Przypomnijmy: na początku marca informowaliśmy o skierowaniu do Sejmu przez prezydenta Andrzeja Dudę projektu ustawy, przewidującego utworzenie nowej instytucji naukowej – Akademii Kopernikańskiej. Co ma być przedmiotem jej działalności?
Założenia Akademii Kopernikańskiej
Akademia Kopernikańska ma być dodatkowym forum współpracy pomiędzy naukowcami z Polski i z zagranicy, głównie w dziedzinach matematyki, fizyki oraz prawa, co ma przełożyć się m.in. na większą rozpoznawalność osiągnięć polskiej nauki w świecie. Nadzór nad Akademią Kopernikańską ma sprawować premier, a jej członków – maksymalnie stu – będzie powoływał prezydent. Koszt realizacji projektu ma wynieść ok. 25 mln zł rocznie.
– Nowa instytucja ma służyć wzmocnieniu polskiej kadry akademickiej, zwiększeniu jej konkurencyjności i rozwijaniu współpracy międzynarodowej – wyjaśniał prezydent Duda podczas uroczystości, na której podpisał projekt.
Projekt obejmuje m.in. powołanie publicznej Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika, finansowanie badań naukowych, w tym stypendiów czy organizowanie konferencji, sympozjów i Światowego Kongresu Kopernikańskiego. Ważnym elementem ma być przyznawanie Nagród Kopernikańskich w wysokości pół miliona zł za wybitne osiągnięcia naukowe o przełomowym znaczeniu i zasięgu międzynarodowym.
Opozycja przeciwko utworzeniu Akademii Kopernikańskiej
Partie opozycyjne – Koalicja Obywatelska, Lewica, Koalicja Polska, Konfederacja, Polska 2050 i Porozumienie – odniosły się krytycznie do projektu ustawy. Oceniły go nie tylko jako zbędny, ale wręcz szkodliwy. Zarzuciły inicjatywie prezydenta przede wszystkim dublowanie Polskiej Akademii Nauk, co zresztą wpisywało się w głosy zaniepokojenia, płynące ze środowisk naukowych.
– Projekt tworzy instytucję równoległą do Polskiej Akademii Nauk, tylko nie będzie się dobierało po kompetencjach, tylko po sympatiach ministra Czarnka. Na początku minister będzie wskazywał, kto się nadaje do Akademii (...) Nikt nie wie, skąd wezmą majątek, studentów, kadrę, ale wiemy, że będą mieli kategorię B+, co jest bardzo wysoką kategorią w nauce i szkolnictwie wyższym i trzeba na nią zapracować – mówiła na początku kwietnia w rozmowie Radiem Zet Barbara Nowacka, poseł Koalicji Obywatelskiej.
„Pobudka, koleżanki i koledzy!”
We wtorek, sejmowa Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży głosowała nad wnioskiem Koalicji Obywatelskiej ws. odrzucenia projektu ustawy o utworzenie Akademii Kopernikańskiej. Wniosek przepadł – za odrzuceniem było 16 członków komisji, a przeciwko 19. W głosowaniu nie wzięli udziału wszyscy członkowie komisji, reprezentujący partie opozycyjne. Poseł Nowacka dosadnie skrytykowała ten fakt w mediach społecznościowych.
„Głosowanie za wnioskiem Koalicji Obywatelskiej o odrzucenie projektu o Akademii Kopernikańskiej. 4 opozycyjnych głosów zabrakło. Pobudka, koleżanki i koledzy! Michał Gramatyka, Katarzyna Kretkowska, Marcin Kulasek. Buble przechodzą!” – napisała Nowacka na Twitterze.
„Po co ta wojenka?”
Dwóch ze wspomnianych członków komisji zdążyło się już odnieść do tego zarzutu w komentarzach pod wpisem Nowackiej. Jak wytłumaczyli niewzięcie udziału w głosowaniu?
„Przepraszam, moja wina. Niestety, miałem problem z siecią, umknęło mi to głosowanie zanim nacisnąłem przycisk. Dziękuję za zwrócenie uwagi” – skomentował Michał Gramatyka, poseł partii Polska 2050.
„Niestety, w tym samym czasie odbywało się niejawne, wyjazdowe posiedzenie KON [Komisji Obrony Narodowej – red.]. Posłowie nie mieli dostępu do tabletów, co uniemożliwiło głosowanie. Gdy tylko mogłem, wziąłem udział w głosowaniu. Po co ta wojenka? Wszak nie ma wroga na opozycji!” – odpowiedział Marcin Kulasek, poseł Lewicy.
Czytaj też:
Czarnek reaguje na doniesienia o likwidacji PAN. „Gdyby to był prima aprilis...”