Co trzeci uczeń nosi za ciężki tornister

W Polsce nie ma przepisów regulujących kwestię maksymalnego ciężaru tornistrów; na podstawie badań Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego przyjmuje się, że ciężar ten nie powinien przekraczać 10-15 proc. masy ciała ucznia.

Jak poinformowała Iwona Rydzaj z Oddziału Higieny Dzieci i Młodzieży Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gorzowie, w roku szkolnym 2011/12 pomiarem objęto 9 tys. uczniów klas I–VI w 112 szkołach podstawowych województwa lubuskiego.

Przekroczenie wagi tornistra-plecaka stwierdzono u 35,6 proc. zbadanych uczniów; nie zaobserwowano istotnej różnicy pomiędzy uczniami szkół miejskich i wiejskich.

Najwięcej przypadków przekroczenia wagi plecaków odnotowano u uczniów klas pierwszych (44,1 proc.), a najmniej - podobnie jak w roku ubiegłym - u uczniów klas szóstych (20 proc.).

Przeprowadzane corocznie badania nie wykazują znaczącej poprawy w tym zakresie. W porównaniu do roku ubiegłego zaobserwowano nieznaczny spadek liczby uczniów noszących przeciążony bagaż szkolny z 39,3 proc. w 2011 r. do 35,4 proc. w 2012 r.

Zmniejszenie liczby uczniów noszących zbyt ciężki tornister zanotowano głównie w przypadku uczniów klas szóstych.

Według specjalistów z Sanepidu, nadmierna waga plecaków-tornistrów wynika nie tylko z konieczności przynoszenia do szkoły podręczników szkolnych i zeszytów, ale również przedmiotów niezwiązanych z lekcjami (pamiętniki, dodatkowe piórniki, napoje w dużych butelkach, strój na WF lub podręczniki, które w danym dniu są niepotrzebne). Ponadto uczniowie często nie wypakowują z dnia na dzień swoich plecaków, tylko dorzucają kolejne książki.

Duży wpływ na zmianę nawyków uczniów mają ich rodzicie i nauczyciele. Ci pierwsi powinni wybierać tornistry dobrej jakości, sprawdzać, co dzieci zabierają do szkoły, i w jaki sposób noszą tornister.

Nauczyciele także powinni sprawdzać, co uczniowie przynoszą na lekcje i zachęcać ich do pozostawiania części przyborów i podręczników w szkole.

Podczas prowadzonych kontroli pracownicy powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych zwracali również uwagę na realizację przez dyrektorów szkół zapisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej, które mówią m.in. o obowiązku zapewnienia w pomieszczeniach szkoły możliwości pozostawiania przez uczniów części podręczników i przyborów szkolnych.

W tym zakresie skontrolowano 165 szkół podstawowych funkcjonujących samodzielnie oraz 49 gimnazjów. Stwierdzono, że 96 proc. skontrolowanych szkół podstawowych i 53 proc. gimnazjów zapewniło uczniom możliwość pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych.

Przeciążone tornistry oraz ich niewłaściwe noszenie to jedna z przyczyn powstawania wad postawy u dzieci, stanowiących poważny problem zdrowotny. Ich skutki ujawniają się najczęściej dopiero w dojrzałym wieku, należą do nich zwyrodnienia, bóle kręgosłupa i stawów.

mp, pap