Wydział Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego to jeden z czołowych ośrodków filozoficznych w Polsce. O nauczaniu filozofii na UW, współczesnej roli tej dziedziny nauki oraz swoich badaniach z zakresu bioetyki w kolejnym odcinku wideoacastu Wprost „Ludzie nauki” z cyklu „Polska nauka śladami Kopernika” opowiedział prof. dr hab. Paweł Łuków dziekan Wydziału Filozofii UW oraz dyrektor Centrum Bioetyki i Bioprawa.
Zapraszamy do wysłuchania całego odcinka wideocastu Wprost „Ludzie nauki”:
Prof. Łuków opowiadał w rozmowie z „Wprost” m.in. o tym, jak współcześnie nauczana jest filozofia na Uniwersytecie Warszawskim i z jakich tradycji czerpie ta uczelnia. Jednak obok tradycyjnych kierunków studiów na UW prowadzone są również wyjątkowe w skali Polski studia II stopnia na kierunku bioetyka.
– Istotą bioetyki jest jej multidyscyplinarność. Dlatego uznaliśmy, że te studia powinny się odbywać na II stopniu, czyli wtedy, kiedy studenci mają już przygotowanie z jakiejś dziedziny wiedzy, mają opanowane podstawy filozoficzne. A potem się bogacimy. Na bioetyce mamy studentów i studentki z różnych kierunków, jeśli chodzi o studia pierwszego stopnia. I oni wymieniają się wiedzą ze sobą, ale również z nami, z wykładowcami – stwierdził dziekan Wydziału Filozofii. – Studenci przede wszystkim oczekują narzędzi, które pozwoliłyby im zorientować się w tej gmatwaninie idei i problemów praktycznych. Bo bioetyka od samego początku kształtowała się nie tyle jako dyscyplina akademicka, ale równolegle jako pewna praktyka. Właściwie wyrosła z praktyki i z potrzeby społecznej – zaznaczył naukowiec.
Dyrektor Centrum Bioetyki i Bioprawa podkreślił, że przy nauczaniu bioetyki, w ogromnym stopniu nacisk jest kładziony na umiejętności. – Na tworzenie czy wypracowywanie u studentów potrzeby do ciągłego kształcenia się. Jeśli ktoś zajmuje się bioetyką, to wciąż musi się zajmować rozmaitymi naukami. Bo i w wypadku zainteresowania zagadnieniami z zakresu medycyny, kiedy pojawiają się narzędzia diagnostyczne, które wykorzystują sztuczną inteligencję, to trzeba nadążać i tutaj, i tutaj. Trzeba to łączyć – podkreślił prof. Łuków. – Chcemy wyposażyć studentów w pewien zestaw narzędzi, ale również w pewną motywację, która będzie ich skłaniała do poszukiwania wiedzy po to, żeby problemy, z którymi się spotkają, bądź o które ich ktoś zapyta, potrafili zanalizować w sposób uporządkowany, na podstawie rzetelnej wiedzy, a nie potocznych wyobrażeń – dodał.
„Bioetyka odpowiada na to, co się wokół nas dzieje”
Prof. Łuków podkreślał, że bioetyka to nie tylko są kwestie z zakresu biomedycyny. – Są również kwestie na przykład z zakresu ochrony środowiska. Tak zwana zielona bioetyka. To są rzeczy, które są coraz bardziej aktualne. Bioetyka jest dyscypliną responsywną, która odpowiada na rzeczywiste wydarzenia społeczne. Na to, co się dookoła nas dzieje – podkreślił.
W dalszej części rozmowy prof. Łuków mówił o zagadnieniach, których dotyka współczesna bioetyka.
– Bioetyka nie powstała w społeczeństwach teokratycznych, czy autorytarnych, tylko w społeczeństwie demokratycznym, w USA, w Zachodniej Europie. To oznacza, że jest odpowiedzią na to, że żyjemy w społeczeństwie, w którym jest dla nas czymś zupełnie normalnym, że różnimy się pod wieloma względami. Również, jeśli chodzi o zagadnienia z zakresu życia i śmierci. To oznacza, że bioetykę raczej należałoby traktować jako zestaw instrumentów, narzędzi i wiedzy, dzięki której możemy docierać do podzielanych społecznie rozwiązań, które nie będą czyniły gwałtu naszym indywidualnym zapatrywaniom – wskazał dyrektor Centrum Bioetyki i Bioprawa.
Kwestie dotyczące bioetyki to tylko jeden z wątków poruszanych w rozmowie z dziekanem Wydziału Filozofii UW. O kwestiach roli filozofii we współczesnym świecie, czy ważnych polskich filozofach związanych z wydziałem można posłuchać w zamieszczonym wyżej nagraniu.
Polska nauka
śladami Kopernika
Przeczytaj inne artykuły poświęcone polskiej nauce
Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki”