RPO składa kasację ws. procesu brzeskiego z lat 1931-1932. „Historyczna chwila”

We wtorek 28 lipca Adam Bodnar złożył kasację do Sądu Najwyższego w sprawie procesu brzeskiego, w którym skazano działaczy tzw. Centrolewu, w tym Wincentego Witosa i Stanisława Dubois. Rzecznik Praw Obywatelskich kasację złożył na wniosek Polskiego Stronnictwa Ludowego, co podkreślił w mediach społecznościowych wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski. „Ważny i szczególny dzień dla sprawiedliwości dziejowej” – napisał polityk na Twitterze.

– Ta kasacja jest składana po to, żeby przywrócić dobre imię, dać szansę na to, aby osoby skazane w procesie brzeskim mogły odzyskać dobre imię poprzez rehabilitację i uniewinnienie – powiedział RPO na konferencji prasowej. – Jeżeli nie dbamy o przeszłość to nie dbamy równocześnie o przyszłość i o przestrzeganie praw i wolności obywatelskich w naszej ojczyźnie – kontynuował Adam Bodnar, który złożenie kasacji określił mianem „historycznej chwili”.

W skardze kasacyjnej Bodnar zarzucił naruszenie prawa w wyroku warszawskiego sądu apelacyjnego z lipca 1932 roku. RPO zaznaczył, że uznanie przez sąd publicznej działalności politycznej oskarżonych za udział w spisku narusza prawo, ponieważ ich działalność – w ocenie rzecznika – była przejawem walki politycznej, odbywającej się w granicach prawa. Adam Bodnar zaznaczył także, że aresztowanie opozycjonistów było inspirowane politycznie.

Proces brzeski

9 września 1930 roku 18 byłych posłów zostało aresztowanych i osadzonych w wojskowym więzieniu w Brześciu. Zarzuty dotyczyły przygotowywania zamachu stanu. Więźniowie byli bici i upokarzani. Decyzję o przeprowadzeniu akcji podjął gen. Felicjan Sławoj Składkowski, ówczesny minister spraw wewnętrznych, jednak cała akcja była przeprowadzona na wyraźne polecenie Józefa Piłsudskiego.

Polityczny proces sądowy przywódców Centrolewu, tzw. proces brzeski, został przeprowadzony w dniach 26 października 1931 – 13 stycznia 1932 roku. Toczył się przed Sądem Okręgowym w Warszawie. Wśród skazanych byli Herman Lieberman, Stanisław Dubois, Adam Pragier, Adam Ciołkosz, Norbert Barlicki, Mieczysław Mastek, Kazimierz Bagiński, Józef Putek, Adolf Sawicki, Władysław Kiernik i Wincenty Witos.