Na jednej z ostatnich konferencji prasowych szef Instytutu Pamięci Narodowej odniósł się do afery dotyczącej ujawnienia jego pseudonimu – co jako pierwszy zrobił portal Onet. Mówił, że napisał biografię „króla wybrzeża” – czyli pozycję pod tytułem „Spowiedź »Nikosia« zza grobu” (ukazała się w 2018 roku, została opublikowana przez Wydawnictwo Zona Zero) – jako „Batyr”, ponieważ w tym czasie zmieniał pracę. Otrzymał posadę dyrektoraMuzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Twierdzi, że nie chciał angażować do sprawy nowego miejsca pracy, które skupia się przecież na wydarzeniach wokół drugiej wojny światowej, a nie na okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, gdy w Polsce kwitła przestępczość. Kandydat w wyborach prezydenckich 2025 z popraciem Prawa i Sprawiedliwości tłumaczył, że publikację oparł o wiedzę wynikającą z badań, które prowadził jako pracownik IPN-u.
Ale dlaczego „Tadeusz Batyr”? Oficjalnie na to pytanie odpowiedzi brakuje. Warto jednak przyjrzeć się bliżej imieniu i nazwisku.
„Tadeusz” – osoba o „szerokiej piersi”
„Tadeusz” wywodzi się z języka aramejskiego – pisze katolicki portal Deon. Thad-daj to osoba o „szerokiej piersi” – czytamy, czyli odważna. Chodzi tu o utożsamienie cechy fizycznej (kojarzącej się z tężyzną, siłą), która w literaturze towarzyszy bohaterom śmiałym. Imię to nosił też jeden z apostołów – Juda Tadeusz.
Na popularność imienia w Polsce mogły wpłynąć szczególnie dwie postacie (choć nie tylko): Kościuszko (generał lejtant, najbardziej znany jako przywódca powstania przeciwko Rosji i Prusom u schyłku XVIII wieku) i bohater poematu autorstwa Adama Mickiewicza (chodzi o jedno z najważniejszych dzieł literatury, ukończone w pierwszej połówie XIX w., które ukazuje piękno ojczyzny, przedstawia dawne czasy, opowiada o starych zwyczajach i tradycjach).
Ważnych postaci z tym imieniem jest oczywiście o wiele więcej (chociażby Czacki – twórca „Aten Wołyńskich”).
„Batyr” – „człowiek odważny”
A „Batyr”? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy między innymi w publikacji pt. „Aksak, Korsak i Bałłaban” autorstwa doktor Julii Krajcarz (związanej z Zakładem Slawistyki i Studiów Bałkańskich Uniwersytetu Gdańskiego). Traktuje ona o „polskich nazwiskach tatarskiego i tureckiego pochodzenia” – została opublikowana na stronie Biblioteki Tatarskiej. Co się z niej dowiadujemy?
„Batyra – źródeł etymologicznych tego nazwiska upatruje się w tatarskim słowie »batır«, oznaczającym bohatera, człowieka odważnego i godnego zaufania. Możliwe, że przodkiem etymologicznym tego słowa jest turkijskie bahadır. (...) Baturo, Baturyn, Baturzycki mają to samo pochodzenie” – tłumaczy ekspertka.
Ostateczna odpowiedź na pytanie, czym kierował się Nawrocki przy wyborze swojego pseudonimu, pozostaje nieznana.
Czytaj też:
Europoseł PiS ostro o śledztwie ws. dwóch wież: To zemsta, a nie rozliczeniaCzytaj też:
Nawrocki chwalił sam siebie. To oni przeprowadzili wywiad