PKN ORLEN wchodzi w atom. Tak zwiększy bezpieczeństwo energetyczne Polski

PKN ORLEN już wkrótce może zasilić polską sieć energią jądrową. Jak podkreśla spółka, stworzenie reaktora BWRX-300 zajmuje jedną trzecią czasu potrzebnego na budowę tradycyjnej dużej elektrowni jądrowej. Szacowany koszt produkcji 1 MWh energii elektrycznej będzie docelowo o około 30 proc. niższy niż w przypadku energii z gazu.

Mały reaktor jądrowy o mocy ok. 300 MWe jest w stanie rocznie wytworzyć energię potrzebną do zasilania 150-tysięcznego miasta. Co równie ważne, pojedynczy reaktor modułowy o mocy około 300 MWe może zapobiec emisji od 0,3 do 2,0 mln ton dwutlenku węgla rocznie w zależności od rodzaju zastępowanego paliwa (np. węgla kamiennego lub brunatnego). Tak więc małe reaktory jądrowe z jednej strony są zeroemisyjne, a koszt ich eksploatacji jest niski, z drugiej natomiast są źródłem stabilnych dostaw energii, co w czasach wojny i ograniczonego dostępu do surowców może być remedium na wiele problemów trapiących świat, także Polskę.

Małe reaktory jądrowe przyszłością polskiej energetyki

Jak informuje płocki koncern, proces jest na zaawansowanym etapie przygotowań do wdrożenia technologii tak zwanych małych reaktorów jądrowych. Komercjalizacją technologii mikro- i małych reaktorów jądrowych zajmuje się ORLEN Synthos Green Energy. Spółka złożyła do Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki wniosek o wydanie ogólnej opinii dotyczącej technologii BWRX-300. „Dokumentacja techniczna bazuje na dokumentacji przygotowanej przez dostawcę technologii dla kanadyjskiego regulatora CNRC w ramach procesu określanego mianem VDR (ang.Vendor Design Review). VDR to przedlicencyjny przegląd technologii unormowany w kanadyjskim systemie prawnym” - wyjaśniono.

Spółka przypomniała, że PKN ORLEN ma wyłączność w Polsce na wykorzystanie technologii BWRX-300 amerykańskiej firmy GE Hitachi Nuclear Energy. Reaktor ten jest obecnie najbardziej zaawansowaną na świecie technologią na drodze do komercjalizacji. „To technologia, która charakteryzuje się najwyższą efektywnością cieplną” - podkreślono.

Kluczowy jest też fakt, że koncern pozyskał partnera, który ma duże doświadczenie we wdrażaniu technologii jądrowej i może być globalnym liderem w rozwoju technologii SMR. W ten sposób PKN ORLEN dostarcza realne rozwiązania dla zwiększenia niezależności energetycznej polskiej gospodarki. Nie ogranicza się bowiem tylko do własnych potrzeb, ale chce budować reaktory w lokalizacjach ważnych dla ciągłości dostaw do krajowej sieci.

Małe reaktory jądrowe to ogromna szansa dla krajowej gospodarki. GE Hitachi szacuje, że około 50 proc. wydatków związanych z ich budową może zostać w Polsce. Dotyczy to również kluczowych elementów dla całej elektrowni jak turbina i generator, części zbiornika reaktora, systemy hydrauliczne. Dzięki temu powstaną nowe miejsca pracy w atrakcyjnych sektorach gospodarki. Już zidentyfikowano blisko 300 polskich firm, które mają potencjał stać się częścią łańcucha dostaw przy budowie tych reaktorów.

Co ważne, modułowe reaktory jądrowe zapewniają też najwyższe standardy bezpieczeństwa. BWRX-300 posiada systemy bezpieczeństwa pasywnego, czyli mechanizmy uruchamiające samoistne inicjowanie się procedur chłodzenia, bez potrzeby angażowania w nie obsługi ludzkiej aż przez siedem dni. Takie rozwiązania umożliwiają bezpieczniejszą eksploatację i pozwalają na znacznie bardziej elastyczne podejście do lokalizacji reaktorów. Mogą się one znajdować na przykład w pobliżu niektórych zakładów przemysłowych. Do postawienia małego reaktora potrzeba niecałych 5 ha. Oznacza to, że na powierzchni, którą zajmuje Stadion Narodowy w Warszawie, zmieściłyby się aż cztery takie reaktory.

Uzupełnienie miksu energetycznego

Grupa ORLEN jest w bardzo dogodnej pozycji dla komercjalizacji reaktorów modułowych w Polsce: posiada szeroki dostęp do potencjalnych lokalizacji, bogatą historię realizacji dużych projektów inwestycyjnych oraz szerokie doświadczenie w uruchamianiu nowoczesnych technologii w energetyce. Nawiązanie współpracy z Synthos Green Energy i wybór reaktorów BWRX-300 pozwoli na szybsze i sprawniejsze wdrożenie tej technologii w Grupie.

Zwrócono też uwagę, że przełomowa w tym obszarze była decyzja Ontario Power Generation (OPG) - jednej z największych firm energetycznych w Kanadzie, która już w 2022 roku rozpocznie prace nad budową elektrowni z reaktorem BWRX-300. Wybór technologii BWRX-300 przez OPG jest również ważnym katalizatorem dla inwestycji w Polsce. Oznacza bowiem, że pierwsza inwestycja w Polsce będzie projektem NOAK (Next of a Kind, czyli kolejnym tego typu), a projekt kanadyjski jako FOAK (First of a Kind – pierwszy tego typu) będzie projektem referencyjnym dla polskiego. Dzięki temu możliwe będzie wykorzystanie kanadyjskich doświadczeń w zakresie rozwoju, przygotowania procesu inwestycyjnego, licencjonowania, budowy i eksploatacji elektrowni jądrowej tego samego typu w Polsce.

Grupa ORLEN inwestuje w nisko- i zeroemisyjne, stabilne i innowacyjne moce wytwórcze energii elektrycznej, realizując w ten sposób strategię Grupy i dążąc do osiągnięcia wyznaczonego celu neutralności emisyjnej do 2050 roku. Istotnym elementem nowoczesnej energetyki, opartej na czystych źródłach, którą buduje Grupa, będzie właśnie technologia jądrowa.

Energia pochodząca z atomu ma być ważnym sposobem uzupełnienie miksu energetycznego Grupy ORLEN o stabilne źródła wytwarzania energii, stając się atrakcyjnym dopełnieniem portfolio energetycznego opartego na odnawialnych źródłach energii i gazie. Umożliwi lepsze zbilansowanie portfela aktywów wytwórczych koncernu oraz budowę niskoemisyjnego i innowacyjnego segmentu energetyki. Budowa reaktorów modułowych pozwoli na dalszy intensywny rozwój całej Grupy ORLEN, będąc dla niej nie tylko ważnym elementem dywersyfikacji źródeł wytwarzania energii, ale także szansą na przyspieszenie dekarbonizacji aktywów produkcyjnych. Stanie się istotnym wkładem w zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju i rozwój krajowej gospodarki poprzez wykorzystanie polskiego łańcucha dostaw.

PKN ORLEN jest firmą nowoczesną i innowacyjną, która musi patrzyć w przyszłość: nowe trendy i nowe technologie na świecie. Szeroki dostęp do potencjalnych lokalizacji, bogata historia realizacji dużych projektów inwestycyjnych oraz duże doświadczenie w uruchamianiu nowoczesnych technologii w energetyce sprawiają, że spółka znajduje się w korzystnej pozycji dla przygotowania i wdrożenia mikro- i małych reaktorów jądrowych. Pierwsze reaktory SMR mogą się pojawić w Polsce w ciągu 7-10 lat.