Naukowcy z Chin twierdzą, że Syntrichia caninervis – mech występujący w regionach takich jak Antarktyda i pustynia Mojave – jest w stanie wytrzymać warunki podobne do tych panujących na Marsie, w tym suszę, wysoki poziom promieniowania i ekstremalne zimno.
„Unikalne spostrzeżenia uzyskane w ramach naszych badań stanowią podstawę kolonizacji przestrzeni kosmicznej przy użyciu naturalnie wyselekcjonowanych roślin przystosowanych do ekstremalnych warunków stresowych” – czytamy w komunikacie.
Jak zaznaczył profesor Stuart McDaniel, ekspert do spraw mchów z Uniwersytetu w Florydzie, praca chińskich naukowców może dać spektakularne efekty.
Mech może świadczyć w kosmosie pewne usługi. Jakie?
– Uprawa roślin lądowych jest ważną częścią każdej długoterminowej misji kosmicznej, ponieważ rośliny skutecznie zamieniają dwutlenek węgla i wodę w tlen i węglowodany; zasadniczo powietrze i żywność, których ludzie potrzebują do przetrwania. Mech pustynny nie jest jadalny, ale może świadczyć inne ważne usługi w kosmosie – powiedział.
Doktor Agata Zupanska z Instytutu SETI zgodziła się z tym, zauważając, że mech może pomóc wzbogacić i przekształcić skały znajdujące się na powierzchni Marsa. To mogłoby umożliwić wzrost innym roślinom.
W artykule opublikowanym w czasopiśmie The Innovation badacze z Chin opisują, jak wspomniany mech nie tylko przetrwał, ale także szybko odzyskał siły po niemal całkowitym usunięciu z niego wody. Był również w stanie zregenerować się w normalnych warunkach wzrostu po spędzeniu do pięciu lat w temperaturze -80 stopni Celsjusza i do 30 dni w temperaturze -196 stopni Celsjusza, a także po narażeniu na promienie gamma, przy dawkach rzędu 500 Gy, które nawet sprzyjały nowemu wzrostowi.
Następnie stworzono środowisko z podobnym ciśnieniem, temperaturą, gazami i promieniowaniem UV jak to na Marsie. Co ciekawe, mech przetrwał i był w stanie się regenerować.
„Patrząc w przyszłość, spodziewamy się, że ten mech mógłby zostać zabrany na Marsa lub Księżyc, aby dalej testować możliwość kolonizacji i wzrostu roślin w przestrzeni kosmicznej” – piszą naukowcy.
Zbliżamy się do uprawy roślin w pozaziemskich szklarniach
McDaniel zauważył, że większość roślin nie jest w stanie wytrzymać naprężeń towarzyszących podróżom kosmicznym. – Te eksperymenty stanowią ważny pierwszy krok, ale nie dowodzą, że mech ten mógłby być znaczącym źródłem tlenu w warunkach marsjańskich, ani że mech pustynny mógłby się rozmnażać i rozprzestrzeniać w warunkach marsjańskich – zaznaczył McDaniel.
Z kolei doktor Zupanska dodała, że jednym z problemów jest to, że w badaniu nie sprawdzono wpływu promieniowania cząsteczkowego. – Moim zdaniem zbliżamy się do uprawy roślin w pozaziemskich szklarniach, a mech z pewnością ma w nich swoje miejsce – powiedziała dodając jednak, że sugerowanie, że mech lub jakikolwiek inny tego typu gatunek jest gotowy do terraformowania Marsa lub jakiejkolwiek innej planety, jest przesadą.
Dodatkowo doktor Wieger Wamelink z Uniwersytetu w Wageningen również wyraził obawy co do odkrycia. Zaznaczył, że temperatury na czerwonej planecie rzadko przekraczają zero, co uniemożliwia uprawę roślin na zewnątrz. Jednocześnie w nowym badaniu nie wykorzystano gleby podobnej do marsjańskiej. – Mchy były traktowane w warunkach marsjańskich przez maksymalnie kilka dni, a następnie odrastały w warunkach ziemskich w piasku – powiedział. – To oczywiście wcale nie dowodzi, że mogą rosnąć w warunkach marsjańskich – podkreślił.
Czytaj też:
Potężne wybuchy na Słońcu. Eksperci alarmująCzytaj też:
Ważne odkrycie na Marsie. „Myśleliśmy, że to niemożliwe”