Polscy uczniowie na dole tabeli. Ekspert: Wypadają „alarmująco słabo”

Polscy uczniowie na dole tabeli. Ekspert: Wypadają „alarmująco słabo”

Dr Jędrzej Witkowski
Dr Jędrzej Witkowski Źródło: Archiwum prywatne
Polskie nastolatki nie mają kompetencji społeczno-emocjonalnych i nie czują satysfakcji z życia. Co musi się zmienić w polskiej szkole?

Marta Byczkowska-Nowak: Debata publiczna wokół wyników najnowszego badania PISA w Polsce skupiła się całkowicie na kształceniu umiejętności przedmiotowych. Tymczasem największe międzynarodowe badanie kompetencji uczniów na świecie sprawdza nie tylko umiejętności matematyczne, rozumienie czytanego tekstu, czy rozumowanie w naukach przyrodniczych.

Dr Jędrzej Witkowski: To prawda, PISA jest złożonym badaniem, które ocenia jakość systemu edukacji przez pryzmat trzech kryteriów. Skuteczność w wyposażaniu uczniów w kompetencje, o których pani wspomniała, jest jednym z nich. Kolejnym jest kwestia równości – badanie sprawdza jak dobrze system służy wszystkim uczniom, niezależenie od ich statusu społeczno-ekonomicznego. Trzecim, równie istotnym elementem badania, jest obszar dobrostanu młodych ludzi, w którym ocenia się m.in. poczucie przynależności do szkoły, satysfakcję z życia, przekonanie o samodzielności w uczeniu się, a także kompetencje społeczno-emocjonalne, takie, jak: odporność na stres, kontrola emocjonalna, asertywność, empatii, współpraca czy wytrwałość.

W komentarzach dotyczących najnowszych wyników rzeczywiście skupiliśmy się na obszarze kształcenia umiejętności przedmiotowych, z którym polska szkoła, pomimo spadków notowań w stosunku do poprzednich edycji, wciąż radzi sobie dobrze na tle innych krajów OECD. Mało mówi się natomiast o pozostałych dwóch obszarach, które powinny być dla nas nie mniej istotne, bo doskonale wskazują kierunek niezbędnych zmian systemu edukacji.

W badaniu widzimy, że w Polsce pogłębiają się nierówności edukacyjne.

Drugi bardzo niepokojący wniosek dotyczy kompetencji społeczno-emocjonalnych polskich nastolatków, którzy na tle uczniów z innych krajów wypadają w tym zakresie alarmująco słabo. W przypadku wytrwałości jest to najgorszy wynik wśród wszystkich badanych krajów, w zakresie kontroli emocjonalnej jesteśmy na przedostatnim miejscu spośród ponad sześćdziesięciu krajów objętych badaniem. Generalnie polscy uczniowie są znacznie poniżej średniej OECD w zakresie wszystkich kompetencji społeczno-emocjonalnych. Podobnie jest z poczuciem przynależności do szkoły czy satysfakcji z życia – również w tych obszarach jesteśmy na samym dole tabeli.

Artykuł został opublikowany w 8/2024 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.