USA chcą deportować "Iwana Groźnego"

Według gazety niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych potwierdziło, iż nadszedł w tej sprawie list od władz amerykańskich.

Rzecznik MSZ podkreślił, że nie jest to "formalna prośba" o przyjęcie Demjaniuka przez Niemcy. Pismo dotyczy treści orzeczenia Sądu Najwyższego USA w sprawie ekstradycji oraz informuje, że sędzia "wyobraża sobie deportację Demjaniuka na Ukrainę bądź do Niemiec".

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprzeczyło, by Berlin starał się o ekstradycję Demjaniuka, gdzie nie toczy się żadne postępowanie przeciwko byłemu esesmanowi.

Urodzony w 1920 roku na Ukrainie Demjaniuk był członkiem komanda SS, które zajmowało się wyłapywaniem i eksterminacją Żydów w Generalnej Guberni. Służył jako strażnik w obozach koncentracyjnych na Majdanku, w Treblince, Sobiborze i Flossenburgu. Rozpoznali go dawni więźniowie. Twierdzą, że nazywali go "Iwanem Groźnym". Zarzuca się mu współodpowiedzialność za śmierć 100 tysięcy Żydów w komorach gazowych.

Demjaniuka już dwa razy pozbawiano obywatelstwa USA. Na początku lat 80. został po tym deportowany do Izraela, gdzie w 1988 roku skazano go na karę śmierci za mordowanie Żydów w obozie zagłady w Treblince. Izraelski Sąd Najwyższy uchylił jednak ten wyrok, uzasadniając, że skazany prawdopodobnie nie był strażnikiem "Iwanem Groźnym"; Demjaniuk wrócił po tym wyroku do USA.

Ponownie amerykańskie obywatelstwo odebrano mu w roku 2002 roku, kiedy specjalne biuro śledcze w Ministerstwie Sprawiedliwości USA, ścigające zbrodniarzy wojennych, zebrało dowody wskazujące, że Demjaniuk był strażnikiem w innych obozach nazistowskich w Polsce i Niemczech.

Orzeczenie o deportacji wydane w roku 2005 mówi, że Demjaniuk może zostać przekazany do Niemiec lub Polski, jeśli Ukraina go nie przyjmie. 

ab, pap