Pomówienie czy publicystyka?
W pozwie pełnomocnik Michnika mec. Piotr Rogowski przekonywał, że zwroty te są pomówieniem godzącym w dobra osobiste powoda, bo "nie ma żadnych podstaw faktycznych, ani też innego usprawiedliwienia dla tak nieprawdziwej w treści, a jednocześnie zniesławiającej wypowiedzi". - Michnik nigdy nie twierdził, że kolaboracja i odwaga były lub są tym samym - dodał. W pozwie sugerowano ponadto, że za publikacją stoją interesy wydawcy "Dziennika", który rynkowo konkurował z "Gazetą Wyborczą".
Zdaniem pozwanego, który wnosi o oddalenie pozwu, proces tłumi swobodę wypowiadania opinii. W artykule "nie ma żadnych faktów, a tylko opinie" - pisał pierwszy adwokat Krasowskiego mec. Piotr Banasik. Zarzucał on przy tym Michnikowi, że wyrywa z kontekstu jedno zdanie, które napisał publicysta, a nie historyk. - Sprawę wytoczono nie za wyrażanie opinii, ale za podanie nieprawdziwych faktów - replikował mec. Rogowski. Dodawał, że przed wytoczeniem procesu wystąpił do Krasowskiego by sprostował swe słowa i przeprosił, a wobec braku odpowiedzi skierował pozew do sądu.
"Większość wypowiedzi nie mieści się w kategoriach prawdy i fałszu"
Opinia językoznawcza prof. Bralczyka stwierdza, że inkryminowane słowa były elementem publicystyki, która jest "mniej informacją o faktach, a bardziej subiektywną refleksją" oraz "intencjonalną interpretacją" wypowiedzi Michnika. Bralczyk napisał też w ekspertyzie, że zwrot ten miał na celu nakreślenie "negatywnego obrazu" publicystyki Michnika. Dopytywany w sądzie przez obecnego adwokata pozwanego mec. Macieja Łuczaka, prof. Bralczyk mówił, że inkryminowany zwrot to "coś pośredniego miedzy opinią a informacją". - Większość naszych wypowiedzi nie mieści się niestety ani w kategoriach prawdy, ani fałszu - dodał. Według prof. Bralczyka "cechą publicystki jest to, że często zaciera różnice między oceną i informacją". - Ważna jest intencja użycia danego słowa - dodał. - To nie wykład akademicki, przejdźmy do kwestii opinii - upominał sędzia mec. Łuczaka. Ten spytał prof. Bralczyka, czy użyty zwrot mieści się w zwyczajach publicystyki politycznej, co Bralczyk potwierdził.
Inni językoznawcy? "Też wyrażają opinie"
Mec. Rogowski pytał z kolei prof. Bralczyka o kilka innych opinii językoznawców - w tym dwie prywatne adwokata Michnika, które jednoznacznie stwierdzają, że kwestionowany zwrot "niesie wartość informacyjną". - Oni mają inną definicję informacji, którą może być także opinią - mówił Bralczyk o autorach tamtych opinii. - Informacją w tym zwrocie jest to, że Michnik poświęcał swój czas na wypowiedzi, w których bronił ubeków, a to że poświęcił na to jedną trzecią życia, to już ocena - dodał biegły. - Przeciętny odbiorca publicystyki mógł odebrać ten zwrot jako informację o tym, że Michnik bronił ubeków, bez uszczegółowienia przed czym i za co - dodał. Zaznaczył przy tym, że za informację odebrałby on także to, że Michnik "zacierał granice między kolaboracją i odwagą oraz że działało to na niekorzyść postrzegania go jako legendy opozycji".
Aby nie przegrać procesu o ochronę dóbr osobistych, pozwany musi dowieść, że mówił prawdę lub przynajmniej, że działał w interesie publicznym.
PAP, arb