Biografia Urbaniaka: moje namiętności to NY, alkohol, jazz i kobiety

Biografia Urbaniaka: moje namiętności to NY, alkohol, jazz i kobiety

Dodano:   /  Zmieniono: 
Miłość, alkohol i jazz to największe namiętności Michała Urbaniaka - wynika z opublikowanej przed kilkoma dniami przez Wydawnictwo Agora SA. biografii muzyka pt. "Ja, Urbanator. Awantury muzyka jazzowego" autorstwa Andrzeja Makowieckiego.

Michała Urbaniaka miłośnikom jazzu przedstawiać nie trzeba. Kilkadziesiąt wydanych płyt, nagrania z Milesem Davisem, Herbiem Hancockiem, Marcusem Millerem, występ dla Johna Fitzgeralda Kennedy?ego. "Człowiek ? orkiestra" - określenie to świetnie do Urbaniaka pasuje.

W biografii pióra Andrzeja Makowieckiego, jazzman zabiera czytelnika w podróż po trzech kontynentach. Opowieść o muzyku rozgrywa się w przemierzanej przez niego wszerz i wzdłuż Europie, Azji i Ameryce Północnej, ze szczególnym uwzględnieniem ukochanego przez muzyka Nowego Jorku, a zwłaszcza Manhattanu. Podróż z jazzem po świecie Urbaniak rozpoczął w Łodzi. Jego rodzice - szwaczka i tkacz, prowadzili w latach 50. i 60. nielegalną szwalnię, co pozwalało im posyłać przyszłego jazzmana na lekcje do wybitnych łódzkich profesorów gry na skrzypcach. Choć Urbaniak przygodę z muzyką zaczynał od skrzypiec i kompozycji klasycznych, szybko jednak zainteresował się jazzem.

- Jazzowego potwora obudził we mnie Louis Armstrong, śpiewając i grając na trąbce "Mack the Knife" - wspomina na kartach biografii Urbaniak. - Wysłuchałem oniemiały z wrażenia tej stosunkowo prostej (...) melodii, i w tym momencie świat muzyki klasycznej wydał mi się nagle ciasny i mdły. Urbaniak jazz traktuje z miłością i eksponuje siłę tej muzyki. Mówi o niej tak: - Jazz to niewyobrażalna potęga. Nie czołgi, nie bomby, nie rakiety, tylko jazz właśnie rozwalał z roku na rok szańce komunizmu w Polsce i innych krajach Europy Wschodniej.

Już w wieku 18 lat Urbaniak wyjechał ze Zbigniewem Namysłowskim na tournee do Stanów Zjednoczonych. W Nowym Jorku zobaczył, jak pisze Makowiecki, "płonące dachy Manhattanu". Urbaniak po wielokroć podkreślał, że "choć urodzony w Łodzi, w duszy czuł się nowojorczykiem". Do Nowego Jorku wracać, jak sam mówi, lubi. - Nie tęskniłem za Europą, (...) bez przerwy natomiast marzyłem o Nowym Jorku. Chwilami były to marzenia tak rozpaczliwe, iż przestawałem wierzyć, że kiedykolwiek tam byłem ? wspomina muzyk. Jego tęsknota i miłość do tego miasta są stale obecne w tej biograficznej opowieści.

Jazzman opowiada o młodzieńczych latach z dużą dawką dystansu i humoru, niekiedy pikantnego. Opowieść o jego pierwszych wyprawach w świat jazzu skrzy się anegdotami: czy to dotyczącymi pierwszych koncertów, kiedy to młodzi artyści przesadzili przed występem z koniakiem, zdemolowali kawiarnię i zostali przez MO "wyłapani jak koty w pobliskim lesie", czy to utarczek z młodymi aktywistami ZMS, ZWM i ZSP, którzy "młodym jazzmanom przyglądali się ze zgrozą".

Niemało miejsca w opowieści o Urbaniaku zajmuje alkohol. I chociaż trudno nie uśmiechnąć się przy kolejnej opowieści z kim Urbaniak pił, ile i jakie były tego konsekwencje, to pojawiają się w tym obrazie tony ciemne: lęk, depresja, niemoc. Muzyk opowiada o tym z dużym dystansem, nie ukrywa, nie przemilcza. Tak samo mówi o swoim życiu emocjonalnym: o małżeństwie z Urszulą Dudziak, dla której na kilkanaście lat porzucił picie.

- Nie mogąc dodzwonić się do Urszuli, zacząłem do niej latać. Po przebudzeniu (...) brałem ni stąd, ni zowąd taksówkę, jechałem na JFK i wsiadałem w pierwszy samolot do Londynu, Paryża czy też innego europejskiego miasta. (...) Szczególnie zapadły mi w pamięć tysięczne godziny, które spędziłem w europejskich pociągach. Był to z pewnością nienormalny stan, jakaś psychiatryczna jednostka chorobowa ? wspomina muzyk. O swoich byłych kobietach opowiada długo, nie szczędząc czytelnikom pikantnych szczegółów. Wspomina romanse i małżeństwa: z aktorką Lilianą Głąbczyńską, z Barbarą Trelą, i w końcu szczęśliwy związek z obecną partnerką ? Dorotą Palmowską, którą nazywa "Aniołem Stróżem".

Najwięcej jednak miejsca w książce zajmuje muzyka. To o niej mówi z największą pasją. Skrzypce i saksofon nazywa żoną i kochanką. Kiedy opowiada o propozycji nagrania płyty z Milesem Davisem dają o sobie znać naprawdę wielkie emocje. O Davisie mówi ze szczególną estymą: - Ten facet miał taką klasę, że nie mogłem od niego oderwać wzroku. Żaden muzyk w historii jazzu nie miał takiej klasy. Nawet Ellingtonowi popuściły nieraz usta w uśmiechu. Miles natomiast był jak wykuty z granitu. To nie był człowiek. To była rzeźba.

"Ja, Urbanator" jest opowieścią o miłości ? miłości do muzyki. Choć jest tu miejsce na Nowy Jork, kobiety i alkohol, w sercu Urbaniaka pierwsze skrzypce nieodmiennie gra jazz.

em