76-letniego Khieu Samphana aresztowano w poniedziałek w szpitalu, gdzie znalazł się w wyniku dotkliwej kontuzji po upadku w domu.
Czerwoni Khmerzy pod wodzą Pol Pota opanowali Kambodżę w 1975 roku. Mieszkańców miast wypędzili na wieś, a kraj zamienili w wielki obóz koncentracyjny. Ofiarą represji padła niemal cała kambodżańska inteligencja. Do 1979 roku, kiedy do Kambodży wkroczyły wietnamskie wojska, z głodu, chorób, wycieńczenia oraz rąk Czerwonych Khemrów zginęła jedna czwarta ludności. Zwłoki co najmniej 1,5 mln osób spoczęły w masowych grobach zwanych Polami Śmierci.
Khieu Samphan, wykształcony we Francji przywódca komunistycznej partyzantki Pol Pota, utrzymuje, że nic nie wiedział o ludobójstwie w latach 1975-79. W 1975 roku, po przejęciu władzy przez Czerwonych Khmerów, został premierem. Rok później objął funkcję szefa państwa. W 1979 roku wraz z pokonanymi zwolennikami Pol Pota wrócił do partyzantki.
W zeszłym tygodniu do księgarni trafiła książka Khieu Samphana poświęcona jego wersji historii Czerwonych Khmerów. Wybiela w niej krwawy reżim, przypisując mu jak najlepsze intencje dla dobra kraju, a samego Pol Pota określa jako patriotę przepełnionego troską o sprawiedliwość społeczną, który "całe życie poświęcił obronie suwerenności narodu".
Rzecznik trybunału dodał, że prawnicy Khieu Samphana złożą odwołanie od decyzji o zatrzymaniu. Wśród jego obrońców znajdzie się francuski prawnik Jacques Verges, który bronił przed sądem wenezuelskiego terrorystę Carlosa i byłego prezydenta Jugosławii Slobodana Miloszevicia.
12 listopada kambodżańska policja zatrzymała ministra spraw zagranicznych Czerwonych Khmerów Ienga Sary'ego. Ieng Sary, w latach 1976-1979 wicepremier i minister spraw zagranicznych, uważany jest za jednego z najbliższych współpracowników zmarłego w 1998 r. Pol Pota. Zatrzymano go wraz z żoną Ieng Thirith, która była ministrem edukacji i ds. socjalnych. We wrześniu natomiast zatrzymano "Brata Numer Dwa" - Nuona Chea, najwierniejszego poplecznika Pol Pota.
ONZ-owski trybunał ds. osądzenia zbrodni popełnionych przez Czerwonych Khmerów rozpoczął pracę w lipcu ub.r. W jego skład wchodzi 17 prawników - sędziów i prokuratorów kambodżańskich i 10 mianowanych przez ONZ ekspertów prawa międzynarodowego. Jest wśród nich Polka Agnieszka Klonowiecka-Milart.
pap, ss