Niesporczaki to mikroskopijne zwierzęta bezkręgowe, które zamieszkują przede wszystkim wodne lub wilgotne środowiska. Ich nazwa pochodzi o łacińskiego słowa „tardigrado”, które oznacza „wolno kroczący”.
Niezwykłe, choć mało znane zwierzęta
Długość niesporczaków waha się od 0,1-1,2 mm. Mają walcowaty kształt, słabo wyodrębnioną głowę i cztery pary nieczłonowanych tułowiowych odnóży, zakończonych pazurkami lub przylgami. Są zazwyczaj przezroczyste, a jeśli są zabarwione, to skutek koloru pokarmu, który spożywają.
Co ciekawe, są one najprawdopodobniej odpornymi na warunki zewnętrzne organizmami na naszej planecie. Zawdzięczają to kryptobiozie, czyli umiejętności przejścia w stan życia utajonego.
Dzięki temu, potrafią przetrwać np. w próżni, w temperaturze od niemal zera absolutnego – tj. ok. −273 stopni Celsjusza – do ponad 150 stopni Celsjusza, w ciśnieniu sięgającym 6 tys. atmosfer, ponad sto lat bez wody, a nawet przeżyć w przestrzeni kosmicznej.
Odkrycie naukowca z Krakowa
Naukowcy zidentyfikowali dotychczas ok. 1400 gatunków niesporczaków. Ta lista uległa właśnie wydłużeniu za sprawą doktora Daniela Steca z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Naukowiec odkrył dwa kolejne gatunki niesporczaków, które znajdowały się w próbkach, które pochodziły z Republiki Południowej Afryki.
Wyniki swoich badań – do których użyto mikroskopu kontrastowo fazowego oraz skaningowego, a także sekwencjonowania DNA – opublikował na łamach renomowanego czasopisma „Zoological Studies”.
Mesobiotus maklowiczi, czyli nazwa na cześć Roberta Makłowicza
Charakterystyczną cechą odkrytych naszego rodaka gatunków są składane przez nie „intrygująco ornamentowane” jaja, pokryte wyrostkami. U pierwszego gatunku wyrostki mają stożkowaty kształt i przypominają „papierową ozdobę na choinkę”. U drugiego gatunku wyrostki przypominają „kapelusiki”.
Jak każdy odkrywca, doktor Stec miał prawo wybrać nazwy dla nieznanych dotąd niesporczaków. Pierwszy gatunek otrzymał nazwę Mesobiotus diegoi. To na cześć Diego Fontaneto, włoskiego specjalisty z zakresu ekologii i biogeografii meiofauny, a prywatnie kolegi naukowca z Krakowa.
Natomiast drugi gatunek został nazwany Mesobiotus maklowiczi, czyli na cześć Roberta Makłowicza, znanego pisarza, podróżnika i krytyka kulinarnego. Jak wyjaśnił doktor Stec, uhonorowany „mieszka w Krakowie i (...) lubi kapelusze, dlatego na pewno chciałby przymierzyć tzw. kapelusik, jaki znajduje się na jajach składanych przez niesporczaka”.
Czytaj też:
Truciciel psów grasuje na osiedlu w Warszawie. „Pułapki” mogą być zabójcze dla zwierzątCzytaj też:
Rośliny oczyszczające powietrze – piękne i pożyteczne