Jak wskazano w komunikacie Centrum Informacyjnego Rządu, polskie prawo nie zawiera regulacji dotyczących restytucji dóbr kultury wywiezionych z kraju niezgodnie z przepisami. W celu odzyskiwania m.in. dzieł sztuki wykorzystuje się zapisy prawa cywilnego. „Polska nadal ma poważne problemy z odzyskiwaniem dóbr kultury utraconych w wyniku II wojny światowej” - przypomniano.
Zaproponowana ustawa wprowadza prawną definicję „dobra kultury”, która pozwala na ochronę muzealiów nie będących zabytkami, a więc m.in. zbiory sztuki współczesnej. Drugą definicją zawartą w ustawie są „zbiory publiczne”, czyli zbiorów wobec których okres na wszczęcie postępowania o zwrot wydłużono z 30 do 75 lat.
Ponadto projekt zakłada wdrożenie do polskiego porządku prawnego rozwiązań dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych z niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej. „W efekcie Polska będzie mogła korzystać z procedury uproszczonej restytucji polskich narodowych dóbr kultury, ustanowionej w prawie UE. W projekcie ustawy określono zasady postępowania w sprawie zwrotu z państwa Unii Europejskiej narodowych dóbr kultury Polski, wyprowadzonych z naszego kraju z naruszeniem prawa. Projekt zawiera także przepisy dotyczące postępowania w sprawie zwrotu z Polski dóbr kultury, wyprowadzonych bezprawnie z państwa Unii Europejskiej. W ustawie jest też rozdział poświęcony zwrotowi z Polski dóbr kultury, wywiezionych z naruszeniem prawa z państw obcych (innych niż unijne)” - dodano.
Nowe przepisy nałożą na ministra kultury odpowiedzialność podejmowania działań w zakresie odzyskiwania utraconych dóbr kultury.
Ustawa ma także utrudnić wywóz za granicę niektórych dóbr kultury oraz określić sposób postępowania z nimi. Z kolei firmy i osoby fizyczne, które zajmują się handlem dobrami kultury będą musiały prowadzić ich ewidencje.