Polscy artyści zaprezentują swoją twórczość w ramach przygotowanego przez Instytut Adama Mickiewicza programu "Polska Arts in Edinburgh 2012". To największy do tej pory polski program pokazywany na edynburskich festiwalach, które co roku przyciągają półmilionową międzynarodową publiczność. W jego ramach dbędą się m.in. koncerty muzyki poważnej, jazzowej, spektakle, performanse, pokazy filmowe, wystawy. W sumie polska kultura będzie obecna na czterech festiwalach: Edinburgh International Festival, The Edinburgh Festival Fringe, Edinburgh Jazz and Blues Festival i Edinburgh Art Festival.
Nie pierwszy raz w Edynburgu
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Monika Smoleń zwróciła uwagę na poniedziałkowej konferencji prasowej, że tegoroczny program nie jest pierwszą polską prezentacją rodzimej kultury w Edynburgu - taka odbyła się m.in. w 2008 roku. "Polscy artyści od lat - nie tylko uczestniczą, ale zdobywają na tamtejszych festiwalach wyróżnienia i nagrody" - zauważyła. "Polska Arts in Edinburgh 2012" to jednak - jak mówiła - pierwsza prezentacja polskiej kultury na tak dużą skalę, prezentująca spektrum tego, co się dzieje w polskiej kulturze.
Karol Szymanowski vs Johannes Brahms
Smoleń, jako wydarzenie o szczególnym znaczeniu, uznała koncerty London Symphony Orchestra pod dyrekcją Walerego Giergiewa, których program wypełnią utwory Karola Szymanowskiego - jego wszystkie cztery Symfonie oraz oba Koncerty skrzypcowe. "Nie można wyobrazić sobie lepszego hołdu dla Karola Szymanowskiego" - oceniła. Jonathan Mills - dyrektor Edinburgh International Festival, podczas którego odbędą się wykonania dzieł Szymanowskiego, podkreślił, że wydarzenie to jest fundamentem tegorocznego festiwalu. "Muszę też zapowiedzieć pewną estetyczną niespójność: symfonie Karola Szymanowskiego zostaną wykonane w zestawieniu z czterema symfoniami Johannesa Brahmsa. Jestem bardzo ciekaw efektów tej konfrontacji. Czy zestawienie z dziełami Szymanowskiego spowoduje, że źródła inspiracji austro-węgierskiej, inspiracji u Brahmsa, jego inwencja melodyczna, nabiorą innego blasku?" - zastanawiał się Mills.
Oprócz utworów Szymanowskiego, na festiwalu tym będzie można usłyszeć kompozycje innych artystów. Cleveland Orchestra pod dyrekcją Franza Welsera-Mosta wykona dwa koncerty Witolda Lutosławskiego: Koncert fortepianowy oraz inspirowany polskim folklorem Koncert na orkiestrę.
Jarzyna i jego Makbet
Dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza Paweł Potoroczyn zwrócił uwagę, że część teatralną Edinburgh International Festival otworzy polski spektakl "2008: Macbeth" w reż. Grzegorza Jarzyny. "To klarowny komunikat w jakiej lidze gra Grzegorz Jarzyna" - ocenił Potoroczyn. Spektakl będzie wystawiony w Lowland Hall - przestrzenie specjalnie zaadaptowanej przez festiwal, aby pokazać to wymagające technicznie i rzadko grane przedstawienie. Jonathan Mills uznał, że adaptacja szkockiej tragedii przez Jarzynę to "adaptacja niezwykła, epicka i przygotowana z wielkim kinowym rozmachem". "Nawet w sensie fizycznym, technologicznym - jest to niezwykle złożone przedsięwzięcie" - podkreślił.
Program "Polska Arts in Edinburgh 2012" na festiwalu Fringe zainaugurują spektakle "Makbet - Kim jest ten człowiek we krwi?" Teatru Biuro Podróży na Old College Quad i solo taneczne "Lost in Details" Aleksandry Borys w Dance Base, Narodowym Centrum Tańca. Osią polskiego programu na Fringe'u będą projekty prezentowane w Summerhall, dawnym budynku weterynarii. W tym nietypowym miejscu zaprezentuje się 10 polskich projektów, autorstwa m.in. Wojtka Ziemilskiego, Teatru ZAR, teatru Pieśń Kozła.
Polski jazz & blues
Polski program muzyczny na Edinburgh Jazz and Blues Festival to pięć koncertów muzyków młodego pokolenia, m.in. Agi Zaryan, Marcin Wasilewski Trio i Maciej Obara Quartet. W ramach Edinburgh Art Festival zobaczyć będzie można dwa projekty polskiej sztuki wizualnej: instalację "Pain Thing" Roberta Kuśmirowskiego i wystawę polskich artystów zamieszkałych w Szkocji "Tu i teraz".
em, pap