- 15:30
- - Nie mogę milczeć, gdy antysemityzm pojawia się jako element krytyki polityki Izraela. Oczywiście świat nie jest taki sam, różni są sprawcy, ale jest to wciąż to samo zło. Jest tylko jedna odpowiedź: nigdy więcej. Stoimy i przy Izraelu i dziś odnowię swoją obietnicę. Jesteśmy zobowiązani do utrzymania dzisiejszego porządku - mówił prezydent Niemiec.
- 15:28
- - Moje serce przepełnia wdzięczność dla ocalałych, którzy okazali nam zaufanie. Moją duszę przepełnia radość z tego, że w dziś w Niemczech znów żyją Żydzi. Chcemy sprostać tej odpowiedzialności. My, Niemcy, pamiętamy. Czasem jednak złe duchy pojawiają się w nowych maskach, pokazując antysemityzm, rasizm i ksenofobię jako rozwiązanie na przyszłość - ostrzegał Steinmeier.
- 15:26
- - Niemcy próbowali zdehumanizować i usunąć wszelką pamięć o milionach osób. Nie udało im się to. Stoję przed pomnikiem Yad Vashem jako człowiek i jako Niemiec. Chylę czoło w głębokim smutku. Ci którzy dopuścili się tych zbrodni, byli Niemcami. Także ci, którzy milczeli w ciszy, byli Niemcami. Największa zbrodnia w historii jest winą moich rodaków. Najstraszniejsza wojna w dziejach miała początek w moim kraju - mówił prezydent Niemiec.
- 15:20
- Czas na prezydenta Niemiec, Franka-Waltera Steinmeiera.
- 15:12
- - Musimy mówić, że te historie żyją i są pamiętane przez kolejne pokolenia. Nie możemy pozwolić, by Holokaust był zamknięty w szklanej kuli, tak jak wojny napoleońskie, czy wojna trzydziestoletnia. 75 lat po wyzwoleniu Auschwitz nienawiść wciąż szuka nowych ofiar. - dodawał członek brytyjskiej rodziny królewskiej.
- 15:10
- - W ciągu mojego życia miałem zaszczyt spotkać wielu ocalałych z Zagłady. Te osoby przyczyniły się do rozwoju naszego kraju i całego świata. Każda z tych historii jest dowodem siły ducha i wielkiej odwagi. Inspiruje mnie historia mojej babci, która w okupowanych Atenach ukrywała u siebie żydowską rodzinę. Jest to fakt, który dla mojej rodziny stanowi powód do olbrzymiej dumy - mówił syn Elżbiety II.
- 15:02
- W imieniu Wielkiej Brytanii głos zabrał książę Karol.
- 14:58
- Emmanuel Macron podkreśla, jak ważna jest pamięć i "mówienie prawdy wszystkim pokoleniom". - Musimy powtarzać słowa tych, którzy dokumentowali te straszne wydarzenia, a jednocześnie próbowali przeżyć - podkreślił. Prezydent Francji zaznaczył, że nie można doprowadzić do sytuacji, by "po raz kolejny pogrążyć się w mrocznych czasach. - Musimy kontynuować dialog i rozwijać przyjaźń, a nie nienawiść. Czy może istnieć coś lepszego, niż dzisiejsze spotkanie? Jestem dumny, że znajduję się w gronie światowych przywódców siedzących w tym miejscu - mówił Marcon.
- 14:50
- - Jestem głęboko poruszony, gdy mówię o tych, którzy zginęli i o tych, którzy przetrwali. 75 lat temu, 27 stycznia 1945 roku bohaterscy żołnierze Armii Czerwonej przeszli przez bramę Auschwitz w okupowanej Polsce. Każdy opisywał ten szok i niedowierzanie. Nie było okrzyków radości i okrzyków gniewu - mówi prezydent Francji.
- 14:46
- Głos zabrał prezydent Francji Emmanuel Macron.
- 14:36
- Mike Pence: Bóg obiecał narodowi żydowskiemu, że ich potomkom ofiaruje ziemie. Widzimy dziś znak odporności i wierności narodu żydowskiego wobec Boga.
- 14:34
- Mike Pence: Tu w Jerozolimie jednoczymy się, prawie 50 narodów, by powiedzieć jednym, głosem: nigdy więcej!
- 14:33
- Mike Pence: Możemy zapewnić, że to, co dzisiaj wspominamy, nie powtórzy się nigdy więcej. 6 milionów ofiar - ta liczba jest oszałamiająca. Państwo Izrael zostało jednak odbudowane, odbudowano naród żydowski. Z dumą mówię, jako wiceprezydent USA, że naród amerykański jest z wami i będzie z wami dalej. Jak deklarował prezydent Trump w Jerozolimie, więź między ludźmi jest wpleciona w nasze serca i zawsze będzie tam głęboko.
- 14:31
- Mike Pence: Musimy pozostać silni w obliczu antysemityzmu, jaki przejawia się w naszych krajach. Musimy przeciwstawić się jedynemu państwu, które neguje Holokaust - to Islamska Republika Iranu.
- 14:30
- Mike Pence: Oddajemy też hołd nieżydowskim bohaterom, którzy oddali swoje życia, by ratować cudzie. To Sprawiedliwi Wśród Narodów. W erze strachu wykazali się odwagą. Są przykładem i należy o nich pamiętać. Ta pamięć powinna wzniecić płomień w naszych sercach, byśmy mogli to samo zrobić w naszych czasach.
- 14:29
- Mike Pence: Dziś opłakujemy zmarłych. Pamiętamy imiona i twarze 6 milionów ofiar Holokaustu. Oddajemy też cześć tym, którzy ocaleli, którzy przez lata nosili w sobie ślad tego okrucieństwa wobec ludzkości.
- 14:27
- Mike Pence: Obóz znajdował się w Oświęcimiu. Naziści planowali zniszczyć kulturę polską. Dlatego naziści nazwali obóz Auschwitz. W ciągu 5 lat istnienia w obozie zginął ponad milion istnień.
- 14:25
- Mike Pence: Staję tu w imieniu całego narodu amerykańskiego, by upamiętnić 75. rocznicę wyzwolenia obozu w Auschwitz. Staję tu, by wypełnić obowiązek pamięci. Słowo "pamiętać" pojawia się wielokrotnie w Biblii. Jest to obowiązek całej ludzkości. Dziś wspominamy ciemną plamę na historii ludzkości, krzywdę wyrządzoną przez człowieka człowiekowi. Musimy pamiętać, co wydarzyło się, gdy niemy krzyk o pomoc nie spotkał się z żadną odpowiedzią.
- 14:24
- Na scenie pojawił się wiceprezydent USA Mike Pence.
- 14:22
- Władimir Putin: Musimy zrobić wszystko, by bronić pokoju. Za przykład postawione mogą być państwa założyciele ONZ. Rosja jest gotowa na poważną rozmowę. Zamierzamy skierować posłanie do krajów "piątki" ONZ. Dziękuję za ciepłe przyjęcie. Chciałbym skierować do was życzenia pokoju i szczęścia. Dziękuję.
- 14:20
- Władimir Putin: Koniec nazistowskim planom położył naród radziecki. Zapłaciliśmy cenę, która nie śniła się nikomu: 20 milionów poległych. Niech Holokaust będzie lekcją. Ale będzie lekcją tylko wtedy, gdy będzie przekazywany bez przemilczeń. Dziś Holokaust jest przedmiotem politycznej koniunktury, jest to niedopuszczalne. Obowiązkiem przyszłych pokoleń jest obrona pamięci. Brońmy prawdy i sprawiedliwości. Ponosimy całą odpowiedzialność za to, żeby nigdy nie powtórzyła się ta tragedia.
- 14:18
- Władimir Putin: Na Ukrainie 1,5 mln, na Litwie 220 tys. zamordowanych Żydów. Holokaust przeżyło tylko kilkuset litewskich Żydów. Zagłada nie była skierowana tylko przeciwko Żydom: podludźmi zostali uznani także Rosjanie, Polacy, Ukraińcy i przedstawiciele innych słowiańskich państw.
- 14:17
- Władimir Putin: Morderstwa popełnione przez nazistów i ich przemyślany plan zagłady Żydów to jedna z najbardziej czarnych, haniebnych kart historii. Nie można zapomnieć o tym, że to przestępstwo miało swoich pomocników, którzy w swoim okrucieństwie przewyższali swoich panów. To byli naziści, ale również pomocnicy ze wszystkich krajów Europy.
- 14:16
- Władimir Putin: Generał Koniew również wiedział o tych okropieństwach i nie chciał oglądać obozu. Powiedział, że nie może pozwolić sobie na to, by oślepiło go uczucie zemsty.
- 14:15
- Władimir Putin: Przed przyjazdem do Jerozolimy zapoznałem się z raportami oficerów Armii Czerwonej. Zapoznanie się z tymi szczegółowymi opisami było nie do zniesienia. Wiele z tych notatek zostało sporządzonych odręcznie na drugi, trzeci dzień po wyzwoleniu jeńców. Te dokumenty oddają szok żołnierzy.
- 14:14
- Władimir Putin: Dzisiaj na Forum poświęconym pamięci ofiar Holokaustu zjednoczyła nas wspólna odpowiedzialność wobec przeszłości i przyszłości. Mamy w pamięci ofiary w sposób zwierzęcy zamordowane. Wiele z nich to obywatele Związku Radzieckiego.
- 14:13
- Czas na wystąpienie prezydenta Rosji Władimira Putina.
- 14:06
- Czas na występ międzynarodowej orkiestry. Wciąż czekamy na wystąpienia przedstawicieli Niemiec, Rosji, Francji i Wielkiej Brytanii.
- 14:04
- Dr Mosze Kantor: Musimy zrównoważyć działania i słowa, by walczyć z antysemityzmem i ekstremizmem. W przeciwnym razie będzie za późno, by podjąć tę walkę. Jesteśmy tu dzisiaj zjednoczeni w przekonaniach, że przyszłość ma być wolna od antysemityzmu, rasizmu i ksenofobii. Dziękuję wszystkim za przybycie, wasz wkład i zaangażowanie.
- 14:02
- Dr Mosze Kantor: Co możemy zrobić? Możemy edukować o antysemityzmie. Musimy wprowadzić akty legislacyjne i je wdrożyć. Możemy od siebie wiele się nauczyć. Np. w Niemczech dwa lata temu przyjęto ustawę zabraniającą mowy nienawiści w sieci. Internet jest platformą, gdzie dochodzi do największej liczby przypadków antysemityzmu. Inne legislacje przyjęto w USA i Francji. Wielka Brytania jest modelowym krajem pokazującym, jak przeciwdziałać antysemityzmowi. Stworzyła specjalne siły do przeciwdziałania temu problemowi. Z kolei w Rosji widzimy niski poziom antysemityzmu dzięki długoterminowej walce z tym zjawiskiem. Został prawie całkowicie wyeliminowany z domeny publicznej. Te dobre przykłady powinny być promowane w Europie i na całym świecie.
- 14:00
- Dr Mosze Kantor: Jak to wygląda dzisiaj? Żydzi w Europie nadal boją się chodzić po ulicach. Przeprowadzane są ataki na synagogi.
- 13:59
- Dr Mosze Kantor: Już Napoleon mówił, że społeczeństwa można badać, patrząc na Żydów, byli oni swoistym barometrem. Byli oni fundamentem społeczeństwa. Odrzucenie Żydów było zawsze początkiem dalszych prześladowań. Oprócz Żydów w II wojnie światowej wymordowano też miliony przedstawicieli innych narodów.
- 13:58
- Wystąpienie dr Kantora podzielone zostanie na 3 punkty:
1. Dlaczego zagrożeniem jest antysemityzm i dlaczego nie dotyczy tylko Żydów?
2. Jak wygląda dziś sytuacja Żydów, zwłaszcza w Europie?
3. Jakie działania praktyczne można podjąć? - 13:57
- Czas na przemówienie Dr Mosze Kantora, szefa Europejskiego Kongresu Żydowskiego.
- 13:56
- Benjamin Netanjahu: Jako premier Izraela zobowiązuję się, by "Nigdy więcej" nie były tylko pustym sloganem, ale imperatywem, którego należy dotrzymać. By ta sytuacja zniewolenia człowieczeństwa w Auschwitz już nigdy się nie powtórzyła.
- 13:55
- Benjamin Netanjahu: Mimo wszystko obawiam się, że przed nami wciąż jest zagrożenie ze strony reżimu, który stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa i pokoju. Wzywam nie tylko prezydenta Trumpa ale i przedstawicieli wszystkich rządów do stawienia czoła niebezpieczeństwu, prezentowanemu przez Iran.
- 13:53
- Benjamin Netanjahu: Nasza dłoń jest wyciągnięta z przesłaniem pokoju do wszystkich narodów. Wiele z nich wyciąga swoją, by budować z Izraelem mosty pojednania i pokoju.
Naród żydowski wyciągnął wnioski z Holokaustu. Zawsze poważnie będziemy brać groźby tych, którzy mówią, że chcą nas zniszczyć. I mimo wsparcia wielu sojuszników zawsze musimy mieć możliwość bronić się samemu.
Państwo Izrael wyciągnęło wnioski z Holokaustu, tak jak świat wyciągnął wnioski. Dziś rasizm i ideologie nienawiści są lepiej zrozumiane. To, co zaczęło się nienawiścią wobec Żydów nie kończy się na Żydach. - 13:51
- Benjamin Netanjahu: Dla wielu Oświęcim to najwyższa forma zła. Wytatuowane ramiona, stosy butów i okularów porzucone w ostatnich chwilach życia, komory gazowe. Ludzkość nie jest w stanie sobie tego wyobrazić. Auschwitz to jednak nie tylko najwyższa forma zła, to też symbol największej bezradności. Pokazuje, jak słabi są ludzie, którzy nie mają ziemi, głosu i tarczy. Dziś mamy ziemię, mamy głos i mamy Tarczę. Dziś nasz głos słyszany jest w niezliczonych stolicach na całym świecie, które reprezentowane są przez gości tu zebranych.
- 13:49
- Benjamin Netanjahu: Jako premier Izraela mogę powiedzieć, że jest to jedno z moich największych zobowiązań, aby upamiętnić tych, którzy uratowali naszą cywilizację. Bez tego poświęcenia nie byłoby dziś Izraela.
- 13:48
- Benjamin Netanjahu: Uświadamiamy sobie okropieństwo nazizmu, ale również upamiętniamy 6 milionów ludzi, z czego 1,5 mln dzieci. Te bramy piekła zostały zniszczone zbyt późno. Jest jedno przesłanie państwa Izrael: nigdy więcej nie będzie Holokaustu.
- 13:47
- Benjamin Netanjahu: 75 lat temu nasz naród, naród żydowski został wyzwolony z Doliny Śmierci, największej w historii ludzkości. Nikt z tych, którzy przeżyli tę otchłań, nie zapomnieli nawet jednego szczegółu: płomieni, zniszczeń, płaczu po stracie. Z wdzięcznością wspominamy moment, kiedy Armia Czerwona wkroczyła do Auschwitz.
- 13:44
- Benjamin Netanjahu: Drzewa na tej poświęconej ziemi w Yad Vashem świadczą o niezwykłej odwadze Sprawiedliwych Wśród Narodów, którzy ratując Żydów ryzykowali nie tylko swoim życiem, ale i życiem swoich rodzin. To wydarzenie jest zorganizowane po to, by uświęcić pamięć 6 milionów ofiar Holokaustu i powiedzieć tym, którzy ratowali Żydów: "Dziękujemy wam".
- 13:43
- Czas na wystąpienie premiera Izraela Benjamina Netanjahu.
- 13:42
- Prezydent Izraela Re'uwen Riwlin: Szanowni goście, ocalali z Holokaustu - jesteście cudem. Waszą siłę, obserwowałem jako dziecko w Izrelu. Obiecaliście nam wszystkim, że będziemy mieli demokratyczne państwo. Nie ma czegoś takiego, jak niedemokratyczny Izrael. Żyliśmy w państwie demokratycznym i tak będziemy żyć.
- 13:40
- Re'uwen Riwlin: Chciałbym podziękować wszystkim podmiotom, które przeciwdziałają antysemityzmowi. Razem będziemy walczyć z antysemityzmem, nienawiścią, rasizmem. Będziemy walczyć z zaprzeczaniem Holokaustowi i będziemy walczyć o naszą pamięć. Będziemy edukować nasze dzieci i robić wszystko, by to się nie powtórzyło. Era odpowiedzialności i rozliczenia jeszcze się nie skończyła.
- 13:39
- Re'uwen Riwlin: Poszukiwanie czystości narodowej, nienawiść, ksenofobia zbierają straszne żniwo. To przewlekła choroba, która rozprzestrzenia się na całym świecie. Antysemityzm nie zmienił się, ale my się zmieniliśmy. Izrael nie jest już ofiarą. Zawsze będziemy bronić siebie i naszego państwa, bo to jest nasza ziemia - kraj Żydów.
Jesteśmy częścią międzynarodowej ligi narodów i zrobimy wszystko, by umacniać naszą pozycję, by zahamować wszelkie działania, które mogą powodować chaos i zniszczenia na świecie. Wierzymy w wolność i będziemy robić wszystko, by dalej postępować w tym duchu. - 13:38
- Re'uwen Riwlin: Państwo żydowskie nie szuka rekompensaty za Holokaust. Jest to jednak ziemia należąca do narodu żydowskiego. Pochodzimy stąd i wracamy tu po tysiącleciach wygnania. Izrael jest silną demokracją.
- 13:36
- Prezydent Izraela Re'uwen Riwlin: Nazistowskie Niemcy mogły celować w jedną rasę, ale rasistowskie ideologie spowodowały śmierć 6 milionów osób: dzieci, kobiet, mężczyzn. To nie zatrzymuje się na narodzie żydowskim. Rasizm i antysemityzm to choroba tocząca państwa, społeczeństwa. Żadna demokracja nie jest na to uodporniona.
- 13:35
- Re'uwen Riwlin: Naród żydowski to naród, który pamięta. Nie dlatego, że chcemy panować, nie by tylko myśleć o okropieństwach, które się wydarzyły. Rozumiemy, bo pamiętamy. Jeśli nie zachowamy tej pamięci, historia może się powtórzyć. Robimy to dla wolności i solidarności ludzkiej.
- 13:34
- Re'uwen Riwlin: Musimy wyeliminować tę chorobę i nigdy więcej nie brać demokracji za pewnik. Nie robimy tego dla siebie, musimy zdystansować się od okrucieństwa Holokaustu i II wojny światowej. Musimy jednak nawet dzisiaj pamiętać i przyjmować na siebie tę odpowiedzialność.
- 13:33
- Re'uwen Riwlin: Po raz pierwszy po wojnie spotkaliśmy się w Teheranie. Spotkało się wtedy trzech różnych przywódców, których wspólnym celem było powstrzymanie koszmaru wojny.
Musieli oni przeciwstawić się potworowi nazizmu i powiedzieć: nigdy więcej. Wolność, godność i sojusz na rzecz życia zwyciężyły i odniosły zwycięstwo w II wojnie światowej. Co jednak by się stało, gdyby ci przywódcy się nie porozumieli? Gdyby rasistowska ideologia zwyciężyła. Spotkaliśmy się tutaj, bo wiemy, co może zrobić razem społeczność międzynarodowa.
Musimy walczyć z rasizmem, antysemityzmem i siłami, które szerzą nienawiść. Musimy stać ramię w ramię dla dobra ludzkości. - 13:31
- Re'uwen Riwlin: Ofiary spisywały swoje wspomnienia na skrawkach papieru, by ich cierpienie nie zostało zapomniane. Jesteśmy tutaj w Yad Vashem w Jerozolimie, by pamiętać i nigdy nie zapomnieć. W imieniu narodu żydowskiego i jako prezydent Izraela chcę podziękować z głębi mojego serca za przybycie. Dziękuję za solidarność z narodem żydowskim. Dziękuję za wkład w zachowanie pamięci o Holokauście.
- 13:29
- Re'uwen Riwlin: Auschwitz to największe przedsięwzięcie w historii ludzkości, mające na celu eksterminację ludzi. Okrucieństwo, które zostało ujawnione przez Armię Czerwoną było niemożliwe do tolerowania. Żołnierze Armii Czerwonej opisali, co zobaczyli na własne oczy. Ziemia umiera z powodu okrucieństwa, które wycierpiały ofiary. To była ziemia przeklęta. Całe moje ciało odczuwało moje przerażeni i mój sprzeciw wobec tego, co się stało. W momencie wyzwolenia w całym obozie były tysiące umierających i umarłych ludzi, było tam wiele dzieci.
- 13:26
- Forum rozpoczęło się od powitania zagranicznych gości w Jerozolimie przez prezydenta Re'uwena Riwlina.
-
W czwartek 23 stycznia w Yad Vashem w Jerozolimie ma miejsce Światowe Forum Holokaustu w ramach obchodów 75. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. Na uroczystości w Izraelu nie przybył prezydent Andrzej Duda. – W Yad Vashem chciałem powiedzieć prawdę i oddać hołd tym wszystkim, którzy zginęli, tym sześciu milionom Żydów zamordowanych przez hitlerowskich Niemców – powiedział prezydent w rozmowie z Polskim Radiem.
Andrzej Duda podkreślił, że „chciał oddać hołd tym, którzy zginęli, przede wszystkim mówiąc o tym, że spośród 6 mln Żydów, którzy zginęli w Holokauście zamordowani przez Niemcy hitlerowskie, połowa była Polakami, obywatelami II RP, zniszczonymi przez rozpoczęcie II wojny światowej, która zaczęła się 1 września 1939 roku, a 17 września na mocy paktu Stalin-Hitler dołączyła do tego sowiecka Rosja”. – Chciałem w Jerozolimie powiedzieć, że to Niemcy zbudowali obozy koncentracyjne na ziemiach, które zabrali Polakom. W tych obozach mordowali Żydów z całej Europy oraz obywateli innych narodowości. Taka jest prawda o Holokauście – wyjaśnił Andrzej Duda.
Obchody rocznicy w Polsce
Uroczystości upamiętniające 75. rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz odbędą się w Polsce w muzeum Auschwitz 27 stycznia. Udział w obchodach potwierdziły 54 delegacje z całego świata. Prezydent zapowiedział, że na obchodach w Auschwitz-Birkenau „będą z nami ci, którzy ocaleli”. – To jest 75. rocznica wyzwolenia obozu i być może ostatni raz w takiej liczbie staną z nami w tym strasznym miejscu – podkreślił. Jak dodał, „to oni są najważniejsi, a nie przywódcy danych państw”.
Czytaj też:
Organizatorzy Forum Holokaustu żałują nieobecności Andrzeja Dudy. „Ale to nie skandal, tylko statystyka”Czytaj też:
Prezydent Ukrainy oddaje swoje miejsca na Światowym Forum Holokaustu. „Oni zasługują na to najbardziej”Czytaj też:
Wizyta Nancy Pelosi w Auschwitz. Wymieniając ofiary, nie wspomniała o Polakach
