Niedziela Palmowa chrześcijan wschodnich

Nie zdarza się tak jednak rokrocznie, bo w obu obrządkach nieco inaczej wyliczana jest data Wielkiej Nocy. Co prawda ten rok jest drugim z rzędu ze zbiegiem terminów w obu obrządkach, ale często święta prawosławne wypadają po katolickich, a różnica może być nawet pięciotygodniowa. Wcześniej wspólna Wielkanoc wypadła w 2007 i 2004 roku.

Zdarzająca się różnica w terminach obchodów Wielkiej Nocy wynika z tego, że katolicy świętują Wielkanoc zawsze w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni Księżyca. Cerkiew dodaje do tego jeszcze jeden warunek: niedziela wielkanocna musi przypadać po zakończeniu Paschy żydowskiej (to także święto ruchome), bo dla wyznawców prawosławia oba święta są silnie ze sobą związane. Niedziela Palmowa, dzień wspominania wjazdu Chrystusa do Jerozolimy, to jedno z dwunastu najważniejszych świąt w prawosławnym kalendarzu liturgicznym. Zgodnie ze wschodnią tradycją, pierwsze nabożeństwa ze święceniem palm odprawiane były w cerkwiach już w sobotę wieczorem.

 

Centrum prawosławia w naszym kraju jest województwo podlaskie. Ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej abp Jakub odprawi przed południem nabożeństwo w katedrze pw. Św. Mikołaja w Białymstoku. Kilkanaście tysięcy wyznawców prawosławia i grekokatolików mieszka na Podkarpaciu, głównie w Bieszczadach, Beskidzie Niskim i na Pogórzu Przemyskim. Główne nabożeństwo w greckokatolickiej metropolii przemysko-warszawskiej odbyło się w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Przemyślu, a w diecezji przemysko-nowosądeckiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego - w cerkwi katedralnej pw. Świętej Trójcy w Sanoku. Uroczyste nabożeństwa Niedzieli Palmowej odprawiono także m.in. w Komańczy, Rzepedzi i Zyndranowej.

Po nabożeństwach święcone są palmy. Te przynoszone do cerkwi są dużo skromniejsze niż palmy widywane w kościołach katolickich. To zwykle świeże, zielone gałązki, prawie zawsze wierzbowe, przewiązane jedynie kolorowymi wstążkami, czasem zdobione naturalnymi lub sztucznymi kwiatami. Dopuszczalne jest też używanie gałązek kwitnących krzewów, np. forsycji. Według tradycji, poświęcone palmy przechowywane są w domach do następnego roku, by chroniły domostwo i domowników. Chowa się je za ikoną wiszącą na ścianie.

Dokładna liczba prawosławnych w Polsce nie jest znana. Hierarchowie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego szacują liczbę wiernych na około 550-600 tysięcy. W poniedziałek wierni obrządków wschodnich rozpoczną liturgię Wielkiego Tygodnia, którą zakończą Święta Wielkanocne.

zew, PAP