John B. Gurdon i Shinya Yamanaka otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii za odkrycie, że dojrzałe komórki organizmu można cofnąć w rozwoju do etapu komórek macierzystych, które potem są ponownie przekształcane w dowolne komórki organizmu. Laureaci podzielą się kwotą 8 mln koron szwedzkich (około 940 tys. euro).
Medycznego Nobla 2012 otrzymali: pionier klonowania Brytyjczyk John B. Gurdon oraz Japończyk Shinya Yamanaka - twórca indukowanych pluripotentnych komórek macierzystych, które dają nadzieję na szybszy rozwój medycyny regeneracyjnej. Uzasadniając swą decyzję Komitet Noblowski napisał, że nagroda została przyznana "za odkrycia dowodzące, że dojrzałe komórki mogą być przeprogramowane w macierzyste komórki pluripotentne". Zdaniem komitetu tegoroczni laureaci "zrewolucjonizowali nasze rozumienie rozwoju komórek i organizmów".
eb, pap
Laureat tegorocznego Nobla z medycyny 79-letni Gurdon - absolwent Oksfordu - związał następnie swoją karierę z Uniwersytetem Cambridge. Młodszy o blisko 30 lat Yamanaka studiował na Uniwersytecie w Osace, a obecnie pracuje na Uniwersytecie w Kyoto.
Sir John B. Gurdon urodził się w 1933 r. w Dippenhall w Wielkiej Brytanii. Tytuł doktora uzyskał na Uniwersytecie w Oksfordzie, a w 1972 r. rozpoczął pracę na Uniwersytecie w Cambridge, gdzie pracuje do dziś w Instytucie Gurdona. Można go nazwać pionierem klonowania. Jemu pierwszemu udało się w 1962 r. sklonować żabę Xenopus laevis. Gurdon uzyskał to zastępując jądro komórki jajowej płaza jądrem pobranym z komórki nabłonka jelitowego kijanki.
Shinya Yamanaka jest o 29 lat młodszy. W 1993 r. uzyskał doktorat na uniwersytecie w Osace. Obecnie jest profesorem na Uniwersytecie w Kyoto i współpracuje z Gladstone Institute w San Francisco. W 2006 r. na łamach "Nature" ukazała się jego praca na temat przekształcenia dorosłych komórek skóry myszy w pluripotentne komórki macierzyste (w skrócie - iPS). Był to ważny etap w badaniach nad pozyskiwaniem komórek macierzystych nie z zarodków, ale z dojrzałych komórek ciała.eb, pap