Litwa nie chce wyjaśnić sprawy więzień CIA? Amnesty International oskarża

14 stycznia Prokuratura Generalna Litwy poinformowała o umorzeniu śledztwa ws. badania działalności domniemanych tajnych więzień CIA na Litwie. Śledztwo miało wyjaśnić, czy niektórzy funkcjonariusze litewskiego Departamentu Bezpieczeństwa Państwa (DBP) nie nadużywali stanowisk służbowych, współpracując z CIA bez wiedzy najwyższych władz Litwy. W komunikacie prasowym prokuratura podała, że "w działalności zawodowej byłych szefów DBP Meczysa Laurinkusa i Arvydasa Pociusa, a także byłego wiceszefa DBP Dainiusa Dabaszinskasa są pewne cechy wykroczeń dyscyplinarnych". Mimo to obowiązujące obecnie akty prawne nie pozwalają na wyznaczenie kary dyscyplinarnej ani wszczęcie procesu karnego z powodu przedawnienia.

Działania Prokuratury Generalnej krytykuje dyrektor Litewskiego Instytutu Monitoringu Praw Człowieka Henryk Mickiewicz. - Prokuratura nie zrobiła tego, co powinna była zrobić, nie przeprowadziła dogłębnego, zbiorowego śledztwa. Poza tym, jeśli chce się sprawę niezauważalnie uciszyć, ogłoszenie jej zamknięcia w piątek wieczorem jest najlepszym posunięciem - oburza się Mickiewicz. Jego zdaniem umorzenie śledztwa "było decyzją polityczną".

Przed ponad dwoma laty amerykańskie media podały, że na Litwie były tajne więzienia CIA. Sprawę badała na Litwie parlamentarna komisja śledcza. Ustalono, że w latach 2002-2005 w kraju wielokrotnie lądowały samoloty, które są kojarzone z CIA. Nie ustalono jednak, czy stworzone warunki do działalności tajnych więzień CIA zostały w praktyce wykorzystane. Litwa jest jednym z trzech krajów Europy Środkowej (obok Rumunii i Polski) podejrzanych o to, że na ich terenie były tajne więzienia CIA. ABC News, cytując swego konsultanta, byłego głównego doradcę ds. terroryzmu w amerykańskiej Radzie Bezpieczeństwa Narodowego Richarda Clarke'a, twierdziła, że "nowe państwa członkowskie NATO były tak wdzięczne USA za przyjęcie ich do Sojuszu, iż były gotowe zrobić wszystko, o co poproszą Amerykanie".

PAP, arb