajduje się w samym centrum europejskiej demokracji. Obywatele UE wybierają bezpośrednio swoich przedstawicieli, którzy debatują i - wspólnie z Radą - podejmują decyzje dotyczące unijnego prawa. Ale stanowienie prawa to tylko jedna z ról Parlamentu. Posłowie omawiają i ustalają plan politycznych działań podczas debatach z przywódcami państw członkowskich, spotykają też liderów spoza UE, analizują zagrożenia, oceniają potrzebę działania oraz inicjują zmiany przepisów i tworzenie nowych zasad. Parlamentarzyści europejscy oceniają pracę Komisji Europejskiej, śledzą, w jaki sposób prawa UE są wdrażane w państwach członkowskich i rozliczają z ich działań instytucje i organizacje, skupiając się w szczególności na przypadkach zagrożenia praw podstawowych. Pozostają w bliskim kontakcie z obywatelami. Korzystają oni ze swojego prawa - i obowiązku - demokratycznej kontroli skuteczności unijnej polityki UE bezpośrednio tam, gdzie, jest realizowana, z uwaga śledzą negocjacje umów międzynarodowych i głosują w sprawie ich wyniku, mogą zawetować akty Komisji.

W dobiegającej końca kadencji Parlament zmienił również swoje przepisy wewnętrzne, aby umożliwić bardziej skuteczne i przejrzyste stanowienie prawa UE. Sprawy pilne, zwłaszcza dotyczące specjalnych środków mających pomóc państwom członkowskim wyjść z kryzysu finansowego, były rozpatrywane w ramach przyspieszonych procedur.

Główne decyzje ustawodawcze przyjęte w ciągu 4 lat

Od wyborów w 2014 roku Parlament omówił, poprawił i, po negocjacjach z Radą, zatwierdził prawie 600 wniosków ustawodawczych przedłożonych przez Komisję Junckera. Wybór komunikatów prasowych na temat zakończonych prac legislacyjnych w Parlamencie 8. kadencji:

Parlamentarne komisje śledcze i propozycje zmian przepisów

Aby przygotować grunt pod zmiany legislacyjne, Parlament przegłosował rezolucje, które stanowią odpowiedź na obawy i oczekiwania reprezentowanych przez posłów obywateli, i które powinny być uwzględnione przez Komisję w projektach nowych przepisów i w nowelizacjach. Kiedy wybuchały skandale lub dochodziło do nadużyć na dużą skalę (np. Luxleaks, Panamskie papiery, oszustwa dokonywane przez producentów samochodów w dziedzinie badania emisji spalin, decyzje o dopuszczaniu pestycydów do obrotu handlowego), Parlament powoływał specjalne komisje do prowadzenia śledztwa, dochodzenia i przesłuchania publiczne w celu pociągnięcia do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych. Ustalenia i szczegółowe zalecenia będące wynikiem prac komisji specjalnych stanowią podstawę nowych wniosków legislacyjnych Komisji Europejskiej.

Przyjęcie i kontrola realizacji budżetu UE

Parlament i Rada wspólnie decydują w sprawie rocznego budżetu Unii. Parlament ma również wpływ na długoterminowy budżet UE (wieloletnie ramy finansowe), który - aby wejść w życie - musi być przez niego zatwierdzony, jest również organem udzielającym absolutorium. Oznacza to, że sprawdza, w jaki sposób wydatkowany jest budżet roczny, a następnie zatwierdza, odracza lub odmawia absolutorium budżetowego poszczególnych instytucji UE.

Kontrola demokratyczna

Posłowie pracujący w poszczególnych komisjach parlamentarnych bacznie obserwowali w jaki sposób wdrażane są przepisy UE i jak wpływają one na życie obywateli. Komisje te rozliczały organ wykonawczy, czyli Komisję Europejską z jej pracy i z wydatkowania unijnych pieniędzy. Misje obserwacyjne i delegacje poselskie ad hoc dokonywały kontroli w terenie, w państwach członkowskich, i dokonywały dokładnej oceny zebranych dowodów przed podjęciem decyzji w prawie dalszego postepowania.

Przykłady: misja w obozach dla syryjskich uchodźców w Turcji; delegacje badające przestrzeganie zasad praworządności na Malcie i Słowacji; Wizyty w obozach dla uchodźców w Turcji; delegacje do zbadania kwestii praworządności na Malcie i Słowacji Posłowie kierują również do Komisji pisemne interpelacje w pilnych sprawach. Czasem prowadzą one do projektów rezolucja zgłaszanych przez grupy polityczne na sesji plenarnej. W uzasadnionych przypadkach Parlament wetował decyzje Komisji (w aktach delegowanych i wykonawczych), gdy posłowie do PE uznali, że władza wykonawcza przekroczyła swoje uprawnienia.

Debaty o stanie Unii

Raz w roku eurodeputowani podsumowują prace wykonane przez Komisję Europejską w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy i omawiają przyszłe wyzwania podczas jesiennej debaty plenarnej na temat stanu Unii z Przewodniczącym Komisji.

Traktaty międzynarodowe

Posłowie z uwagą śledzili negocjacje Komisji w sprawie traktatów międzynarodowych. Parlament przyjął szereg rezolucji nawołujących do poprawy przejrzystości prowadzonych rokowań i umożliwienia większego zaangażowania Parlamentu, gdy wejście w życie ostatecznego porozumienia wymaga zgody Parlamentu (tj. zatwierdzenia lub odrzucenia w głosowaniu).

Petycje obywatelskie

Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego zarejestrowała od lipca 2014 r. około 6 400 petycji i rozpatrzyła liczne skargi, wnioski i uwagi obywateli dotyczące stosowania prawa UE. Komisja pełni rolę mediatora między składającymi petycje a państwami członkowskimi w celu rozwiązania konkretnego problemu. Czasami petycje są przedmiotem interpelacji, debat i rezolucji głosowanych podczas sesji plenarnych.