- Otrzymałem list od minister edukacji narodowej Krystyny Szumilas, w którym jest napisane, że strona polska nie chce kontynuować pracy grupy ekspertów w takim formacie, w jakim pracowała ona jesienią - powiedział Steponaviczius. Do czasu nadania depeszy nie udało się uzyskać komentarza resortu edukacji.
Według litewskiego ministra Polska chce rozstrzygać kwestie dotyczące mniejszości narodowych w obu krajach przy udziale wysokiego komisarza Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) ds. mniejszości narodowych Knuta Vollebaeka. Zdaniem Steponavicziusa Polska i Litwa same powinny rozstrzygać zaistniałe problemy.
- Stanowisko Litwy jest takie, że sami możemy rozstrzygać kwestie problematyczne. Możemy uwzględnić uwagi społeczności międzynarodowej, ale głębsza współpraca (z nią) nie jest konieczna - powiedział. Przed kilkoma tygodniami litewski minister oświaty wystosował list do Krystyny Szumilas z propozycją wznowienia pracy litewsko-polskiej grupy eksperckiej ds. oświaty.
Jak powiedział Steponaviczius, jednym z tematów rozmów byłaby kwestia ujednolicenia na Litwie egzaminu z języka litewskiego w szkołach z litewskim językiem nauczania i w szkołach mniejszości narodowych. Strona litewska chciała też poruszyć kwestie zachowania litewskich szkół w Polsce oraz składania w nich egzaminów maturalnych.
Litewsko-polska grupa ekspertów ds. oświaty została powołana we wrześniu ubiegłego roku z inicjatywy premierów Polski i Litwy, gdy litewscy Polacy wyrażali niezadowolenie z nowej ustawy o oświacie, która ich zdaniem dyskryminuje szkoły polskie na Litwie i prowadzi do ich likwidacji.
Trzymiesięczna praca grupy zakończyła się jednak fiaskiem. Spotkania ekspertów nie doprowadziły do zbliżenia stanowisk. Zgodnie z nową ustawą od roku 2013 w szkołach litewskich i szkołach mniejszości narodowych egzamin maturalny z języka litewskiego zostanie ujednolicony. Tymczasem język litewski w szkołach litewskich i nielitewskich nauczany jest na podstawie różnych programów. W placówkach litewskich język litewski, jako ojczysty, jest wykładany w szerszym wymiarze, natomiast w szkołach mniejszości - jako język państwowy, w wymiarze ograniczonym.
Ponadto język litewski, jak podkreślają Polacy na Litwie, zawsze pozostanie dla przedstawicieli innych narodowości językiem wyuczonym, chcą więc, by egzamin z tego języka pozostał zróżnicowany. Ustawa zakłada też, że od 1 września 2011 roku w szkołach mniejszości narodowych lekcje historii i geografii Litwy oraz wiedzy o świecie w części dotyczącej Litwy powinny być prowadzone w języku litewskim. W całości po litewsku wykładany ma być przedmiot o nazwie "Podstawy wychowania patriotycznego". Polacy chcą zachowania pełnego nauczania w języku ojczystym.
mp, pap