Tusk odleciał. Dwa dni spędzi na Cyprze

Cypr, który rozpocznie półroczne przewodnictwo w Radzie UE 1  lipca, jest - obok Danii - partnerem Polski w ramach tzw. trojki, do  której należą trzy państwa sprawujące po sobie prezydencję. Polska skończyła półroczne przewodnictwo w Radzie UE 31 grudnia 2011 roku, po  niej prezydencję przejęła Dania.

Minister ds. europejskich Mikołaj Dowgielewicz powiedział, że  Tusk będzie rozmawiał z prezydentem Cypru Dimitrisem Christofiasem o polskich doświadczeniach z przygotowań i realizacji przewodnictwa w Radzie UE oraz o przygotowaniach do cypryjskiej prezydencji. Dowgielewicz zadeklarował, że Polska będzie wspierać prezydencję cypryjską w wielu obszarach, takich jak ochrona środowiska, kwestie klimatyczne, a także obszar finansowy.

Temat nr 1: budżet UE

Według ministra, jednym z głównych tematów rozmów Tuska na Cyprze będą negocjacje w sprawie wieloletniego budżetu UE na lata 2014-20. - Premier Tusk będzie miał okazję, aby przedstawić na Cyprze polskie interesy -  jeśli chodzi o wieloletnie ramy finansowe - powiedział Dowgielewicz. Christofias obiecał wcześniej, że podczas prezydencji Cypr będzie chciał sfinalizować negocjacje w sprawie budżetu UE 2014-20.

W tym roku negocjacje nad wieloletnim budżetem UE wejdą w kluczową fazę. Podstawą do dyskusji pozostaje propozycja Komisji Europejskiej przedstawiona w czerwcu ubiegłego roku. KE zaproponowała, by nowy 7-letni budżet UE wyniósł 972,2 mld euro wobec 925 mld euro w obecnej siedmiolatce (2007-2013), co oznacza wzrost o 5 proc.

KE proponuje, by utrzymać na poziomie porównywalnym do obecnego fundusze na politykę rolną (371,7 mld euro, z czego 281 mld na dopłaty bezpośrednie) oraz fundusze spójności (376 mld euro, w tym dla Polski około 80 mld euro); wzrosty dotyczą m.in. badań i innowacyjności, a  także polityki sąsiedzkiej i imigracyjnej.

Temat nr 2: Turcja w UE

Według Centrum Informacyjnego Rządu tematami rozmów na Cyprze będą również: Europejska Polityka Sąsiedztwa, Partnerstwo Wschodnie, kryzys w  strefie euro, kwestie energetyczne. Politycy poruszą także kwestie dwustronnych stosunków polsko-cypryjskich.

Dowgielewicz powiedział, że podczas rozmów Tuska w Nikozji pojawi się też prawdopodobnie kwestia rozszerzenia Unii o Turcję. Turcja od lat stara się o członkostwo w UE i zdecydowanie odrzuca propozycje uprzywilejowanego partnerstwa czy innej formy współpracy z  Unią. Negocjacje UE z Turcją rozpoczęły się w 2005 roku. W ciągu minionych sześciu lat zamknięto dopiero jeden, a otwarto mniej niż  połowę z 35 rozdziałów negocjacji. Osiem rozdziałów jest blokowanych przez Francję, Niemcy, Austrię i Cypr. Przychylna rozszerzeniu Polska popiera starania akcesyjne Ankary.

Spór Turcji z Cyprem trwa

Wśród głównych przyczyn impasu i braku zaufania tureckiego społeczeństwa do akcesji jest konflikt z Cyprem. Cypr jest od 1974 r. podzielony między należącą do UE grecką Republikę Cypryjską a Republikę Turecką Cypru Północnego, uznawaną tylko przez Ankarę. Grecy cypryjscy uważają, że Turcja nie może wejść do UE, jeśli sprawa podziału wyspy nie zostanie rozwiązana. Konflikt cypryjsko-turecki wpływa również na stosunki UE-NATO, powodując, że instytucje te nie mogą dobrze ze sobą współpracować.

Dyplomaci ONZ obawiają się, że politycy Republiki Cypryjskiej będą pochłonięci prezydencją w UE, przez co będą mieć mniej czasu na rozmowy pokojowe. Co więcej rozbieżności między stronami mogą się zaostrzyć z  powodu zdecydowanie negatywnego stosunku Turcji do unijnego przewodnictwa Nikozji, oficjalnej stolicy Cypru. Ankara już zapowiedziała, że doprowadzi to do zamrożenia jej stosunków z UE w  czasie cypryjskiej prezydencji.

zew, PAP