Guy Verhofstadt, przewodniczący frakcji Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy w Parlamencie Europejskim oraz były premier Belgii, 25 kwietnia spotkał się w Brukseli z liderem Nowoczesnej Ryszardem Petru. W rozmowie z dziennikarzami po spotkaniu przyznał, że Komisja Europejska nie ma możliwości przejścia do kolejnej fazy procedury kontroli praworządności w Polsce, czyli nałożenia ewentualnych sankcji na Polskę.
Przyczyną „blokady” jest brak jednomyślności wśród krajów członkowskich (decyzja wymagałaby zgody wszystkich państw tworzących Unię Europejską – red.). Równocześnie Verhofstadt przypomniał, że istnieje procedura, w której to Parlament Europejski występuje z wnioskiem o ukarania państwa i ALDE sprawdza, czy ewentualna rezolucja miałaby większość w zgromadzeniu. – Zdecydujemy się na taki krok, gdy Komisja Europejska jasno wyartykułuje, że nie ma innego wyjścia – powiedział Verhofstadt.
Petru przeciw sankcjom
Z kolei lider Nowoczesnej podkreślił, że jest przeciwny nakładaniu sankcji na Polskę, gdyż uderzyłyby one w Polaków, a nie rząd. - Taka procedura jednak istnieje i powinniśmy mieć świadomość, że pewnego dnia może wejść w fazę w decyzyjną – podkreślił.
Poza spotkaniem z Verhofstadtem, Petru w Brukseli spotkał się także z wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej Fransem Timmermansem, który nadzoruje i prowadzi procedurę kontroli praworządności wobec Polski.
Zalecenia KE i odpowiedź Polski
Przypomnijmy, w ramach procedury kontroli praworządności prowadzonej przez Komisję Europejską wystosowano zalecenia dla Polski. Wśród nich znalazły się:
- Respektowanie i pełne włączenie do systemu prawa wyroków Trybunału Konstytucyjnego z 3 i 9 grudnia 2015 roku. Umożliwienie orzekania trzem sędziom Trybunału, nominowanym zgodnie z prawem w październiku 2015 roku przez poprzedni rząd. Odsunięcie od orzekania trzech sędziów wybranych niezgodnie z prawem przez obecny rząd;
- Opublikowanie i pełne włączenie orzeczenia TK z 9 marca 2016 roku, dotyczącego samego Trybunału Konstytucyjnego, łącznie z powiązanymi wyrokami i zadbanie o to, aby publikacja wyroków w przyszłości następowała automatycznie i niezależnie od żadnych decyzji władzy wykonawczej lub ustawodawczej;
- Upewnienie się, że jakakolwiek reforma ustawy o Trybunale Konstytucyjnym respektuje wyroki TK dotyczące Trybunału, włączając te z 3 i 9 grudnia 2015 roku oraz wyrok z 9 marca 2016 roku, a także w pełni bierze pod uwagę opinię Komisji Weneckiej. Tak samo upewnienie się, że efektywność Trybunału Konstytucyjnego jako gwaranta konstytucji nie jest podważana przez nowe przepisy - czy to z osobna, czy przez efekt połączenia regulacji;
- Upewnienie się, że Trybunał Konstytucyjny może badać konstytucyjność nowej ustawy o TK przyjętej 22 lipca 2016 roku, zanim wejdzie ona w życie. Tak samo jak upewnienie się, że osąd Trybunału w tej kwestii zostanie opublikowany i w pełni zastosowany.
W odpowiedzi Polska przekazała do Komisji Europejskiej stanowisko, w którym podkreślono, że utrwalenie demokratycznego porządku prawnego w Polsce, w tym ustanowienie stabilnych podstaw funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego jest nadrzędnym celem władz polskich, stąd wszelkie sugestie usprawniające działania sądu konstytucyjnego przyjmowane są z otwartością.
Czytaj też:
Jest odpowiedź Polski na zalecenia Komisji Europejskiej. „Motywowane politycznie napiętnowanie”