W szczycie, który miał miejsce 12 i 13 października, wzięli udział prezydenci 11 państw (Azerbejdżanu, Białorusi, Iranu, Kazachstanu, Kirgistanu, Palestyny, Rosji, Tadżykistanu, Turcji i Uzbekistanu) oraz emir Kataru, Wiceprzewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej, Wiceprezydent Wietnamu, a także 50 delegacji państw członkowskich, państw obserwatorów, organizacji obserwujących i partnerskich oraz gości Przewodnictwa.
– Jestem wdzięczny za nasze partnerstwo, osiągnięcie wspólnych celów - promowanie zrównoważonego rozwoju. W ciągu ostatnich 30 lat CICA stała się ważną platformą dialogu między krajami w całej Azji – podkreślał w swoim przemówieniu António Guterres, sekretarz generalny ONZ.
Transformacja CICA – pierwsze decyzje
W oświadczeniu z Astany w sprawie transformacji CICA szefowie państw i rządów krajów członkowskich zobowiązali się rozpocząć „uporządkowany, pluralistyczny i przejrzysty proces negocjacji stopniowego i opartego na konsensusie przekształcania CICA w pełnoprawną regionalną organizację międzynarodową”. Proces ten jest kluczowym priorytetem przewodnictwa Kazachstanu w CICA.
Jednym z pierwszych kroków w procesie transformacji będzie zdefiniowanie nadrzędnych obszarów przyszłej współpracy państw oraz wzmocnienie bazy organizacyjnej i instytucjonalnej współdziałania.
Co do zasady CICA ma wspierać dynamiczny, równy, inkluzywny i zrównoważony wzrost gospodarczy, wzajemne powiązania, a także rozwój społeczny i kulturalny państw członkowskich. Co więcej, członkowie organizacji będą szukać wspólnych rozwiązań dla największych wyzwań XXI wieku, dbając o bezpieczeństwo i dobrobyt regionu i dążąc do pokojowego rozwiązywania sporów zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych. W obszarach zainteresowania wszystkich państw członkowskich CICA będzie też współdziałać z innymi państwami, organizacjami i forami, które podzielają te same cele i zasady, aby wzmocnić wielostronną współpracę opartą na efektach końcowych i konsensusie w regionie.
Pierwszym etapem procesu transformacji CICA jest zmiana nomenklatury. Spotkanie Szefów Państw i Rządów (Szczyt) oraz spotkanie Ministrów Spraw Zagranicznych (spotkanie ministerialne) będą odtąd określane jako Rada Szefów Państw i Rządów oraz Rada Ministrów Spraw Zagranicznych (Rada Ministerialna). Z kolei stanowisko Dyrektora Wykonawczego Sekretariatu CICA będzie odtąd określane jako Sekretarz Generalny.
Sekretariat CICA za pośrednictwem Przewodnictwa przedstawi też państwom członkowskim propozycje zmian w odpowiednich dokumentach CICA do zatwierdzenia przez upoważnione organy zarządzające. Szczegóły procesu transformacji określą państwa członkowskie. Mapa drogowa środków niezbędnych w procesie transformacji powinna zostać im przedstawiona w 2023 r.
Raporty z postępów w procesie transformacji Przewodnictwo CICA będzie przedstawiać podczas kolejnych posiedzeń Rady Ministerialnej oraz Rady Szefów Państw i Rządów.
Kazachstan ponownie na czele CICA
Podczas szczytu w Astanie zostały również przyjęte inne ważne dokumenty: Wspólne Oświadczenie szefów państw członkowskich CICA w sprawie współpracy na rzecz bezpieczeństwa przy korzystaniu z technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz samych technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz plan działania CICA w celu wdrożenia globalnej strategii ONZ w zakresie zwalczania terroryzmu.
Państwa członkowskie przyznały także Kuwejtowi status państwa członkowskiego CICA, przedłużyły prezydencję Kazachstanu na kolejne dwa lata (2022-2024) oraz zdecydowały o regularnych posiedzeniach Rady Szefów Państw i Rządów oraz Rady Ministrów. Sekretarzem Generalnym CICA został obecny dyrektor wykonawczy Sekretariatu CICA Kairat Sarybay.
Podczas sesji plenarnej szczytu CICA prezydent Kasym-Żomart Tokajew wskazał pięć priorytetowych kierunków przewodnictwa Kazachstanu w latach 2022-2024.
Zdaniem prezydenta należy utworzyć Radę CICA ds. Zrównoważonych Wzajemnych Połączeń, co pozwoli przeciwdziałać lukom w globalnych łańcuchach dostaw oraz przekształcić CICA Financial Summit w stałą platformę, co z kolei przyczyni się do ożywienia gospodarczego, trwałego i inkluzywnego wzrostu gospodarczego, stworzeniu sprzyjających warunków dla regionalnej i subregionalnej współpracy finansowej.
Co więcej, jak zauważa prezydent, do dekarbonizacji gospodarki kontynentu potrzeba znacznych inwestycji. Kasym-Żomart Tokajew zwrócił uwagę na potrzebę stworzenia w przestrzeni CICCA naprawdę działającego mechanizmu zapewniającego bezpieczeństwo żywnościowe w celu wypracowania ujednoliconego podejścia do oceny zgodności ważnych produktów z normami krajowymi, a także stworzenia „zielonych korytarzy” między państwami członkowskimi CICA dla tej kategorii towarów.
Oprócz tego prezydent Kazachstanu za ważny priorytet uważa koncentrację na wymiarze ludzkim, ochronie i rozwoju zasobów ludzkich. To ludzie muszą znajdować się w centrum wszelkich działań.
CICA została założona w 1992 roku z inicjatywy Kazachstanu jako międzynarodowa organizacja wzmacniająca współpracę państw na rzecz pokoju, bezpieczeństwa i stabilności w Azji. CICA zrzesza 28 państw członkowskich, 9 państw obserwatorów, 5 organizacji obserwatorów oraz 6 organizacji partnerów. Państwa członkowskie CICA współpracują w obszarach: ochrony środowiska, zapobiegania rozprzestrzeniania i konsekwentna eliminacja broni masowego rażenia, rozwój środków budowy zaufania w wymiarze humanitarnym, zaprzestania nielegalnej produkcji i handlu narkotykami, zwalczanie terroryzmu we wszystkich jego formach i przejawach, a także promowania współpracy handlowej i gospodarczej oraz wzajemnego szacunku, zrozumienia i tolerancji między współczesnymi cywilizacjami.