Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zapewnia, że pomnik „Bohaterom UPA. Chwała bojownikom za wolną Ukrainę” został wzniesiony nielegalnie w 1994 roku na cmentarzu komunalnym w Hruszowicach (woj. podkarpackie), dlatego też jego demontaż został przeprowadzony zgodnie z prawem. Do demontażu doszło 26 kwietnia tego roku, czyli tuż przed przed 70. rocznicą akcji „Wisła” (rozpoczęła się 28 kwietnia 1947 r. W jej efekcie ok. 140 tys. Ukraińców oraz zamieszkujących Bieszczady i Beskid Niski Łemków i Bojków przesiedlono na Ziemie Odzyskane).
Na demontaż zareagowało ministerstwo spraw zagranicznych Ukrainy. Jak poinformowało w oficjalnym komunikacie, „na Ukrainie z oburzeniem postrzegane są demonstracyjne i zuchwałe działania wobec ukraińskiego pomnika w miejscowości Hruszowice koło Przemyśla”. Ukraińskie MSZ ocenia też, że demontaż to „jawna prowokacja” w przededniu obchodów rocznicy akcji „Wisła”. „Najwyraźniej została ona zorganizowana w celu odwrócenia uwagi od tej niesławnej daty” – napisano w komunikacie MSZ Ukrainy.
Ukraiński MSZ domaga się od Polski oficjalnych wyjaśnień w tej sprawie i zapowiada, że będzie dalej dążył do legalizacji wszystkich ukraińskich miejsc pochówku w Polsce.
ZUwP domaga się stanowczych działań
Związek Ukraińców w Polsce ocenił demontaż jako „antyukraińską prowokację”. „Akcja została przeprowadzona przez »grupę społeczników«, miał w niej wziąć udział wójt gminy Stubno, zaś patronat sprawować partia polityczna pod nazwą »Ruch Narodowy«” – czytamy w oświadczeniu ZUwP w tej sprawie.
„Najwyższy czas, żeby rząd polski oraz podległe mu służby ochrony porządku i zapewnienia bezpieczeństwa państwa podjęły stanowcze działania. Ze szczególnie pilnym apelem zwracamy się do Pani Premier Beaty Szydło, by potraktowała tę sprawę jako priorytetową dla zapewnienia spokoju publicznego w państwie” – apeluje Związek Ukraińców w Polsce.