Marcinkiewicz powiedział, że pomimo iż nie powiodło się stworzenie koalicji przez PiS i PO, to jego rząd przedstawia "dobry, porządnie przemyślany i policzony program". Według premiera, nie ma alternatywy dla jego gabinetu. "Nadzwyczajnie przyspieszone wybory nie zmieniłyby zasadniczo układu sił w Sejmie" - zaznaczył.
Zdaniem premiera, Polska potrzebuje "spokoju i stabilizacji, współpracy w naprawie państwa". "Ponownie pojawiły się nadzieje na zmianę. Nie zawiedziemy polskich nadziei" - deklarował.
Naprawa państwa
Za najistotniejszy element programu premier uznał naprawę państwa. "Polskie państwo jest zepsute w dwojakim sensie. Na podobieństwo mechanizmu, który nie wypełnia należycie funkcji, dla których został stworzony i zepsute moralnie" - ocenił.
Zdaniem Marcinkiewicza, postulowana przez PiS IV RP to nie zaprzeczenie III RP, a "urzeczywistnienie jej niespełnionych nadziei". "Plan budowy IV RP opiera się na przekonaniu, że niepodległe i bezpieczne państwo polskie jest bezcennym dobrem, wartym każdego wysiłku i każdej ofiary. Chcemy odebrać państwo pasożytującym na nim patologicznym układom i nieformalnym grupom nacisku. Chcemy je oddać jego prawowitym właścicielom - obywatelom Rzeczypospolitej" - mówił premier.
Według niego, "Polacy pilnie potrzebują państwa, które nie będzie stolikiem do brydża dla partii rozgrywanych między politykami, ludźmi biznesu, aktualnymi i byłymi funkcjonariuszami służb specjalnych i pospolitymi gangsterami".
"Mój rząd zamierza wyciągnąć państwo polskie z tego czworokąta bermudzkiego, w którym zanikają interes publiczny i dobro wspólne. Tylko pod tym warunkiem będzie ono mogło stać się uczciwe i sprawne w działaniu" - dodał.
Wymiar sprawiedliwości
Zamierzając usprawnić wymiar sprawiedliwości, rząd przedstawi projekty kodeksów karnych, które przewidują m.in. podwyższenie kar za najpoważniejsze przestępstwa z użyciem przemocy przeciwko życiu, zdrowiu i wolności; ograniczenie warunków przedterminowego zwolnienia dla wielokrotnych recydywistów i członków mafijnych grup przestępczych; wprowadzenie kary konfiskaty mienia pochodzącego z ciężkiego przestępstwa oraz przestępstwa o charakterze korupcyjnym.
Rząd chce też uprościć procedury całego wymiaru sprawiedliwości, doprowadzić do przebudowy i usprawnienia prokuratury oraz do przyspieszenia postępowań przed sądami. Marcinkiewicz zapowiedział, że dla osób, "których ręce są splamione przestępstwami lub współpracą ze światem przestępczym" nie będzie również miejsca w prokuraturze i policji.
Premier zapowiedział "generalny remont" policji. Rząd zamierza doprowadzić do zmian w ustawie o policji, które odblokują "możliwości awansu dla wyróżniających się funkcjonariuszy". Decyzje organizacyjne mają zwiększyć w ciągu 2 lat o 50 proc. liczbę policjantów w służbie prewencyjnej na ulicach i drogach.
Jak obiecał, nie będzie tak, że na około 100 tys. policjantów tylko 8,5 tys. jest w codziennym kontakcie z obywatelami. "Policja będzie tam, gdzie obywatele tego potrzebują" - zapewnił. W jego opinii, "fakt, że ponad 10 procent wyższych oficerów policji zdobywało pierwsze szlify w Służbie Bezpieczeństwa, nie może być uważany za naturalny 16 lat po upadku PRL".
Likwidacja WSI
Marcinkiewicz powtórzył zapowiedź likwidacji Wojskowych Służb Informacyjnych i utworzenia wywiadu i kontrwywiadu wojskowego. Chce też wprowadzić cywilny i sądowy nadzór nad działalnością tych służb. "Usuniemy patologiczne powiązania między wojskowymi służbami wywiadowczymi a gospodarką cywilną" - zapowiedział. Rząd chce też stopniowo ograniczać kompetencję Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w zakresie prowadzenia działalności śledczej.
W ramach naprawy państwa, rząd chce stworzyć "tanią, efektywną i przyjazną dla obywateli administrację", uprościć struktury, wyeliminować dublujące się kompetencje i zadania, zlikwidować instytucje o zbliżonych celach. Premier zapowiedział połączenie Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w jeden Urząd Antymonopolowy.
Rząd ma zamiar wprowadzić nowy kodeks wyznaczający 4 zasady postępowania najwyższych urzędników w państwie: uczciwość, jawność, honor i skromność.
Polityka zagraniczna
W polityce zagranicznej celem rządu w ciągu czterech lat będzie znacząca poprawa pozycji Polski na arenie międzynarodowej. "Skupimy się na konkretnych, jasno określonych interesach narodowych, a nie na celebrowaniu pustego rytuału dyplomatycznego" - obiecał premier.
Priorytetowym dla realizacji polskich interesów jest obszar euroatlantycki - podkreślił. "Obydwie opcje, europejska i atlantycka, nie powinny ze sobą konkurować, lecz muszą się wzajemnie uzupełniać i harmonizować. To wymóg polskiej racji stanu" - ocenił premier.
Marcinkiewicz zamierza namawiać przywódców UE do stosowania zasady solidarności oraz zabiegać o to, by Unia prowadziła wspólną politykę energetyczną. Jednocześnie premier zapowiedział obronę bezpieczeństwa energetycznego Polski.
Wschodnich sąsiadów rząd zamierza "wspierać w dziele reform, w budowie struktur demokratycznego państwa prawa i społeczeństwa obywatelskiego". Za szczególnie bliskie premier uznał stosunki łączące Polskę ze Stolica Apostolską. "Mam nadzieję, że w przyszłym roku dojdzie do oczekiwanej pielgrzymki Ojca Świętego Benedykta XVI" - powiedział.
Marcinkiewicz chce współpracować z Polonią i Polakami mieszkających poza granicami kraju. Rząd będzie też stanowczo upominał się o prawa mniejszości polskiej tam, gdzie są one łamane lub ograniczane.
Rząd zamierza doprowadzić misję wojskową w Iraku do pełnego sukcesu. W uzgodnieniu z USA, uczestnikami sił międzynarodowych oraz władzami Iraku, rząd rozważy w najbliższych tygodniach, czy w okresie przejściowym potrzebna jeszcze będzie nasza misja szkoleniowa.
Premier zapowiedział, że jeśli Polska otrzyma niezbędną pomoc logistyczną, to - zgodnie z ustaleniami sojuszniczymi - przejmie dowództwo operacji NATO w Afganistanie w 2007 roku. Zapewnił, że rząd zlikwiduje zbędne struktury dowódcze i administracyjne, a przetargi w armii zostaną scentralizowane, co - zdaniem Marcinkiewicza - pozwolić uzyskać większe niż dotąd środki na uzbrojenie i ćwiczenia armii.
Premier zapowiedział, że rząd przekaże IPN archiwalia dotyczące PRL oraz b. Układu Warszawskiego, a sądownictwo wojskowe "czasu pokoju" zostanie przekazane do struktur ministerstwa sprawiedliwości.
Polityka energetyczna
Rząd zamierza wdrożyć program dla elektroenergetyki, który ma służyć "zbudowaniu konkurencyjnego rynku energii i wykreowaniu silnych podmiotów zdolnych do międzynarodowej konkurencji". Marcinkiewicz zapowiedział, że jego rząd podejmie decyzję w sprawie budowy rurociągu naftowego Brody-Płock dla przesyłu ropy z nowych kierunków i źródeł.
W najbliższym czasie rząd zaproponuje też rozwiązanie, które zapewni dywersyfikację źródła dostaw gazu ziemnego z zagranicy. Doprowadzić ma to do tego, aby przed końcem kadencji nastąpiło faktyczne uniezależnienie od monopolu w imporcie gazu na potrzeby rynku krajowego.
Bardzo ważnym elementem programu rządu jest polityka prorodzinna. Rząd planuje: wydłużyć urlop macierzyński, wprowadzić ulgę na dzieci w podatku dochodowym dla rodzin uprawnionych do zasiłku rodzinnego, podwyższyć zasiłki rodzinne w ramach ustawy o świadczeniach rodzinnych, podnieść "dodatek z tytułu urodzenia dziecka popularnie zwany becikowym".
Rząd przedłoży Sejmowi projekt ustawy dotyczący programu dożywiania dzieci w polskich szkołach oraz dzieci młodszych, który miałby objąć ok. 1 mln dzieci i młodzieży. Zdecydowany nacisk na rozwój budownictwa mieszkaniowego to, według premiera, jeden z kluczowych narzędzi polityki prorodzinnej.
Służba zdrowia
W planach rządu jest utrzymanie obecnie obowiązującego systemu finansowania służby zdrowia, z tym że sfera zdrowia publicznego będzie finansowana z budżetu państwa, a sfera zdrowia indywidualnego - ze składki ubezpieczeniowej.
Ratownictwo medyczne i świadczenia wysokospecjalistyczne mają być finansowane z budżetu państwa, rząd planuje też wprowadzić możliwość dodatkowego ubezpieczania pielęgnacyjnego dla osób objętych systemem.
Planowana jest ustawa o ustroju ochrony zdrowia i wprowadzenie koszyka świadczeń zdrowotnych, przysługujących w ramach ubezpieczenia zdrowotnego. Projekt tej ustawy będzie zawierał regulacje dotyczące ubezpieczeń dodatkowych. Marcinkiewicz zapowiedział też projekt nowelizacji ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.
Rząd proponuje czasowo pozostawić Narodowy Fundusz Zdrowia. Wiąże się to - jak powiedział premier - z wprowadzeniem regulacji wzmacniających uprawnienia nadzorcze Ministra Zdrowia nad Funduszem.
Edukacja
W sferze edukacji rząd chce upowszechnienia wychowania przedszkolnego dla dzieci w wieku 3-5 lat. Będzie też dążył do objęcia w przyszłości wszystkich dzieci 5-letnich obowiązkową edukacją przedszkolną i wprowadzenia obowiązkowej nauki języka angielskiego od pierwszej klasy szkoły podstawowej.
Powstać ma także nowy system stypendialny. Rozszerzony i odbiurokratyzowany ma zostać system awansu zawodowego nauczycieli. Premier zadeklarował utrzymanie bezpłatnych studiów na państwowych uczelniach i wzrost nakładów na badania naukowe związane z najnowocześniejszymi gałęziami przemysłu.
Kościół
W swym expose premier odniósł się też do relacji z kościołami. Rząd - powiedział - docenia szczególną rolę, jaką Kościół katolicki odgrywa w życiu narodu i państwa. "Głęboko wierzę, że wesprze nas w odnowie moralnej życia publicznego. Niech mi będzie wolno wyrazić również szacunek dla innych kościołów prowadzących prace duszpasterską w Polsce" - powiedział.
Według deklaracji Marcinkiewicza, jego rząd będzie zdecydowanym obrońcą mecenatu państwa w sferze kultury. Premier uważa, że zarówno sztuka współczesna, jak i muzealnictwo powinny uzyskać wsparcie ze strony państwa, nie wolno też zapominać o zobowiązaniach dotyczących ochrony dziedzictwa narodowego oraz "podtrzymywaniu tradycji narodowej".
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego ma przyjąć odpowiedzialność za dziedziny, które w ostatnich latach "pozostawały poza głównym nurtem polityki kulturalnej, takie jak konserwacja zabytków, edukacja kulturalna, książka i czytelnictwo, czy też ochrona polskiego dziedzictwa kulturalnego na Wschodzie".
Sport
Priorytetowym zadaniem Ministerstwa Sportu będzie dążenie do zwiększenia nakładów w okresie najbliższych czterech lat. Rząd ma dołożyć wszelkich starań, aby wyeliminować występujące sytuacje patologiczne w polskich związkach sportowych i organizacjach finansowanych z kieszeni podatnika.
Marcinkiewicz zapowiedział budowę stadionu narodowego i 4 nowoczesnych stadionów sportowych, co pozwoli - według niego - wreszcie na organizowanie nawet największych imprez sportowych. "Mam nadzieję, że dzięki tym inwestycjom zostaniemy gospodarzami Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2012 roku" - dodał premier.
Bezrpbocie
Podkreślił, że zasadniczym celem programu rządowego jest zdynamizowanie polityki zatrudnienia, co ma prowadzić do spadku bezrobocia. Premier zapowiedział podjęcie aktywnych działań na rzecz podnoszenia kwalifikacji przez osoby obecnie bezrobotne, wprowadzenie nowoczesnego programu kształcenia ustawicznego, doskonalenia i aktywizacji zawodowej.
Rząd zamierza stworzyć zachęty dla średniej wielkości przedsiębiorstw działających w krajach Unii Europejskiej, w których koszty prowadzenia działalności i pracy są dużo wyższe niż w Polsce, tak by przenosiły one swą działalność do Polski.
Premier zapowiedział konsekwentne dążenie do ukształtowania prostego, łatwego w interpretacji prawa dla działalności gospodarczej od małych firm opartych na samozatrudnieniu aż po wielkie przedsiębiorstwa. "Będziemy dążyć m.in. do ograniczenia liczby wymaganych koncesji i zezwoleń. Usprawnimy działalność sądownictwa gospodarczego, aby decyzje zapadały wielokrotnie krócej" - obiecał Marcinkiewicz.
Finanse publiczne
Zapowiedział też wprowadzenie planowania finansowego w perspektywie trzyletniej, istotną konsolidację finansów publicznych, tak aby zwiększyć ich przejrzystość i zracjonalizować wydatki publiczne. Budżet ma być tworzony pod kątem celów, dzięki czemu więcej środków będzie mogło być przeznaczone na rozwój.
Marcinkiewicz podtrzymał plan wprowadzenia "kotwicy budżetowej" na poziomie 30 mld zł deficytu rocznie. Zapowiedział także podjęcie negocjacji z UE, by utrzymać obecną klasyfikację Otwartych Funduszy Emerytalnych jako części zabezpieczenia społecznego.
Zgodnie z dotychczasowymi zapowiedziami, rząd prześle do Sejmu autopoprawkę do przygotowanego przez poprzedni gabinet projektu budżetu na 2006 r. Ograniczony będzie w niej deficyt do 30 mld zł.
Rząd planuje wprowadzić dwie stawki w podatku dochodowym od osób fizycznych: 18 proc. i 32 proc. oraz utrzymać kwotę wolną od podatku. Zamierza też wdrożyć rozwiązania umożliwiające składanie deklaracji podatkowych drogą elektroniczną. Od 2006 roku rząd chce znieść podatek od zysków kapitałowych.
Premier zapowiedział budowę dróg ekspresowych i autostrad. W tym celu rząd chce wykorzystać finansowanie budżetowe oraz środki UE. Aby umożliwić budowanie dróg, szlaków kolejowych, lotnisk i domów muszą wprowadzone zmiany w planowaniu przestrzennym.
Prywatyzacja
Rząd zamierza przeprowadzić zmiany w zarządzaniu majątkiem Skarbu Państwa i w polityce prywatyzacyjnej. Polityka ta - podkreślił premier - musi być częścią polityki gospodarczej, nie zaś "zbiorem transakcji handlowych, a wpływy z tytułu prywatyzacji nie mogą z roku na rok przepadać w budżetowej czarnej dziurze".
Pieniądze uzyskane z prywatyzacji powinny być przeznaczane na modernizację, restrukturyzację i rozwój. Proponowaną formą prywatyzacji - powiedział Marcinkiewicz - będzie oferta publiczna. W rękach państwa pozostaną najważniejsze polskie firmy. Jako przykłady premier podał: Lasy Państwowe, TVP i PR, Poczta Polska, PKO BP, Lotos, Orlen, KGHM, czy kopalni węgla BOT.
Rząd - zapowiedział premier - dokończy także reformę emerytalną i przedstawi Sejmowi projekt ustawy dotyczącej wypłat emerytur dożywotnich nabywanych za środki zgromadzone w Otwartych Funduszach Emerytalnych, a także projekt ustawy dotyczącej przywilejów emerytalnych i sposobu ich finansowania.
W celu lepszego wykorzystania funduszy unijnych - zaznaczył Marcinkiewicz - powołane zostało Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, które będzie jedynym centralnym ośrodkiem koordynującym programowanie i zarządzającym programami rozwoju finansowanymi ze środków zewnętrznych.
Rząd zamierza zrestrukturyzować i usprawnić administrację publiczną w ochronie środowiska oraz znowelizować system prawnej ochrony środowiska i ochrony przyrody.
Rolnictwo
Zamiarem rządu jest stworzenie równych warunków konkurencji na rynkach rolnych, zapewnienie środków na współfinansowanie Wspólnej Polityki Rolnej, wprowadzenie systemu kontroli bezpieczeństwa jakości żywności na wszystkich etapach produkcji.
W celu poprawy efektywności gospodarowania wprowadzony ma zostać już od marca 2006 zwrot części akcyzy zawartej w paliwie rolniczym. Wspierana ma być produkcja i wykorzystanie biopaliw i innych odnawialnych źródeł energii.
Pozostawiona zostanie Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, ale nadzór nad KRUS-em przekazany zostanie ministrowi rolnictwa. Zintegrowane i wzmocnione finansowo mają być programy lokalne dotyczące aktywizacji terenów po PGR-ach.
"Pragnę kierować rządem, który dotrzyma obietnic Prawa i Sprawiedliwości, rządem doceniającym dialog z wyborcami, który zrobi wszystko, by nie zawieść pokładanych w nim nadziei" - powiedział premier na zakończenie expose.
Wyraził też "niewzruszoną nadzieję", że nowy prezydent Lech Kaczyński będzie "inspirował i wspierał" jego rząd "autorytetem osobistym i autorytetem najwyższego urzędu w państwie". Premier chciałby też raz w miesiącu spotykać się z przedstawicielami wszystkich klubów parlamentarnych, by porozmawiać "na temat najważniejszych problemów Polski i Polaków". "Osobiście jestem zawsze do dyspozycji wszystkich klubów, a ministrowie wszystkich komisji" - zadeklarował.
ks, em, ss, pap