67. rocznica wyzwolenia Auschwitz: pierwszy raz pokazano wrota śmierci
Podczas piątkowych uroczystości w sposób szczególny upamiętniona została Zagłada. W 2012 roku mija 70 lat od rozpoczęcia mordów w komorach gazowych Birkenau. Wydarzenie to symbolizowały jedyne zachowane drzwi komory gazowej, po raz pierwszy publicznie pokazane. "Wrota śmierci" stanęły, zamknięte w specjalnej gablocie beztlenowej, w centralnym miejscu uroczystości, na scenie Oświęcimskiego Centrum Kultury. - Przed nami stoją drzwi. Solidne drewniane drzwi wejściowe. Drzwi, przez które wchodzili, nadzy, poniżeni i wystraszeni. Wchodzili dziesiątkami tysięcy rodzin. Nie wyszedł przez nie już nikt - mówił dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr M.A. Cywiński.
List Komorowskiego
Do uczestników uroczystości list przesłał prezydent Bronisław Komorowski. Napisał w nim, że Auschwitz jest przestrogą najbardziej przejmującą z tych, jakie dała nam historia. Przestrogą przed nienawiścią w prywatnym i publicznym wymiarze, przed rasizmem, antysemityzmem i ksenofobią. Prezydent podkreślił, że Polska nie zapomni o ofiarach Auschwitz przede wszystkim dlatego, że "znacząca ich część była jej dziećmi: polskimi Żydami, Polakami, polskimi Romami". Polska nie zapomni "także dlatego, że niemiecki okupant tworząc ten obóz zagłady zadał ojczyźnie straszliwy cios". "Na tej ziemi, która przez setki lat szczyciła się mianem azylu dla prześladowanych najeźdźca zbudował stos dla ponad miliona ludzi z całej Europy" - napisał.
Hołd ofiarom
Rano przedstawiciele Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz władz Oświęcimia oddali hołd ofiarom składając znicze i kwiaty między innymi przy Ścianie Śmierci na terenie Auschwitz I. W tym miejscu Niemcy rozstrzelali wiele tysięcy osób, głównie Polaków. Upamiętnieni zostali żołnierze Armii Czerwonej, którzy wyzwolili Auschwitz. W walkach o wyzwolenie obozu oraz Oświęcimia zginęło 231 żołnierzy.
67 lat temu...
Niemiecki obóz Auschwitz wyzwolili 27 stycznia 1945 roku żołnierze 100. Lwowskiej Dywizji Piechoty 60. Armii I Frontu Ukraińskiego. Przed południem zwiadowcy dywizji weszli na teren podobozu Monowitz. W południe oswobodzili Oświęcim, a około 15.00, po krótkiej potyczce z Niemcami, weszli jednocześnie na teren Auschwitz I i do oddalonego o 2 km Auschwitz II-Birkenau.
Obóz Auschwitz powstał w 1940 roku. KL Auschwitz II-Birkenau, otwarty dwa lata później, stał się przede wszystkim miejscem masowej zagłady Żydów. Kompleks uzupełniała sieć podobozów. Rozkaz rozpoczęcia masowej eksterminacji Żydów w obozach Adolf Hitler wydał prawdopodobnie w czerwcu 1941 roku. Najwcześniejszą ustaloną datą przybycia do Birkenau transportu Żydów do zgładzenia jest 15 lutego 1942 roku. Pochodzili z Bytomia.
Niemcy zgładzili w Auschwitz ok. 1,1 miliona osób, głównie Żydów a także Polaków, Romów, jeńców radzieckich i przedstawicieli innych narodów.pap, ps