72. rocznica śmierci Krzysztofa Kamila Baczyńskiego

72. rocznica śmierci Krzysztofa Kamila Baczyńskiego

Dodano:   /  Zmieniono: 
Krzysztof Kamil Baczyński
Krzysztof Kamil Baczyński 
– Cóż, należymy do narodu, którego losem jest strzelać do wroga brylantami – powiedział Stanisław Pigoń Kazimierzowi Wyce. Jedną z niepowetowanych ofiar Powstania Warszawskiego był wybitny poeta Krzysztof Kamil Baczyński zaliczany do pokolenia Kolumbów.

Zmarł na posterunku w pałacu Blanka 4 sierpnia 1944 roku około godziny 16:00. Został śmiertelnie raniony przez niemieckiego strzelca wyborowego, który mierzył do niego prawdopodobnie z Teatru Wielkiego. Miesiąc, 1 września zginęła żona poety – Barbara Drapczyńska. Nigdy nie dowiedziała o śmierci męża.

Baczyński spieszył się z pisaniem i choć zmarł w wieku 23 lat, zdążył napisać około pięciuset wierszy. Inspirował się twórczością Cypriana Kamila Norwida, po którym przyjął drugie imię. Miał wielki dorobek. Część z jego utworów została później zaadaptowana na piosenki i śpiewana m.in. przez Ewę Demarczyk. W jej repertuarze znalazły się m.in. „Wiersze wojenne”, „Deszcze”, „Na moście w Avignon”. Słowami Baczyńskiego śpiewali także Janusz Radek, Michał Bajor i Grzegorz Turnau. Wiersze Baczyńskiego sprawiają wrażenie przepełnionych ciemnością i zapowiedzią zbliżającego się zła. Z pewnością wojna była elementem, który najsilniej wpłynął na jego twórczość. Pisał poezję liryczną, posługiwał się często rymem dokładnym. Opisy nadchodzącej katastrofy, śmierci ludzi i zagłady świata przenikają wiele z jego utworów. Postępująca ciemność, smutek i cierpienie wynikające z pełnienia roli nie tylko świadka, ale i uczestnika wszechogarniającego terroru drugiej wojny światowej, stały się niezmiennym elementem poetyki młodego twórcy pokolenia Kolumbów.

Podobno pierwszą osobą, która rozpoznała talent w wierszach młodego poety była jego matka. Ojciec, będąc słynnym krytykiem literackim, nigdy nie udzielił synowi aprobaty. Baczyński czuł się nie tylko poetą, ale również żołnierzem. Brał czynny udział w działaniach Państwa Podziemnego. Był podchorążym, żołnierzem AK i podharcmistrzem Szarych Szeregów. Nie wahał się ani chwili, czy wziąć udział w Powstaniu Warszawskim. Gdyby tego nie zrobił, zaprzeczyłby własnej poezji. „Jestem bezradny jak motyl, motyl nabity na ostrze.” – pisał w wierszu „Noc samobójcza”. Swoje wiersze splótł z rzeczywistością tak dalece, że zobaczył w nich swoją przyszłość. Może jednak nie mogło być inaczej.


Deszcze

Deszcz jak siwe łodygi, szary szum,
a u okien smutek i konanie.
Taki deszcz kocham, taki szelest strun,
deszcz - życiu zmiłowanie.
Dalekie pociągi jeszcze jadą dalej
bez ciebie. Cóż? Bez ciebie. Cóż?
w ogrody wód, w jeziora żalu,
w liście, w aleje szklanych róż.
I czekasz jeszcze? Jeszcze czekasz?
Deszcz jest jak litość - wszystko zetrze:
i krew z bojowisk, i człowieka,
i skamieniałe z trwóg powietrze.
A ty u okien jeszcze marzysz,
nagrobku smutny. Czasu napis
spływa po mrocznej, głuchej twarzy,
może to deszczem, może łzami.
I to, że miłość, a nie taka,
i to, że nie dość cios bolesny,
a tylko ciemny jak krzyk ptaka,
i to, że płacz, a tak cielesny.
I to, że winy niepowrotne,
a jedna drugą coraz woła,
i to, jakbyś u wrót kościoła
widzenie miał jak sen samotne.
I stojąc tak w szeleście szklanym,
czuję, jak ląd odpływa w poszum.
Odejdą wszyscy ukochani,
po jednym wszyscy - krzyże niosąc,
a jeszcze innych deszcz oddali,
a jeszcze inni w mroku zginą,
staną za szkłem, co jak ze stali,
i nie doznani miną, miną.
I przejdą deszcze, zetną deszcze,
jak kosy ciche i bolesne,
i cień pokryje, cień omyje.
A tak kochając, walcząc, prosząc
stanę u źródeł - studni ciemnych,
w groźnym milczeniu ręce wznosząc,
jak pies pod pustym biczem głosu.
Nie pokochany, nie zabity,
nie napełniony, niedorzeczny,
poczuję deszcz czy płacz serdeczny,
że wszystko Bogu nadaremno.
Zostanę sam. Ja sam i ciemność.
I tylko krople, deszcze, deszcze
coraz to cichsze, bezbolesne.

Ostatnie wpisy

  • Lotnictwo amatorskie dalej w opłakanym stanie25 lip 2018, 20:15Coraz częściej nasza nowa, z dawna wyczekiwana władza, grzęźnie w zaniechaniach, w porzucaniu szumnie rozpoczętych projektów, w unikaniu rozwiązywania problemów, które były głównymi hasłami wyborczymi. A przecież samo zwalczanie przestępczości i...
  • Dlaczego spotkanie Trump-Kim odbędzie się w Singapurze?11 cze 2018, 13:02Pomimo różnego rodzaju politycznych i dyplomatycznych przepychanek Donald Trump, prezydent Stanów Zjednoczonych spotka się z Kim Dzong Unem, przywódcą Korei Północnej. Polski ambasador w Singapurze tłumaczy wybór i znaczenie lokalizacji szczytu.
  • Debiutantki znowu zabłysły na Nocy Muzeów w Wilanowie20 maj 2018, 23:01Noc Muzeów w Wilanowie ponownie uświetnił pokaz mody w strojach epokowych w wykonaniu Debiutantek. Tym razem wcieliły się one w rolę femme fatale z lat 20-tych i 30-tych. W luźnych, połyskujących sukienkach z piórami, krótkich fryzurach i fifką w...
  • Problemy z lotnictwem amatorskim. Ogromne poruszenie w środowisku11 maj 2018, 19:15Ogromne poruszenie w środowisku polskiego lotnictwa amatorskiego w związku z zapowiedzią wdrożenia angielskich a nie czeskich rozwiązań prawnych regulujących lotnictwo ultralekkie. Polska tym samym w sprawie lotnictwa przestaje być solidarna z...
  • Debiutantki ponownie zatańczyły walca25 kwi 2018, 14:29W głównej auli Politechniki Warszawskiej odbył się kolejny bal Debiutantek. Dziewczęta w parach z tancerzami z ZPiT UW „Warszawianka” zatańczyły poloneza oraz walca do muzyki Wojciecha Kilara z "Ziemi Obiecanej". Impreza odbyła się pod hasłem...