Odbudowę „inaugurował” Duda w 2018 roku. PiS wraca do pomysłu: Pałac Saski do odbudowy

Polski Ład, zaprezentowany w sobotę 15 maja, to nie tylko pomysły obozu Zjednoczonej Prawicy na podatki, mieszkalnictwo, czy emerytury. Jak ujawnił prezes PiS i wicepremier Jarosław Kaczyński, rządzący chcą, aby odbudowany został Pałac Saski.

– Chcemy rozwijać polskie muzea. Będziemy rozbudowywać zamki i pałace, Pałac Saski – mówił Kaczyński, zapowiadając przy okazji zmiany w nauce historii.

Pałac Saski do odbudowy. Pomysł znowu wraca

Odbudowa Pałacu Saskiego powraca do polskiej debaty od wielu lat. Na przykład w 2008 roku ogłoszono przetarg na jego odbudowę (zresztą czwarty przetarg w latach 2002-2008), ale nie zakończyło się to pracami budowlanymi. Inicjatywę odbudowy pałacu wspierał m.in. Lech Kaczyński, gdy był prezydentem Warszawy.

Pojawiały się też pomysły, by do odbudowanego Pałacu Saskiego przenieść warszawski ratusz, a nawet Senat. W 2007 roku na Pl. Piłsudskiego prowadzono badania archeologiczne, odkopano m.in. ruiny piwnic Pałacu Saskiego.

Nie tak dawno odbudowa wróciła za sprawą deklaracji prezydenta Andrzeja Dudy z 11 listopada 2018 roku (w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości). – Chciałbym, żeby symbolem powrotu do tego była odbudowa Pałacu Saskiego, którą tutaj dzisiaj inaugurujemy – powiedział prezydent, zapowiadając, że budynek miałby być dostępny dla wszystkich. Nic jednak w tej sprawie się nie zadziało.

Odbudowa Pałacu Saskiego ma „stać się faktem”

Niewiele później, w marcu 2019 roku, ówczesny marszałek Senatu Stanisław Karczewski z PiS na konferencji prasowej deklarował, że jego formacja jest zdeterminowana, by odbudować Pałac Saski. – I odbudujemy, albo przy zgodzie prezydenta Warszawy, albo bez zgody – mówił Karczewski.

Temat znowu zniknął na lata, a teraz wrócił 15 maja. Wicepremier, minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Piotr Gliński tweetował już na ten temat:

„Pałac Saski z Grobem Nieznanego Żołnierza w amfiladzie to najważniejszy z symboli nieodbudowanej Warszawy. Dzięki Polskiemu Ładowi jego długo oczekiwana odbudowa stanie się faktem”.

Pałac Saski w Warszawie – historia

Budowę pałacu, który stał przy terenie obecnego Pl. Piłsudskiego, rozpoczęto w drugiej połowie XVII w. Jego rozbudowa przypadła z kolei na lata, gdy Rzeczpospolitą Obojga Narodów rządzili władcy z saskiej dynastii Wettynów. August II Mocny kupił pałac w 1713 roku, później był on rozbudowywany. W 1763 roku – po śmierci Augusta III – przestał być rezydencją królewską, ale pozostawał w rękach elektorów saskich, którzy utracili go w w 1816 r.

Następnie Pałac Saski trafił w ręce rządu Królestwa Polskiego, później kupił go Iwan Skwarcow. W latach, po kolejnej sprzedaży, 1864-1915 zajmowała go armia Imperium Rosyjskiego. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w Pałacu Saskim działał Sztab Generalny Wojska Polskiego, dostawiono przed budynkiem (w 1923 roku) pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, przy nim ustawiono też Grób Nieznanego Żołnierza.

Po kampanii wrześniowej Pałac Saski przejęli Niemcy, którzy zajmowali go do 1944 roku. Po tym, jak upadło Powstanie Warszawskie, Niemcy wysadzili budynek.