Warszawska Starówka od 30 lat na liście UNESCO
Warszawskie Stare Miasto, którego historia sięga XII wieku, podczas powstania warszawskiego zostało zniszczone w ponad 85 procentach. Niemal od razu podjęto prace dotyczące przyszłej odbudowy, rozmowy na ten temat prowadzono w Lublinie, w Londynie i obozach jenieckich. 5 listopada 1944 roku, odbył się w Lublinie pierwszy zjazd Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej Polskiej, na którym mimo różnych koncepcji odbudowy, wszyscy zgodzili się co do konieczności odtworzenia Warszawy.
Zdecydowano się na przywrócenie świetności Starego Miasta z XVIII wieku, choć nie we wszystkich szczegółach. Zachowany został układ przestrzenny miasta z okresu jego lokacji z XII-XIII wieku. Projekt rekonstrukcji opracował zespół architektów przy współpracy historyków i historyków sztuki, na podstawie zachowanych wizerunków Warszawy, w tym obrazów Canaletta
14 lutego 1945 powstało Biuro Odbudowy Stolicy kierowane przez Romana Piotrowskiego, a już 7 marca przedstawiono pierwszy plan dotyczący odbudowy miasta. W latach 1945-1947 prowadzono głównie prace zabezpieczające i odgruzowywano ulice starówki. Duży wkład w oczyszczanie Starego Miasta mieli mieszkańcy Warszawy, którzy wykonywali pracę w czynie społecznym. 22 lipca 1949 roku oddano do użytku trasę W-Z, a Kolumna Zygmunta powróciła na swoje miejsce. Zakończenie pierwszego etapu odbudowy Starego Miasta nastąpiło 22 lipca 1953. Odbudowa katedry św. Jana i innych kościołów na Starym Mieście trwała nieco dłużej - do 1955 roku.
Zamek Królewski, który po zniszczeniu przez hitlerowców w 1939 r. i ostatecznym wysadzeniu w powietrze w 1944 r., przez wiele lat nie był odbudowywany ze względów politycznych. Do 1989 r. słowo "Królewski" w nazwie zamku było zastępowane określeniem "Warszawski". Zamek odtworzono dopiero w latach 1975-1984.
"Ponad 85 proc. zabytkowego centrum Warszawy zostało zniszczone przez nazistowskie oddziały okupacyjne. Po wojnie mieszkańcy Warszawy podjęli dzieło odbudowy, które doprowadziło do odtworzenia kościołów, pałaców i domów będących symbolem polskiej kultury i narodowej tożsamości. Jest to wyjątkowy przykład całkowitej rekonstrukcji zespołu historycznego" - napisano w uzasadnieniu decyzji o wpisaniu warszawskiej starówki na listę UNESCO.
Lista Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO obejmuje 911 obiektów w 151 krajach. Znalazło się na niej 13 obiektów z Polski: krakowska starówka (wpisana w 1978 r.), kopalnia soli w Wieliczce (1978 r.), nazistowski obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau (1979 r.), Puszcza Białowieska (1979 r.), Stare Miasto w Warszawie (1980 r.), Stare Miasto w Zamościu (1992 r.), średniowieczny zespół miejski w Toruniu (1997 r.), Zamek Krzyżacki w Malborku (1997 r.), Kalwaria Zebrzydowska (1999 r.), Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy (2001 r.), drewniane kościoły południowej Małopolski - w Binarowej, Bliznem, Dębnie Podhalańskim, Haczowie, Lipnicy Dolnej i w Sękowej (2003 r.), Park Mużakowski nad rzeką Nysą (2004 r.) oraz Hala Stulecia (Hala Ludowa) we Wrocławiu (2006 r.). Daje to Polsce 9. miejsce w Europie i 15. na świecie pod względem liczby wpisanych dóbr.pap, em