Zawodowym szeregowym może zostać wyłącznie polski obywatel, który ukończył gimnazjum, cieszy się dobrym zdrowiem fizycznym i psychicznym, jest niekarany i ma nieposzlakowaną opinię. Kontrakty będą zawierane na okres od roku do 6 lat z możliwością odnawiania aż do emerytury.
Żołnierze będą rekrutowani spośród tych, którzy obecnie odbywają służbę zasadniczą lub nadterminową. O przyjęcie będzie się mógł ubiegać także żołnierz rezerwy, który odbył w pełnym wymiarze obowiązkową służbę wojskową.
Zawodowy szeregowy otrzyma 1400 zł pensji brutto, będzie musiał - jak inni żołnierze zawodowi - sam opłacać wyżywienie, z wyjątkiem służby na misjach zagranicznych. Będą mu przysługiwały dodatki za wysługę lat, a po 15 latach służby - 40 proc. emerytury. Za każdy kolejny rok wymiar ich emerytury będzie wzrastał o 2,6 proc. podstawy uposażenia.
Najlepsi zawodowi szeregowi będą mogli zostać podoficerami lub oficerami. Warunkiem będzie wiek do 30 lat i odpowiednie wykształcenie.
W wojskach lądowych w pierwszej kolejności ponad 2 tys. zawodowych szeregowych ma trafić do 11 wytypowanych jednostek. W marynarce wojennej przewidziano 450 stanowisk dla zawodowych marynarzy, w siłach powietrznych będzie 250 stanowisk żołnierzy zawodowych; około 180 zostanie zatrudnionych jednostkach nie wchodzących w skład rodzajów sił zbrojnych - np. żandarmerii wojskowej i WSI. Za kilka lat w wojskach lądowych ma być 31 w pełni zawodowych jednostek, w marynarce wojennej 12 okrętów z całkowicie profesjonalną załogą, a w siłach powietrznych w większości eskadr będą służyć zawodowcy.
Uchwalona w ub.r. ustawa zastąpi wielokrotnie nowelizowaną ustawę z 1970 roku. Jej ważnymi elementami są kadencyjność i przewidywalność rozwoju kariery wojskowej.
Stanowiska mają być zajmowane w odpowiedniej kolejności - oficer nie będzie mógł np. dowodzić brygadą, jeżeli wcześniej nie służył na określonym stanowisku w Sztabie Generalnym. Niemożliwe też będzie zajęcie np. stanowiska przypisanego stopniowi majora, jeżeli nie ma się doświadczenia na stanowisku odpowiednim dla stopnia kapitana.
Żołnierze zawodowi mogą służyć w wojsku do 60. roku życia. Oficerowie mają zajmować stanowiska na określoną kadencję (od roku do 3 lat) z możliwością jej przedłużania. Co roku do rezerwy powinno odchodzić 750 oficerów i tylu samo byłoby promowanych. Kadra WP nie będzie mogła pełnić funkcji we władzach spółek i fundacji. Jeżeli zawodowy żołnierz zostanie wybrany do Sejmu, Senatu lub samorządu, będzie musiał odejść do rezerwy.
W liczącej ponad 150 tys. ludzi armii jest ok. 70 tys. kadry zawodowej.
em, pap