Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. TK przedstawił jasne stanowisko

Trybunał Konstytucyjny orzekł we wtorek, że zapis art. 42. kodeksu karnego zobowiązujący sądy do obligatoryjnego orzekania dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych wobec osób, które zostały powtórnie skazane za jazdę w stanie nietrzeźwości, jest niezgodny z art. 45. Konstytucji.

Dożywotni zakaz prowadzenia. Orzeczenie TK

„Trybunał umorzył postępowanie w pozostałym zakresie. Orzeczenie zapadło większością głosów” – przekazano w oficjalnym komunikacie podsumowującym postępowanie. Podkreślono również, że ustawodawca uczynił z dożywotniego środka karnego „sankcję bezwzględnie oznaczoną”, będącą jednocześnie „domyślnym rozwiązaniem” o charakterze automatycznym i obligatoryjnym.

Stwierdzono, że przepis w znacznym stopniu ogranicza swobodę wymiaru sprawiedliwości, którego kompetencje przejmuje w opisanej sytuacji ustawodawca. Zarzucono również, że sprowadza do „wspólnego mianownika sprawców przestępstw materialnych o poważnych skutkach oraz przestępstwa formalnego”, uniemożliwiając dokonanie sprawiedliwego rozróżnienia.

Trybunał orzekł o niekonstytucyjności przepisu

„Do naruszenia prawa do sądu dochodzi w sytuacji, gdy na podstawie aktu innej władzy sąd nie może w sposób swobodny – w granicach ustawy – ukształtować sankcji karnej za konkretne przestępstwo czy też dostosować wymiaru reakcji karnej do cech sprawcy, okoliczności czynu oraz do stopnia zawinienia” – podsumował w uzasadnieniu sprawozdawca, sędzia TK Justyn Piskorski.

Składowi orzekającemu przewodniczyła we wtorek sędzia TK Krystyna Pawłowicz. Poza przewodniczącą i sprawozdawcą znalazły się w nim trzy osoby: sędzia TK Zbigniew Jędrzejewski, sędzia TK Michał Warciński, a także sędzia TK Andrzej Zielonacki.