Czy myśląca maszyna może się stać człowiekiem? „Fantastyka naukowa pół żartem, pół serio”

Czy myśląca maszyna może się stać człowiekiem? „Fantastyka naukowa pół żartem, pół serio”

Android
Android Źródło: Shutterstock / Anton Gvozdikov
Mówi się, że ojczyzną pisarza jest język, w którym tworzy swoje utwory. I to prawda. Dlatego Mickiewicz jest polskim wieszczem, podobnie Miłosz, a za to tacy Polacy jak Potocki, Korzeniowski czy Kosiński odpowiednio są pisarzami francuskim, angielskim i amerykańskim. To w sumie nic niezwykłego w literaturze światowej: Irlandczyk Beckett został pisarzem francuskim, a Rosjanin Nabokov – amerykańskim. Przykładów jest dużo więcej, bo w miarę skracania odległości między kulturami coraz częstsze są „przesiadki” z jednej do drugiej. Oto dwie najświeższe książki pokazujące, jak wybitnymi utworami takie transfery mogą zaowocować.

Kazuo Ishiguro, „Klara i Słońce”, Albatros

Literacką nagrodę Nobla wręczono mu w 2017 roku i od tego czasu czytelnicy odliczali lata oczekiwania na nową powieść. Skończyło się na latach trzech i oto mamy: nową powieść, która wprawia w zdumienie tych, którym Kazuo Ishiguro kojarzy się przede wszystkim z powieścią „Okruchy dnia”, której sławę ożywił wybitny film z Anthonym Hopkinsem i Emmą Thompson.

Warto przy okazji wspomnieć, że Ishiguro jest jednym z niewielu noblistów, którego wszystkie książki ukazały się po polsku jeszcze zanim został laureatem tej najważniejszej nagrody.

Wróćmy jednak do tej najnowszej. Tym razem ten urodzony w Nagasaki wybitny angielski pisarz objawił się jako autor fantastyki naukowej – choć trzeba to określenie potraktować pół żartem, pół serio.

A to dlatego, że mamy tu wprawdzie super technologicznie wyrafinowanego androida, ale oprócz tego całkiem normalny świat, taki jak nam wszystkim wydaje się normalnym. Nie ma w nim elementów charakterystycznej dla „twardej” fantastyki high tech. Jest tylko ta jedna niezwykłość: można dziecku kupić „sztuczną przyjaciółkę/przyjaciela”.

Artykuł został opublikowany w 15/2021 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.