Zgodnie z nowymi badaniami opublikowanymi na łamach pisma „Child Development”, niemowlęta wykorzystują bodźce wielozmysłowe, by móc efektywnie postrzegać otoczenie.
Zapach matki kluczowy dla niemowląt
To jednak zapach matki jest jednym z najważniejszych elementów podczas nauki rozpoznawania twarzy.
Naukowcy z Université de Bourgogne, Uniwersytetu w Hamburgu, Université de Lyon, Institut Universitaire de France, Université de Lorraine, Centre Hospitalier de Nancy i Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) przeprowadzili szereg badań nad rozwojem dzieci. Obserwowali, w jaki sposób i kiedy francuskie niemowlęta w wieku od 4 do 12 miesięcy wykorzystują zapach matki do postrzegania twarzy.
Badania wykazały, że zdolność rozpoznawania twarzy znacząco poprawia się między 4. a 12. miesiącem życia, a młodsze niemowlęta czerpią największe korzyści z czucia zapachu matki. Starsze niemowlęta natomiast mogą rozpoznawać twarze głównie na podstawie informacji wizualnych, bez konieczności polegania na innych zmysłach.
Jak wyjaśnił prof. Arnaud Leleu z Université de Bourgogne w Dijon w rozmowie z przedstawicielem Society for Research in Child Development, percepcja jest skomplikowaną zdolnością neurokognitywną, która wynika z wcześniejszych doświadczeń z różnymi bodźcami pochodzącymi ze wszystkich zmysłów. Zrozumienie, jak mózg małego dziecka przetwarza bodźce wielozmysłowe, jest kluczowe dla poznania rozwoju percepcji zmysłowej aż do dorosłości.
Badania dotyczące percepcji wielozmysłowej koncentrują się głównie na słuchu i wzroku, które są dominującymi zmysłami u ludzi, podczas gdy węch od dawna jest uważany za mniej istotny. Jednak coraz więcej dowodów sugeruje, że zmysł węchu jest szczególnie ważny u niemowląt, podczas gdy wzrok jest jeszcze niedojrzały. Dlatego głównym celem badań było zbadanie, czy i w jaki sposób węch wspomaga rozwój percepcji wzrokowej u niemowląt.
Matka pachnie jak spokój
Badacze używali elektroencefalografii (EEG), aby zmierzyć reakcję neuronalną na twarze, wzmocnioną przez zapach matki, u 4-miesięcznych dzieci. Chcieli ustalić, czy związek między węchem a wzrokiem zanika stopniowo, w miarę jak niemowlę staje się bardziej zdolne do rozpoznawania twarzy wyłącznie na podstawie informacji wizualnych. Badania objęły 50 niemowląt w wieku od 4 do 12 miesięcy i wykazały, że odpowiedź EEG na twarze staje się bardziej złożona i intensywna w tym okresie, co świadczy o rozwoju percepcji twarzy.
Dr Leleu podkreślił, jak ważne jest wczesne eksponowanie niemowląt na różnorodne bodźce związane z tymi samymi przedmiotami. Na przykład, niemowlęta łatwiej uczą się, czym jest jabłko, gdy widzą jego kształt i kolor, słyszą dźwięk gryzienia, czują jego zapach oraz teksturę.
Co ciekawe, niedawne badania na innych grupach wykazały, że zapach matki zmniejsza reakcje na „straszne” twarze, zwiększa uwagę niemowląt na nieznajome kobiety oraz poprawia synchronizację mózgów kobiety i dziecka. Zapach matki wydaje się uspokajać dziecko i zachęcać do zainteresowania nowymi ludźmi, sprzyjając interakcjom społecznym.
Czytaj też:
Kiedy dziecko staje się samodzielne? Etapy samodzielności niemowląt i małych dzieci do 18. miesiąca życiaCzytaj też:
Tu dziecięcy płacz jest nowym początkiem, a alarm wywołuje radość. Tak działają okna życia