Narodowe Centrum Badań Jądrowych

Departament Fizyki Materiałów

Zbudowane w NCBJ działo plazmowe IBIS II pozwala wytwarzać intensywny strumień wysokotemperaturowej plazmy, zdolny modyfikować powierzchnie materiałów i zmieniać ich właściwości

Naukowcy Zakładu Metod Jądrowych Fizyki Ciała stałego specjalizują się w określaniu właściwości materiałów w skali pojedynczych atomów z użyciem promieniowania rentgenowskiego i neutronowego. W tym celu wykorzystują m. in. dyfraktometr, który rejestruje kierunki ugiętych wiązek promieniowania oddziałujących ze strukturą krystaliczną badanego materiału

W Zakładzie Technologii Plazmowych i Jonowych prowadzone są badania związane z inżynierią powierzchni materiałów. Z wykorzystaniem plazmy, na powierzchnie materiałów mogą być nanoszone cienkie warstwy jonów różnych pierwiastków

Departament Aparatury i Technik Jądrowych

Systemy detekcyjne projektowane w Departamencie Aparatury i Technik Jądrowych NCBJ pozwalają np. na skanowanie pojazdów w celu wykrycia przewożonych nielegalnie materiałów czy nawet wad konstrukcyjnych. W ten sposób działa stworzony przez Zakład Techniki Akceleracji Cząstek skaner pojazdów SOWA

Naukowcy Zakładu Fizyki Detektorów i Diagnostyki Plazmy specjalizują się w technikach detekcji promieniowania jonizującego

Przeprowadzają m.in. badania nowych fotodetektorów i określają ich właściwości

Departament Układów Złożonych

Zasoby Centrum Informatycznego Świerk pozwalają na przeprowadzanie skomplikowanych symulacji numerycznych niezbędnych w wielu badaniach naukowych

Wykonanie niektórych analiz wymaga wielu miesięcy pracy dziesiątek tysięcy rdzeni obliczeniowych. Takie badania są jednak niezbędne w przypadku reaktorów jądrowych, tworzone są więc niezwykle dokładne symulacje np. przepływu chłodziwa wzdłuż prętów paliwowych reaktora jądrowego

Laboratorium Badań Materiałowych

Próbki przeznaczone do badań w Laboratorium Badań Materiałowych są odpowiednio przygotowywane – precyzyjnie docinane do odpowiednich rozmiarów, polerowane i inkludowane w żywicy

Laboratorium wykonuje m. in. badania wytrzymałościowe metali i ich stopów, takie jak badania udarności. Pozwala to określić, w jakich warunkach dany materiał może pracować bez utraty swoich właściwości

W Laboratorium Badań Materiałowych przeprowadzane są analizy właściwości materiałów konstrukcyjnych reaktorów nowej generacji. Ważne jest przeprowadzanie ich w docelowej temperaturze pracy, na co pozwala np. analizator termiczny, czy dylatometr wysokotemperaturowy

Badania materiałów są zwykle połączone z analizą ich mikrostruktury, np. z wykorzystaniem metody spektroskopii Ramana

Laboratorium Pomiarów Dozymetrycznych

Laboratorium Pomiarów Dozymetrycznych zajmuje się m.in. wzorcowaniem mierników promieniowania, wykorzystując źródła promieniotwórcze o znanej aktywności

Laboratorium może przeprowadzać badania narażenia ludzi przy pomocy aparatury takiej jak Licznik Promieniowania Tarczycy, czy osłonięty przed wpływem zewnętrznego promieniowania naturalnego Licznik Promieniowania Ciała Człowieka

Zespół Laboratorium prowadzi monitoring środowiska i nadzór radiologiczny. Wykonywane są m.in. pomiary stężenia aktywności radonu w powietrzu z wykorzystaniem metod spektroskopii gamma

Reaktor MARIA

Materiały poddane działaniu strumienia neutronów w rdzeniu reaktora MARIA są silnie radioaktywne i można z nimi pracować jedynie w tzw. komorach gorących osłoniętych grubą warstwą ołowiu. Precyzyjne operacje na napromienionych pojemnikach są możliwe dzięki specjalnym manipulatorom

Rdzeń reaktora badawczego MARIA, w którym napromieniane są materiały m.in. do produkcji radioizotopów oraz do badań materiałowych, znajduje się pod kilkumetrową warstwą wody. Umożliwia to obserwowanie charakterystycznego błękitnego promieniowania Czerenkowa

W ramach badań nad materiałami konstrukcyjnymi reaktorów nowej generacji, naukowcy NCBJ opracowali i umieścili w rdzeniu reaktora MARIA sondy wysokotemperaturowe, w których temperatura osiągała nawet 1000 stopni Celsjusza. Pozwoliły one na badanie wpływu promieniowania i wysokiej temperatury na właściwości m. in. grafitu

Centrum Doskonałości NOMATEN

Grupy badawcze w Centrum NOMATEN w NCBJ zajmują się m.in. określaniem właściwości materiałów w mikroskali. Ważnym materiałem wykorzystywanym powszechnie w technologiach jądrowych jest grafit

Obrazowanie struktury materiałów w najmniejszych skalach, jakie przeprowadzają naukowcy NOMATEN w NCBJ jest możliwe dzięki nowoczesnej infrastrukturze, takiej jak transmisyjny mikroskop elektronowy

Badaniom rzeczywistych materiałów często towarzyszą symulacje oparte na złożonych modelach matematycznych. Naukowcy NOMATEN wykorzystują w tym celu także uczenie maszynowe i metody sztucznej inteligencji

Ośrodek Radioizotopów POLATOM

W Ośrodku Radioizotopów POLATOM opracowywane są radiofarmaceutyki dostosowane do walki z konkretnymi nowotworami. Naukowcy projektują nowe leki, a także przeprowadzają dokładne testy in vitro oraz in vivo przed wprowadzaniem ich do szpitali

Praca z materiałami radioaktywnymi jest wykonywana w tzw. komorach gorących. Operatorzy posługują się w nich specjalnymi manipulatorami

Naukowcy Laboratorium Wzorców Radioaktywności w OR POLATOM potrafią dokładnie wyznaczyć aktywność preparatów radiochemicznych i radiofarmaceutyków. Wykonują również m.in. wzorcowanie mierników aktywności, które znajdują się w szpitalach i centrach diagnostycznych

Radiofarmaceutyki opracowane i produkowane w OR POLATOM są dokładnie opisywane i zabezpieczane przed transportem do miejsca docelowego. Są m. in. umieszczane w ołowianych pojemnikach

Zakład Aparatury Jądrowej HITEC

Akcelerator LINAC4, w którym zaczyna podróż wiązka trafiająca do pierścienia LHC w CERN. Część elementów struktury przyspieszającej została wykonana przez Zakład Aparatury Jądrowej HITEC w NCBJ

System CANIS prześwietlający wagony kolejowe wjeżdżające na teren Unii Europejskiej. Sercem systemu jest akcelerator wykonany w Zakładzie Aparatury Jądrowej NCBJ

Precyzja, z jaką muszą być wykonane struktury akceleratorów wymaga przeprowadzania dokładnych badań ich pojedynczych elementów

Montaż elementów struktury przyspieszającej akceleratora. Elementy wykonane z bardzo czystej miedzi muszą zostać ze sobą precyzyjnie połączone, aby struktura działała prawidłowo